Jakub Lejkin
 (c) Bundesarchiv, Bild 101I-134-0792-27 / Knobloch, Ludwig / CC-BY-SA 3.0 Jakub Lejkin składa meldunek komendantowi policji żydowskiej Józefowi Szeryńskiemu, maj 1941 | |
| Data urodzenia | 1906 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 29 października 1942 |
| Miejsce spoczynku | |
| Zawód, zajęcie | adwokat |
Jakub Lejkin (ur. 1906, zm. 29 października 1942 w Warszawie) – polski prawnik, adwokat żydowskiego pochodzenia, zastępca komendanta policji żydowskiej w getcie warszawskim, kolaborant III Rzeszy.
Życiorys
Był bardzo niskiego wzrostu[1]. Przed 1940 pracował jako adwokat[2].
Od 1 maja 1942 (po czasowym aresztowaniu przez Niemców nadkomisarza Józefa Szeryńskiego) pełnił obowiązki komendanta policji żydowskiej[2]. Odegrał kluczową rolę podczas wielkiej akcji deportacyjnej do obozu zagłady w Treblince latem 1942. W sierpniu tego roku na polecenie Niemców wydał wtedy rozkaz, że każdy policjant żydowski musi doprowadzić na Umschlagplatz pięć osób[3].
29 października 1942 zginął w wyniku egzekucji przeprowadzonej przez Żydowską Organizację Bojową (ŻOB). Został zastrzelony przez Eliasza Różańskiego na ulicy Gęsiej w Warszawie, w drodze powrotnej z komendy do domu – trasa ta wyśledzona została wcześniej przez Emilię Landau i Israela Gutmana. Była to pierwsza egzekucja przeprowadzona przez ŻOB[4].
Jest pochowany w alei głównej cmentarza żydowskiego przy ulicy Okopowej (kwatera 12a, rząd 1, nr 2)[5].
Przypisy
- ↑ Michał Grynberg (oprac.): Pamiętniki z getta warszawskiego. Fragmenty i regesty. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1988, s. 154. ISBN 83-01-08364-6.
- ↑ a b Barbara Engelking, Jacek Leociak: Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście. Warszawa: Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, 2013, s. 7224. ISBN 978-83-63444-27-3.
- ↑ Henryk Makower: Pamiętnik z getta warszawskiego październik 1940–styczeń 1943. Wrocław: Ossolineum, 1987, s. 93. ISBN 83-04-02260-5.
- ↑ Martyna Rusianiak-Karwat: Biogramy [w:] Marek Edelman, Nieznane zapiski o getcie warszawskim. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk i Zeszyty Literackie, 2017, s. 181. ISBN 978-83-64091-91-9.
- ↑ Grób Jakuba Lejkina w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie
Bibliografia
- Jan Jagielski: Przewodnik po cmentarzu żydowskim w Warszawie przy ul. Okopowej 49/51. Z. 1, Kwatery przy Alei Głównej. Warszawa: Towarzystwo Opieki nad Zabytkami. Społeczny Komitet Opieki nad Cmentarzami i Zabytkami Kultury Żydowskiej w Polsce, 1996, s. 30. ISBN 83-90-66296-5.
Linki zewnętrzne
- Jakub Lejkin. Getto Warszawskie. [dostęp 2009-10-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-27)].
Media użyte na tej stronie
Autor: Mzungu, Licencja: CC BY 3.0
Grób Jakuba Lejkina (1906-1942), zastępcy szefa policji żydowskiej w getcie warszawskim.
(c) Bundesarchiv, Bild 101I-134-0792-27 / Knobloch, Ludwig / CC-BY-SA 3.0
Getto warszawskie: Jakub Lejkin zastepca szefa Żydowskiej Służby Porządkowej sklada meldunek podczas apelu[1]