Jacques Doriot

Jacques Doriot

Data i miejsce urodzenia	26 września 1898 Bresles
Data i miejsce śmierci	22 lutego 1945 Mengen
Przewodniczący Francuskiej Partii Ludowej
Okres	od 29 czerwca 1936 do 22 lutego 1945
Przynależność polityczna	Francuska Partia Ludowa
Deputowany do Zgromadzenia Narodowego
Okres	od 1 czerwca 1924 do 29 czerwca 1937
Przynależność polityczna	Partia Komunistyczna (do 1936)/Francuska Partia Ludowa (od 1936)

Jacques Doriot

Jacques Doriot (w środku) w mundurze Wehrmachtu, 1943
Waffen-Sturmbannführer der SS
Data i miejsce urodzenia	26 września 1898 Bresles
Data śmierci	22 lutego 1945
Przebieg służby
Lata służby	1917–1920, 1940, 1941–1945
Siły zbrojne	Francuskie Siły Zbrojne Wehrmacht Waffen-SS
Jednostki	Armia Orientu Legion Ochotników Francuskich 33 Dywizja Grenadierów SS
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa, walki w koloniach na Bliskim Wschodzie, II wojna światowa
Odznaczenia

Jacques Doriot (ur. 26 września 1898 w Bresles, zm. 22 lutego 1945 r. koło Mengen) – francuski komunistyczny, a następnie faszystowski działacz polityczny, jeden z głównych polityków Francuskiej Partii Komunistycznej, przywódca Francuskiej Partii Ludowej.

Młodość i komunizm

Jacques Doriot w młodym wieku zaczął pracować jako robotnik w Saint-Denis. W 1916 r. został socjalistą, ale w 1917 r. wcielono go do armii francuskiej. Brał udział w I wojnie światowej, podczas której dostał się do niewoli niemieckiej. Został odznaczony Croix de Guerre. Po wypuszczeniu na wolność powrócił do Francji. W 1920 r. wstąpił do Francuskiej Partii Komunistycznej (PCF), robiąc szybką karierę polityczną. Wkrótce został jednym z jej głównych działaczy. W 1922 r. wszedł w skład Prezydium Komitetu Wykonawczego Kominternu. Rok później został sekretarzem Francuskiej Federacji Młodych Komunistów. W 1923 r. aresztowano go z powodu organizowania gwałtownych protestów przeciwko francuskiej okupacji Zagłębia Ruhry. W 1924 r. wyszedł na wolność, po czym wybrano go do parlamentu francuskiego jako deputowanego z Saint-Denis. W 1931 r. wygrał wybory na burmistrza miasta. W tym czasie zaczął opowiadać się za stworzeniem Frontu Ludowego poprzez sojusz komunistów z innymi ugrupowaniami socjalistycznymi. Chociaż jego koncepcja znalazła się w oficjalnym programie PCF, 16 maja 1934 r. został z niej wyrzucony pod zarzutem socjaldemokratycznych odstępstw.

Faszyzm

Przez kolejne 2 lata występował jako „komunista niezależny”. Ostatecznie odszedł od komunistycznych ideałów i 28 czerwca 1936 r. założył w Saint-Denis faszystowską Francuską Partię Ludową (PPF). Początkowo jej wpływy sięgały jedynie miasta i jego okolic, ale szybko ogarnęły całą Francję. W początkowym – robotniczym – okresie działalności PPF głosiła hasła populistycznie ekonomiczne i antykapitalistyczne. Jej program był też nie tyle antykomunistyczny, co antystalinowski oraz patriotyczny; jej przywódcy demaskowali agenturalność i finansowanie francuskich komunistów przez ZSRR. Jacques Doriot twierdził, że dwa największe niebezpieczeństwa grożące Francji to konserwatyzm społeczny i ingerowanie z zagranicy w jej wewnętrzne sprawy. PPF demaskowała parlamentaryzm, opowiadała się za ograniczeniem francuskiej demokracji i przeformowaniem społeczeństwa według własnych, autorytarnych życzeń. Gwałtownie występowała przeciw zarówno komunizmowi, jak liberalizmowi, a także chciała uwolnić Francję od masonerii. Była krytyczna wobec racjonalizmu i pragnęła zwrócenia się w kierunku polityki dyktowanej bardziej emocją i życzeniem niż racją. Ponadto PPF była antysemicka, chociaż niejednoznacznie. Jednocześnie PPF zaadoptowała wiele elementów faszystowskiej polityki, wizerunku i ideologii i szybko stała się popularna wśród konserwatywnych nacjonalistów. Przed wybuchem wojny oficjalnie nie deklarowała się jednak jako faszystowska, tylko ludowa i antykomunistyczna.

W 1937 r. przybliżyła się do haseł kapitalistycznych, kiedy J. Doriot stracił robotnicze poparcie w wyborach na burmistrza Saint-Denis. Partia otrzymała wówczas finansowe wsparcie od prawicowych przemysłowców i finansistów. W kwietniu tego roku Doriot wystąpił do wszystkich antykomunistycznych partii, głównie jednak do Francuskiej Partii Społecznej (Parti Social Français) płk. François de La Rocque’a, z propozycją utworzenia sojuszu skierowanego przeciw rządom Frontu Ludowego pod nazwą Front Wolności (Front de la Liberté). Wysunął przy tym 2 warunki: „obrona wolności pracy, myśli, prasy, zebrań i handlu” oraz „absolutne respektowanie instytucji republikańskich”. Akces do Frontu Wolności ostatecznie zgłosiły: Republikańska Partia Narodowa i Społeczna Pierre'a Taittingera, Federacja Republikańska i były wódz Solidarności Francuskiej, Jean Renaud.

Od 1937 r. rozpoczęły się kontakty PPF początkowo z faszystami włoskimi Benito Mussoliniego, a następnie niemieckimi narodowymi socjalistami Adolfa Hitlera. Uzyskano od nich nowe fundusze. W jej programie zaczęto coraz bardziej akcentować korporacjonizm oraz zbliżenie z Włochami i Niemcami w wielkim sojuszu przeciw ZSRR. W 1938 r. nastąpił kryzys partii, spowodowany ujawnieniem faktu subwencjonowania jej przez Włochy, przez co wystąpił z niej dotychczasowy skarbnik Pierre Pucheu, a po ugodzie monachijskiej, zerwali z PPF intelektualiści: Betrand de Jouvenel, Alfred Fabre-Luce, Pierre Drieu la Rochelle i Paul Marion. Po zawarciu paktu Ribbentrop-Mołotow w 1939 r., Doriot domagał się rozwiązania Francuskiej Partii Komunistycznej jako „partii zdrajców” i uwięzienia jej szefów, a w przeciwieństwie do Marcela Déata popierał przystąpienie Francji do wojny przeciwko „dwóm formom nowoczesnego barbarzyństwa: pangermanizmowi i bolszewizmowi”. Przed wybuchem wojny z Niemcami był jedynym zmobilizowanym przywódcą partii politycznej. Po przystąpieniu Francji do wojny 3 września 1939 r., stał się jeszcze bardziej pro-niemiecki.

Okupacja niemiecka i kolaboracja

W stopniu sierżanta walczył z Niemcami w 1940 nawołując działaczy PPF do obrony kraju^[1]. Po klęsce Francji i okupowaniu przez wojska niemieckie jej północnej części, Doriot przeniósł się do nieokupowanej części kraju, ale zorientował się, że reżim marszałka Philippe’a Pétaina jest nie tyle faszystowski, co autorytarno-konserwatywny. W związku z tym zamieszkał w Paryżu, gdzie występował z propagandowymi pro-niemieckimi i antykomunistycznymi audycjami radiowymi. Jego aktywna polityka kolaboracji z Niemcami, zwana „kolaboracjonizmem”, była motywowana antybolszewizmem oraz „internacjonalistyczną” ideą włączenia się w budowę zjednoczonej pod przywództwem III Rzeszy, narodowo-socjalistycznej, uwolnionej od żydowskiej plutokracji i „judeomarksizmu”, Nowej Europy.

22 czerwca 1941 r., czyli w dzień agresji Niemiec na ZSRR, Doriot reaktywował Francuską Partię Ludową. Jednym z jej pierwszych działań był udział w lipcu w akcji rekrutacyjnej do Legionu Ochotników Francuskich przeciw Bolszewizmowi (LVF); Doriot – obok innych przywódców ugrupowań kolaboranckich – wszedł do Centralnego Komitetu LVF. Jego partia otrzymywała od Niemców dużą pomoc materialną i organizacyjną, co pozwoliło na zwiększenie jej aktywności, dzięki czemu osiągnęła ona w szczytowym okresie liczebność nawet do 300 tys. członków.

Jednocześnie Doriot ochotniczo wstąpił do LVF, służąc do 1943 r. w jego szeregach, a następnie w Waffen-SS w składzie Französische SS-Freiwilligen-Grenadier-Regiment na froncie wschodnim. Został odznaczony za odwagę Żelaznym Krzyżem. Tymczasem po objęciu stanowiska premiera Francji Vichy przez Pierre’a Lavala 18 kwietnia 1942 r. i prowadzeniu przez niego polityki zbliżenia do III Rzeszy, PPF przestała odgrywać dla Niemców tak użyteczną rolę, jak dotychczas. W rezultacie została politycznie zmarginalizowana, chociaż nie zaprzestała całkowicie działalności. Przed wyzwoleniem Francji przez aliantów PPF zaprzestała jednak działać jako partia polityczna, natomiast uwaga jej przywódców i wielu członków skupiła się na współudziale w wysiłku wojennym Niemiec. Jacques Doriot uciekł do Niemiec, gdzie został członkiem tzw. rządu Vichy na wygnaniu z siedzibą w Sigmaringen. 22 lutego 1945 r. w mundurze SS został zabity w wyniku ostrzału alianckiego w rejonie Mengen, k. Wirtembergii podczas podróży samochodem. Pochowano go na cmentarzu w Mengen.

Awanse

Francja

• sierżant (Sergent) - prawdopodobnie w okresie międzywojennym^[2]

III Rzesza

• porucznik (Oberleutnant) - w LVF (od 1 listopada 1944 Waffen-Obersturmführer der SS)
• Waffen-Hauptsturmführer der SS - 05 listopada 1944^[3]
• Waffen-Sturmbannführer der SS - 09 listopada 1944

Odznaczenia

Francja Vichy

• Krzyż Wojenny 1939-1940 - za walkę nad Loarą w czasie I bitwy o Francę^[1]
• Krzyż Wojenny LFV z dwiema palmami
• Krzyż Kombatanta 1939-1940

III Rzesza

• Krzyż Żelazny II klasy - 1 grudnia 1943^[4]
• Wojenny Krzyż Zasługi z Mieczami II klasy
• Medal za Kampanię Zimową na Wschodzie 1941/1942

Francja

• Krzyż Woejnny 1914-1918 - 1918^[5]
• Krzyż Wojenny TOE
• Krzyż Kombatanta
• Medal Pamiątkowy Wielkiej Wojny
• Pamiątkowy Medal Orientu
• Medal Zwycięstwa

Przypisy

Linki zewnętrzne

• krótka biografia Jacques’a Doriota (ang.)