Jadwiga Żylińska

Jadwiga Żylińska
Zdjęcie sprzed 1967
Data i miejsce urodzenia	17 sierpnia 1910 Wrocław
Data i miejsce śmierci	25 kwietnia 2009 Warszawa
Narodowość	polska
Język	polski
Alma Mater	Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Dziedzina sztuki	proza, esej, scenariusz
Odznaczenia
Nagrody
Nagroda Polskiego PEN Clubu im. Jana Parandowskiego: Za twórczość prozatorską

Jadwiga Żylińska z domu Michalska (ur. 17 sierpnia 1910 we Wrocławiu, zm. 25 kwietnia 2009 w Warszawie) – polska pisarka, prozaiczka, eseistka, autorka powieści dla młodzieży, powieści historycznych, słuchowisk i adaptacji.

Życiorys

Córka Kazimierza Michalskiego (zm. 1956), wojskowego lekarza, uczestnika powstania wielkopolskiego^[1]. Była starszą siostrą Maliny Michalskiej, założycielki pierwszej w Polsce szkoły hathajogi. Dzieciństwo spędziła w Ostrzeszowie i Ostrowie Wielkopolskim. Absolwentka Gimnazjum Emilii Sczanieckiej w Ostrowie Wielkopolskim i Uniwersytetu w Poznaniu (studia na filologii angielskiej, ukończone w 1935 r.). Wyszła za mąż za Wiktora Żylińskiego i w okresie od 1934 do 1940 r. mieszkała w jego majątku Sołopieciszki w Nowogródzkiem^[2], a następnie w Warszawie.

Debiutowała w 1931 r. tomikiem baśni z własnymi ilustracjami pt. Królewicz grajek. W 1939 otrzymała pierwszą nagrodę na konkursie Wydawnictwa Bluszcz za nowelę Spotkanie^[3]. Publikowała m.in. w czasopismach: „Tydzień”, „Moda i Życie Praktyczne”, „Przekrój”, „Odra”. Od 1951 r. współpracowała z Polskim Radiem. W okresie PRL-u miewała kłopoty z wydawaniem książek, utrzymując się wówczas z korepetycji języka angielskiego.

Na podstawie jej opowiadania i scenariusza pt. Rozstanie Wojciech Jerzy Has nakręcił film o tym samym tytule (Rozstanie, premiera: 23 marca 1961 r.). Publikowała także na łamach „Tygodnika Powszechnego”.

W latach 1948–1983 była członkinią Związku Literatów Polskich, od 1964 r. Polskiego PEN Clubu (członek Zarządu 1972-1976). Była członkinią Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.

Otrzymała Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. Jest laureatką Nagrody Polskiego PEN-Clubu za twórczość prozatorską (1993). W Ostrowie Wielkopolskim uhonorowana ulicą swojego imienia.

Mieszkała w Warszawie przy ul. Wiślickiej.

Twórczość

• Tajemniczy zamek (1934, pod nazwiskiem Jadwiga Woyszyn-Żylińska).
• Krzyk czajki (1936) (nowela, „Bluszcz” 1936, nr 35-36).
• Gość wigilijny (1936) (nowela, „Bluszcz” 1936, nr 51-52).
• Prawo Webera (1938) („Bluszcz” 1938, nr 25-26).
• Amy i Jo (1938) (opowiadanie, „Bluszcz” 1938, nr 31-37).
• Cierń (1938).
• Krzysztof i Marianna (1938) („Tygodnik Ilustrowany” 1938 nr 51/52, 1939 nr 1-7).
• Muzykanci z Bremy (opowiadania, Czytelnik 1955).
• Stig Ulsen i Rozamunda (powieść, Wydawnictwo Literackie 1956).
• Odzyskana korona (opowieść, Iskry 1958).
• Złota włócznia t. 1-2 (powieść, Państwowy Instytut Wydawniczy 1961, 1964, 1968, 1974, 1976, 1989, ​ISBN 83-06-01698-X​).
• Dzikie ptaki (opowiadania, Wydawnictwo Łódzkie 1962).
• Tajemnica Sędziwoja (utwór dla dzieci, Ruch 1962, 1964, Krajowa Agencja Wydawnicza 1975, ilustr. Stanisław Töpfer).
• Na bursztynowym szlaku (utwór dla dzieci, Ruch 1964).
• Legenda o Liczyrzepie (opowieść, Nasza Księgarnia 1965).
• Dom, którego nie ma. Wspomnienia (Czytelnik 1967, 1970, łącznie z Drogami, które prowadzą dalej: 1983).
• Piastówny i żony Piastów (opowieści, Państwowy Instytut Wydawniczy 1967, 1969, 1975, 1982, ​ISBN 83-06-00687-9​).
• Hervör i bracia (opowiadania, Państwowy Instytut Wydawniczy 1969, jako Hervör i jej bracia: Czytelnik 1971, seria: „Głowy Wawelskie”).
• Drogi, które prowadzą dalej (wspomnienia, Czytelnik 1972, wspólnie z Domem, którego nie ma: 1983).
• Kapłanki, amazonki i czarownice. Opowieść z końca neolitu i epoki brązu 6500-1150 p.n.e. (opowieści, Państwowy Instytut Wydawniczy 1972, 1978, 1981, ​ISBN 83-06-00426-4​, 1986, ​ISBN 83-06-01425-1​, Kopia 2001, ​ISBN 83-86290-43-9​).
• Mistrz Dedal (utwór dla młodzieży; ilustr. Bohdan Wróblewski, Krajowa Agencja Wydawnicza RSW „Prasa, Książka, Ruch” 1973, Krajowa Agencja Wydawnicza 1976).
• Opowieść o Heraklesie (utwór dla młodzieży, ilustr. Janusz Towpik, Krajowa Agencja Wydawnicza RSW „Prasa, Książka, Ruch” 1973, Krajowa Agencja Wydawnicza 1976).
• Tezeusz i Ariadna (utwór dla młodzieży, ilustr. Janusz Towpik, Krajowa Agencja Wydawnicza RSW „Prasa, Książka, Ruch” 1973, Krajowa Agencja Wydawnicza 1976).
• Młodość Achillesa (ilustr. Janusz Towpik, Krajowa Agencja Wydawnicza RSW „Prasa, Książka, Ruch” 1974, 1976).
• Wyprawa po złote runo (utwór dla młodzieży, ilustr. Janusz Towpik, Krajowa Agencja Wydawnicza RSW „Prasa, Książka, Ruch” 1976, Krajowa Agencja Wydawnicza 1976).
• Gospoda samobójców (opowiadania, Czytelnik 1976, 1978, 1981, ​ISBN 83-07-00389-X​).
• Do kogo należy świat? (opowiadania, Państwowy Instytut Wydawniczy 1977).
• Gwiazda spadająca (powieść, Czytelnik 1980, ​ISBN 83-07-00142-0​, 1985, ​ISBN 83-07-00142-0​).
• Wyspa Dziwnego Żartu (opowiadania, Czytelnik 1982, ​ISBN 83-07-00662-7​).
• Dom którego nie ma. Drogi, które prowadzą dalej (wspomnienia, Czytelnik 1983, ​ISBN 83-07-00950-2​).
• Spotkania po drugiej stronie lustra (opowiadania, Państwowy Instytut Wydawniczy 1986, ​ISBN 83-06-01385-9​).
• Oto minojska baśń Krety (opowiadania dla młodzieży, ilustr. Elżbieta Gaudasińska, Krajowa Agencja Wydawnicza 1986, zawiera drukowane uprzednio tomy: Opowieść o Heraklesie, Mistrz Dedal, Tezeusz i Ariadna, Wyprawa po Złote Runo, Młodość Achillesa, ​ISBN 83-03-01226-6​ [brosz.], ​ISBN 83-03-01227-4​ [opr.]).
• Gra w tarota (opowiadania, Czytelnik 1987, ​ISBN 83-07-01618-5​).
• Miasteczko rodzinne (opowiadanie, Ostrów Wielkopolski: Muzeum Miasta Ostrowa Wielkopolskiego 2000, ​ISBN 83-909993-9-0​).
• Podróż w głąb czasu (wspomnienia, Poznań: Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Ostrzeszowskiej. Klub 2001, ​ISBN 83-907739-4-5​).

Przypisy

Linki zewnętrzne

• O Jadwidze Żylińskiej w Wielkopolskim Słowniku Pisarek