Jakub Mackiewicz

Jakub Mackiewicz (ur. 1887, zm. 25 września 1966) – polski i australijski lekarz neurolog i neuropatolog.

Życiorys

Urodził się w rodzinie żydowskiej. Jego krewnymi od strony matki byli okulista Jewsiej Braunstein i neurolog Michaił Krol. Po ukończeniu gimnazjum ze złotym medalem rozpoczął studia medyczne na Uniwersytecie Moskiewskim, w 1911 roku otrzymał tytuł doktora medycyny maxima cum laude. Potem uzupełniał studia w Niemczech i Francji, pod kierunkiem Babińskiego, Kraepelina, Alzheimera, Mariego, Jakoba, Bonhoeffera, Weygandta i Kafki[1]. Podczas I wojny światowej kierował oddziałem neurologicznym w szpitalu wojskowym w Charkowie.

Od 1921 pracował na oddziale Edwarda Flataua oraz w pracowni neurologicznej przy Towarzystwie Naukowym Warszawskim. Uważał się za ucznia Edwarda Flatau i był członkiem komitetu księgi jubileuszowej Edwarda Flatau. Od 1932 był kierownikiem oddziału neurologii w Warszawskim Szpitalu Dziecięcym. W czerwcu 1940 roku dostał się do niewoli rosyjskiej. Razem z armią Andersa dostał się do Teheranu, od 1944 przebywał w Jerozolimie. W 1953 roku wyemigrował z żoną do Australii gdzie już była jego córka Irena. Przez pierwsze lata nie miał prawa praktyki lekarskiej w Australii. W 1956 roku dostał prawo wykonywania zawodu lekarza, na podstawie wtedy wprowadzonego prawa, że za zasługi naukowe można dostać zgodę na wykonywanie zawodu bez egzaminów i dodatkowych studiów. Następnie został zaangażowany do stworzenia instytutu histopatologii układu nerwowego, który obsługiwał duży oddział neurologiczny i uczył medycyny klinicznej w ramach „teaching hospitals”. Prowadził wtedy prace naukowe nad tranquilizerami. Od 1953 roku pracował w St Kilda, Victoria, gdzie został zaangażowany do instytutu badawczego przy departamencie psychiatrycznym, w którym stworzył instytut histopatologii układu nerwowego i był profesorem neurologii[2]. Uważany jest za jednego z pionierów australijskiej neurologii[3][4]. Zmarł w 1966 roku, do końca będąc aktywnym zawodowo – zmarł w przerwie między konsultacjami dwóch pacjentów[5][6]. Jego żoną była Cecylia Mackiewicz, siostra Bronisława Krystalla miał córkę, która także mieszkała w Australii.


Dorobek naukowy

Był autorem kilkunastu prac naukowych. W 1912 roku opisał objaw znany dziś jako objaw Mackiewicza[1]. Wspólnie z Samuelem Gershonem badał zmiany neuropatologiczne związane ze stosowaniem imipraminy, chlorpromazyny i rezerpiny. Pozostały nieukończone jego prace nad zmianami neurohistologicznymi w mózgu związanymi ze starzeniem.

Wybrane prace

  • O objawie udowym. „Medycyna i Kronika Lekarska”. 47 (48), s. 957-961, 1912. 
  • Appareil nouveau pour l'introduction intravertébrale de l'air. „Revue Neurologique”. 2 (16), 1923. 
  • Disesthésie psychique au cours d'un syndrome thalamique. „Revue Neurologique”, 1929. 
  • Médulloblastome du cervelet avec métastases dans la moelle épinière et les hémisphère cérébraux. „Revue Neurologique”, 1929. 
  • Zand N., Mackiewicz J.. Papillome malin (plexoma malignum) du plexus choroïde. „Revue Neurologique”. 36, 1929. 
  • Herman E., Mackiewicz J.. Un cas de tumeur de la couche optique et du III e ventricule avec des signes choréatiques. „Revue Neurologique”. 41, 1934. 
  • Sen i jego zaburzenia. Wyd. 9/21. Warszawa: „Eskulap”, 1935, seria: Monografie Lekarskie dla Lekarzy-Praktyków.
  • 'O zespole padaczkowo-migrenowo-obrzękowym. „Warszawskie Czasopismo Lekarskie”. 15 (21/22), s. 401-406, 1938. 
  • Przypadek cierpienia „ogona końskiego”. „Warszawskie Czasopismo Lekarskie”. 15 (5), s. 94, 1938. 
  • Neuromalaria. Jerozolima: Wydawn. Delegatury Polskiego Czerwonego Krzyża na Środkowy Wschód, 1944.
  • Historical notes on the Polish-Jewish Physicians’ Association 1921–41. „Harefuah”. 31, s. 211–212, 1946. PMID: 20267129. 
  • The fiftieth anniversary of the Babinski reflex. „Harefuah”. 31, s. 85–87, 1946. 
  • Mackiewicz J., Reid A.A.. Clinical And Neuropathological Investigations Of Four Cases Of Huntington's Chorea Treated With High Doses Of Reserpine. „The Medical Journal of Australia”. 1 (23), s. 833-835, 1965. PMID: 14313335. 
  • Mackiewicz J., Gershon S.. An Experimental Study Of The Neuropathological And Toxicological Effects Of Chlorpromazine And Reserpine. „J Neuropsychiatr”. 5, s. 159-169, 1964. PMID: 14118070. 
  • Mackiewicz J., Gershon S.. An Experimental Study Of The Neuropathological Effects Of Imipramine In Animals Of Different Ages. „Int J Neuropsychiatry”. 1 (6), s. 608-615, 1965. PMID: 5886539. 

Przypisy

  1. a b Ohry A. Dr Jacob Mackiewicz (1887-1966) and his sign. „Journal of Medical Biography”. 15 (2), s. 102–103, 2007. PMID: 17551611. 
  2. Herman EJ. Historia neurologii polskiej. Ossolineum, 1975 s. 222
  3. Mervyn J. Eadie: The flowering of a waratah: a history of Australian neurology and of the Australian Association of Neurologists. John Libbey Eurotext, 2000 ISBN 0-86196-606-6 s. 118
  4. Paul B. Foley, Catherine E. Storey, Chapter 48 History of neurology in Australia and New Zealand, [w:] François Boller, Dick F. Swaab, Michael J. Aminoff (red.), Handbook of Clinical Neurology, t. 95, History of Neurology, Elsevier, 2009, s. 781–800, DOI10.1016/s0072-9752(08)02148-9.
  5. Stoller A. Jacob Mackiewicz. „The Medical Journal of Australia”. 2 (23), s. 1120, 1966. PMID: 5333520. 
  6. Dowżenko A. Dr Jakub Mackiewicz. „Neurologia i neurochirurgia polska”. 3 (1), s. 109-110, 1969.