Jadwiga Podgórska
| ||
Jadwiga Podgórska (około 1938 roku) | ||
Państwo działania | Polska | |
Data i miejsce urodzenia | 14 listopada 1885 Warszawa | |
Data i miejsce śmierci | 18 sierpnia 1948 Warszawa | |
doktor nauk filozoficznych | ||
Specjalność: chemia | ||
Alma Mater | Uniwersytet Jagielloński | |
Doktorat | 1917 – chemia Uniwersytet Jagielloński | |
Praca naukowa | ||
instytut badawczy | Państwowy Zakład Higieny | |
Stanowisko | adiunkt | |
Okres zatrudn. | 1919–1948 | |
Odznaczenia | ||
Jadwiga Podgórska (ur. 14 listopada 1885 w Warszawie, zm. 18 sierpnia 1948 tamże) – polska chemiczka, doktor filozofii, pracowniczka Państwowego Zakładu Higieny.
Życiorys
Jadwiga Podgórska ukończyła gimnazjum w Moskwie, gdzie mieszkali jej rodzice (ojciec zmarł tam w 1907, a matka – w 1911 roku). W Moskwie należała do „Zet”. Studiowała chemię na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Po ukończeniu studiów w 1914 roku pracowała w latach 1916–1919 jako asystentka prof. Karola Dziewońskiego na tymże uniwersytecie, gdzie w 1917 roku obroniła pracę doktorską pt. O budowie dekacyklenu pod kierunkiem prof. Dziewońskiego. Dekacyklen przez wiele lat uchodził za związek chemiczny o najwyższej, procentowej zawartości węgla w cząsteczce. Od 15 września 1919 roku prawie do śmierci pracowała w Państwowym Zakładzie Higieny na stanowisku adiunkta. Okresowo wyjeżdżała do Wilna pełnić tam obowiązki kierownika oddziału badania żywności filii PZH (m.in. w 1935 roku).
Niektóre publikacje
- O proszkach do pieczenia, Farmacja Współczesna, 6, Warszawa 1935
- Uwagi w sprawie kontroli proszków do pieczenia ciasta, Zdrowie Publiczne, 10, Warszawa 1935
- Miody polskie pod względem chemicznym, Archiwum Chemji i Farmacji, tom IV, zeszyt I, s. 23, Warszawa 1939
- Skład chemiczny surogatów kawy
- Przemiały mąki.
Działalność niepodległościowa
Od 1914 roku, mieszkając wtedy przy ul. Niecałej 12 w Lublinie wytwarzała materiały wybuchowe dla członków POW. Później, w czasie I wojny światowej pracowała jako sanitariuszka. W czasie wojny polsko-ukraińskiej, będąc członkinią Ochotniczej Legii Kobiet uczestniczyła w obronie Lwowa do końca marca 1919 roku.
W czasie okupacji niosła pomoc polskiemu podziemiu, za co została aresztowana w 1943 roku w więzieniu niemieckiej żandarmerii.
Odznaczenia
- Krzyż Niepodległości – odmówiła przyjęcia krzyża w związku z organizowaniem w tym czasie miejsca odosobnienia w Berezie Kartuskiej
- Brązowy Medal za Długoletnią Służbę – 5 maja 1938 roku.
Życie prywatne
Jadwiga Podgórska była córką notariusza Ignacego Podgórskiego (1847–1907) i pisarki Wandy Podgórskiej z domu Turskiej (1859–1911). Była siostrą:
- Przemysława Podgórskiego – inżyniera, działacza niepodległościowego
- Janiny – pierwszej polskiej adwokatki, późniejszej żony Stanisława Jurkiewicza, ministra w kilku rządach II RP.
- Zbigniewa Szczęsnego Gracjana Podgórskiego (1882– po 1935) – sędziego pokoju Sądu Okręgowego w Warszawie
- Mieczysława Podgórskiego (1885–1917), który w czasie studiów medycznych prowadził tajną organizację polityczną wśród żołnierzy polskich w wojsku rosyjskim („Wiarus”). Od 1903 roku brat zetowy w Petersburgu. Był delegatem Komitetu Okręgowego na Mińsk Litewski. Po powrocie do Warszawy działał w Narodowym Związku Robotniczym. Będąc lekarzem-asystentem w szpitalu św. Ducha w Warszawie został w 1914 roku powołany do wojska rosyjskiego. Zaraził się tyfusem i zmarł w 1917 roku w szpitalu w Smoleńsku[1].
- Zdzisława Podgórskiego (1885–1944) – majora Wojska Polskiego (II RP)
- Witolda Podgórskiego (1890–1962) – porucznika Wojska Polskiego (II RP)
- Zofii Podgórskiej (która zmarła w wieku 3 lat).
Nie założyła rodziny, w dwudziestoleciu międzywojennym mieszkała w Warszawie przy ul. Stalowej 18[2]. Została pochowana na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 241, rząd IV, miejsce 11)[3].
Rodzicami chrzestnymi Jadwigi byli Maria Konopnicka (wnuczka brata jej pradziadka) i Andrzej Strug. Ona była matką chrzestną Marii Piskorskiej.
Przypisy
- ↑ Tomasz Piskorski, Wykaz poległych i zmarłych uczestników Ruchu Niepodległościowego Młodzieży Narodowej (członków Związku Młodzieży Polskiej – „Zet”, Organizacji „Przyszłość” – „Pet” i innych stopni organizacyjnych w okresie lat 1886–1936, Warszawa: Związek Seniorów OMN i ZPMD, 1936, s. 49 .
- ↑ Tomasz Piskorski , Pamiętniki (rok 1932), t. 325, Warszawa: Archiwum Akt Nowych, 2020 .
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: ZDZISŁAW PODGÓRSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2020-04-23] .
Media użyte na tej stronie
Baretka: Brązowy Medal za Długoletnią Służbę
Autor: Happa, Licencja: CC BY 3.0
Grób Zdzisława i jego siostry Jadwigi Podgórskich (oraz córki Zdzisława – Aliny) na starych Powązkach, kwatera 241-IV-11
Jadwiga Podgórska około 1938 roku