Jakob Wassermann
Portret z 1899 autorstwa Emila Orlika | |
Data i miejsce urodzenia | 10 marca 1873 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 1 stycznia 1934 |
Zawód, zajęcie | pisarz |
Jakob Wassermann (ur. 10 marca 1873 w Fürth; zm. 1 stycznia 1934 w Altaussee) – niemiecki pisarz żydowskiego pochodzenia; w psychologicznych powieściach moralitetowych zawierał krytykę społeczną.
Życiorys
Był synem właściciela sklepu, matkę stracił, będąc jeszcze dzieckiem. Wcześnie rozwijał zainteresowania literackie, publikował w kilku małych czasopismach. Jego ojciec nie popierał literackich ambicji syna, dlatego krótko po szkole Jakob odbył praktykę zawodową u wiedeńskiego biznesmena. Służbę wojskową odbył w Wurzburgu, potem osiedlił się na jakiś czas w południowych Niemczech, by udać się następnie do Zurychu. W 1894 r. przeniósł się do Monachium, gdzie pracował jako sekretarz i redaktor w tygodniku Simplicissimus. Wówczas poznał innych pisarzy m.in. Rainera Maria Rilkego, Hugona von Hoffmansthala i Tomasza Manna.
W 1896 roku wydał pierwszą powieść Melusine (nazwisko Wassermann oznacza w j.niemieckim człowieka-wodę, podczas gdy Meluzyna to legendarna postać z europejskiego folkloru, żeński duch wód ze świętych źródeł i rzek).
Od 1898 roku był krytykiem teatralnym w Wiedniu. W 1901 r. ożenił się z Julie Speyer, z którą rozwiódł z nią w 1915 roku. 3 lata później ożenił się z Martą Karlweis[1]. Po 1906 roku podróżował między Wiedniem, a Altaussee w Styrii. W 1926 roku został wybrany członkiem Pruskiej Akademii Sztuki, zrezygnował z członkostwa w 1933 roku, uprzedziwszy w ten sposób usunięcie go z Akademii przez nazistów. W tym samym roku, ze względu na żydowskie pochodzenie, znalazł się na liście autorów zakazanych w Niemczech[1].
Rok później zmarł na atak serca w swoim domu w Altaussee.
Twórczość
Jego dorobek literacki to poezje, eseje, powieści i opowiadania. Za najważniejsze dzieła Wassermanna uznawane są: powieść Przypadek Mauriziusa (1928) i autobiografia Moje życie jako Niemiec i Żyd (1921), w której opisuje napiętą relację między swoimi dwiema tożsamościami, niemiecką i żydowską.
- Melusine, 1896
- Die Juden von Zirndorf, 1897
- Geschichte der jungen Renate Fuchs, 1900
- Der Moloch, 1902
- Der niegeküsste Mund, 1903
- Kunst der Erzählung, 1904
- Alexander von Babylon, 1905
- Caspar Hauser oder Die Trägheit des Herzens,
- Der Mann von vierzig Jahren, 1913
- Das Gänsemännchen, 1915
- Christian Wahnschaffe, 1919
- Die Prinzessin Girnara, Weltspiel und Legende, 1919
- Mein Weg als Deutscher und Jude, 1921
- Imaginäre Brücken, 1921
- Laudin und die Seinen, 1925
- Das Gold von Caxamalca, 1928
- Christoph Columbus, Eine Biographie, 1929
- Trylogia:
- Der Fall Maurizius, 1928
- Etzel Andergast, 1931
- Joseph Kerkhovens dritte Existenz, 1934
Utwory przetłumaczone na język polski
- Dziecię Europy, czyli Kacper Hauser (1930)[2]
- Sprawa Mauriziusa (cz. 1–2, 1928–1929)[2]
- Zmierzch aniołów (cz. 1–2, 1932)[2]
- Trzecia egzystencja Józefa Kerkhovena (1934)[2]
Przypisy
- ↑ a b Jakob Wassermann, www.lehrer.uni-karlsruhe.de [dostęp 2020-06-13] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-13] .
- ↑ a b c d Wassermann Jakob, sztetl.org.pl [dostęp 2020-06-13] .
Linki zewnętrzne
- Teksty Jakoba Wassermanna (Międzynarodowy Projekt Gutenberg)
- Teksty Jakoba Wassermanna w Projekcie Gutenberg-DE)
- Projekt Jakob Wassermann
- Publikacje Jakoba Wassermanna w bibliotece Polona
- ISNI: 0000 0001 2145 8879
- VIAF: 102336383
- LCCN: n81072743
- GND: 118629387
- NDL: 00527186
- LIBRIS: c9prsqsw56l775l
- BnF: 11928917d
- SUDOC: 02719325X
- NLA: 35593116
- NKC: jn19990008938
- DBNL: wass010
- BNE: XX1068579
- NTA: 147748569, 070497222
- BIBSYS: 90053588
- CiNii: DA01215181
- Open Library: OL118139A
- PLWABN: 9810674118105606
- NUKAT: n96024635
- J9U: 987007269878805171
- PTBNP: 185441
- CANTIC: a10177747
- LNB: 000231980
- NSK: 000494382
- BNA: 000029705
- ΕΒΕ: 74996
- BLBNB: 000442225
- LIH: LNB:V*50457;=BH
- RISM: pe41024569
- WorldCat: lccn-n81072743