Jagodna (Góry Bystrzyckie)

Jagodna
Ilustracja
Widok na masyw Jagodnej od strony wschodniej.
Państwo

 Polska

Pasmo

Sudety
Góry Bystrzyckie

Wysokość

985 m n.p.m.

Wybitność

247[1] m

Położenie na mapie Sudetów
Mapa konturowa Sudetów, w centrum znajduje się czarny trójkącik z opisem „Jagodna”
Ziemia50°15′08,86″N 16°33′51,90″E/50,252461 16,564417

Jagodna (niem. Heidel-Berg[2] lub Heidelberg[3], 985 m n.p.m.) – góra w Sudetach Środkowych, w Górach Bystrzyckich.

Góra zaliczana jest do Korony Gór Polski. Góra posiada dwa szczyty. Północny (mylnie oznaczany czasem jako Sasanka, która jest niższa i znajduje się ok. 400 m w kierunku północno-północno-zachodnim) o wysokości 985 m n.p.m. i południowy o wysokości 977,2 m n.p.m.[4][3] Położenie góry Jagodna i tego, że składa się z dwóch szczytów, można sprawdzić w archiwum map[2] pod niemiecką nazwą Heidel-Berg, której na mocy Rozporządzenia Ministra Administracji Publicznej z dnia 28 maja 1949 r. o przywróceniu i ustaleniu nazw miejscowości, nadano nazwę Jagodna[5].

Opis

Wzniesienie położone jest w środkowo-wschodniej części Gór Bystrzyckich około 5 km na zachód od miejscowości Długopole-Zdrój[3].

Jagodna jest najwyższą górą w Górach Bystrzyckich[3]. Wzniesienie o mało podkreślonym wierzchołku, wznoszącym się zaledwie kilka metrów ponad wierzchowinę i bardzo stromo opadającym wschodnim zboczu, w stronę kotlinowatego obniżenia, w którym położone są Wyszki, Ponikwa i Poręba[3]. Zbocze zachodnie, ponacinane dolinami dopływów Dzikiej Orlicy, stromo opada w kierunku Doliny Dzikiej Orlicy[3]. Wzniesienie wznosi się w środku wysokiego rozciągniętego południkowo masywu w kształcie niewielkiego grzbietu, który tworzy z dwoma sąsiednimi wzniesieniami[3]. Grzbiet z trzema mało widocznymi wzniesieniami, położony jest między Przełęczą Spaloną na północy a Przełęczą nad Porębą na południu[3].

Jagodna leży na europejskim dziale wodnym. Wschodnie stoki odwadnia Nysa Kłodzka (zlewisko Bałtyku), a zachodnie Dzika Orlica (dopływ Łaby, zlewisko Morza Północnego)[3].

Góra zbudowana jest z odpornych na wietrzenie granitognejsów należących do metamorfiku Gór Bystrzyckich i Orlickich oraz z górnokredowych piaskowców[3].

Porośnięta dolnoreglowym lasem świerkowym z domieszką brzozy, buka i modrzewia[3]. W latach pięćdziesiątych XX wieku wichury powaliły część drzew odsłaniając na szczycie polankę stanowiącą punkt widokowy na Kotlinę Kłodzką, Masyw Śnieżnika, Góry Orlickie i Rów Górnej Nysy[3].

Wschodnim zboczem na wysokości około 700 m n.p.m. przebiega Autostrada Sudecka[3].

Przez Jagodną w XVI wieku przebiegała granica pomiędzy Czechami a hrabstwem kłodzkim, którą później przesunięto do Doliny Dzikiej Orlicy.

Wieża widokowa

Na początku XX wieku miejscowy oddział Kłodzkiego Towarzystwa Górskiego zbudował na szczycie Jagodnej 17-metrową wieżę widokową[3]. Przed 1939 r. na miejscu widokowej ustawiono wieżę triangulacyjną[3], resztki wieży stoją do dnia dzisiejszego.

W 2019 roku zbudowano na szczycie Jagodnej stalowo-drewnianą wieżę widokową o wysokości 23 metrów[6].

Szlaki turystyczne

Przez szczyt prowadzi szlak turystyczny niebieski niebieski szlak turystyczny, prowadzący z Przełęczy Spalonej do Międzylesia[7].

Zobacz też

Przypisy

  1. Analiza wybitności polskich szczytów w Sudetach
  2. a b Habelschwerdt 1936 (niem.). [dostęp 2016-07-13].
  3. a b c d e f g h i j k l m n o Staffa 1992 ↓, s. 96.
  4. Jagodna na mapie topograficznej w portalu mapy.geoportal.gov.pl. [dostęp 2016-07-13].
  5. Monitor Polski z 13 lipca 1949. [dostęp 2016-07-13].
  6. Wieża widokowa na Jagodnej gotowa. Czeka na oficjalne otwarcie, 24klodzko.pl, 11 grudnia 2019 [dostęp 2020-08-03] (pol.).
  7. Mapa szlaków turystycznych. [dostęp 2018-03-17].

Bibliografia

  • Waldemar Brygier: Przewodnik turystyczny. Sudety Wschodnie. Warszawa: "Expres Map", 2007. ISBN 978-83-60120-86-6.
  • Słownik geografii turystycznej Sudetów. Pod redakcją Marka Staffy. T. 14. Góry Bystrzyckie, Góry Orlickie. Warszawa-Kraków: PTTK "Kraj", 1992. ISBN 83-7005-095-6.
  • Marek Gałowski: Przewodnik turystyczny: Góry Bystrzyckie i Orlickie. Kłodzko: Oficyna Wydawnicza "Brama", 2007. ISBN 978-83-60549-04-9.
  • Stanisław Namysł: Góry Bystrzyckie i Orlickie, mapa turystyczna, skala 1:40 000. Wrocław: Wydawnictwo "PLAN", 2004. ISBN 8388049705

Media użyte na tej stronie

Sudety mapa.png
Mapa Sudetów
U+25B2.svg
Black up-pointing triangle , U+25B2 from Unicode-Block Geometric Shapes (25A0–25FF)
POL Szlak niebieski.svg
Niebieski szlak turystyczny.
Jagodna mit.jpg
Autor: Timaska, Licencja: CC0
Jagodna góra w Sudetach Środkowych, w Górach Bystrzyckich. Widok od strony wschodniej
2015 Schronisko PTTK „Jagodna” 02.JPG
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Schronisko PTTK „Jagodna”
KB Wieża widokowa na Jagodnej.jpg
Autor: Poconaco, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wieża widokowa na Jagodnej