Jakub Sawicki
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie | prawnik, nauczyciel akademicki |
| Tytuł naukowy | |
| Alma Mater | |
| Odznaczenia | |
  _BAR.svg){kind=small} | |
Jakub Teodor Sawicki (ur. 25 lipca 1899 w Wiedniu, zm. 3 lutego 1979 w Warszawie[1]) – polski prawnik, kanonista, historyk prawa, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, syn prawnika Jana Sawickiego, brat skandynawisty Stanisława Sawickiego.
Wykształcenie i kariera naukowa
Pierwszy okres życia do osiągnięcia pełnoletności spędził w Wiedniu, gdzie w latach 1907-1917 odbywał naukę w Akademii Terezjańskiej, zwieńczoną maturą. W 1918 zaciągnął się do Wojska Polskiego i walczył w wojnie polsko-bolszewickiej, a jednocześnie był studentem Wydziału Prawa Uniwersytetu Wiedeńskiego. Od 1921 kontynuował studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie w 1923 uzyskał absolutorium, a w 1926 stopień doktora praw[1]. W 1927 został asystentem na tym Wydziale. Habilitował się w 1937 na Wydziale Prawa Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, po czym na tej uczelni podjął wykłady z zakresu prawa wyznaniowego[1].
W okresie okupacji hitlerowskiej wykładał w podziemnym Wydziale Prawa UW, a po upadku powstania warszawskiego (w którym zginęli dwaj jego synowie) prowadził w Kielcach zajęcia dla studentów Wydziału Prawa Kanonicznego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. W 1945 krótko wykładał także na Wydziale Prawa UJ[2].
Po zakończeniu wojny został zatrudniony na Wydziale Prawa UW, gdzie zajmował stanowiska docenta, zastępcy profesora i profesora zwyczajnego. W latach 1956-1959 był prodziekanem tego Wydziału. Na emeryturę przeszedł w 1969[1].
Praca w administracji państwowej
Podczas wojny polsko-radzieckiej był pracownikiem Ministerstwa Spraw Wojskowych. W 1930 podjął pracę w Departamencie Wyznań Ministerstwa Wyznań i Oświecenia Publicznego, gdzie zajmował się sytuacją prawną niekatolickich związków religijnych, a następnie od 1935 w Wydziale Prawnym tego Ministerstwa[2].
Osiągnięcia badawcze
Naukowo zajmował się historią prawa i ustroju Polski, prawem kanonicznym Kościoła katolickiego, bibliografią historyczno prawną, prawem patentowym. Był w Polsce prekursorem nauki nowocześnie rozumianego prawa wyznaniowego, jako wykładu norm prawa państwowego regulujących wolność sumienia i wyznania oraz położenie wspólnot religijnych w państwie[3].
Pod jego kierunkiem stopień doktora nauk prawnych otrzymał m.in. ks. Henryk Karbownik (w 1971 na podstawie rozprawy pt. Ciężary stanu duchownego w Polsce na rzecz państwa od roku 1381 do połowy XVII wieku)[4].
Pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 48-4-13)[5].
Wybrane publikacje
- Concilia Poloniae. Źródła i studia krytyczne, 11 tomów, Kraków, Warszawa, Wrocław, Lublin 1945-1961.
- Iura Masoviae terrestria, Warszawa 1974.
- Kościół ewangelicki a państwo na polskim Górnym Śląsku, Katowice-Warszawa 1938.
- Materiały do polskiej bibliografii historyczno-prawnej za lata 1944-1953, Poznań 1955.
- Matricularum Regni Poloniae summaria, Warszawa 1961.
- Statuty synodalne krakowskie biskupa Jana Konarskiego z 1509 roku, Kraków 1945.
- Studia nad położeniem prawnym mniejszości religijnych w państwie polskim, Warszawa 1937.
- Studia z dziejów Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego, (wspólnie z Bogusławem Leśnodorskim) Warszawa 1963.
- Wybór tekstów źródłowych z historii państwa i prawa polskiego (kilka wydań, ostatnie: Warszawa 1953).
- Z dziejów ustawodawstwa synodalnego diecezji przemyskiej obrządku łacińskiego Kraków 1947.
- Z ksiąg Metryki Koronnej. Tekst pierwszych konstytucji sejmowych w języku polskim z r. 1543, Warszawa 1954.
Odznaczenia
- Krzyż Walecznych za kampanię 1920 r.
- Złoty Krzyż Zasługi (1939)
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1957)[6].
- Nagroda im. Księdza Idziego Radziszewskiego Towarzystwa Naukowego KUL za rok (1976), za całokształt dorobku naukowego w duchu humanizmu chrześcijańskiego.
Bibliografia
- G. Bałtruszajtys, Jakub Sawicki 1899-1979, [w:] Profesorowie Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego 1808-2008, red. Grażyna Bałtruszajtys, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, ISBN 978-82-7334-905-6, s. 184-187.
- J. Senkowski, Jakub Sawicki, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 35, s. 313-316.
- M. Sędek, Profesor Jakub Sawicki 1899-1979, „Rocznik Mazowiecki” t. 8 (1984), s. 261-269.
- A. Śródka, Uczeni polscy XIX-XX stulecia, t. IV, Warszawa 1998, s. 33-35.
Linki zewnętrzne
- Publikacje prof. Jakuba Sawickiego w katalogu Biblioteki Narodowej (dostęp: 3 lipca 2014 r.).
- Wspomnienie o prof. Jakubie Sawickim autorstwa Marka Sędka (dostęp: 3 lipca 2014 r.).
Przypisy
- ↑ a b c d Grażyna Bałtruszajtys, Jakub Sawicki 1899-1979, [w:] Profesorowie Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego 1808-2008, red. Grażyna Bałtruszajtys, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, ISBN 978-82-7334-905-6, s. 184.
- ↑ a b Grażyna Bałtruszajtys, Jakub Sawicki 1899-1979, [w:] Profesorowie Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego 1808-2008, red. Grażyna Bałtruszajtys, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, ISBN 978-82-7334-905-6, s. 185.
- ↑ Tadeusz J. Zieliński, Nauka prawa wyznaniowego, [w:] Leksykon prawa wyznaniowego. 100 podstawowych pojęć, red. Artur Mezglewski, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2014, ISBN 978-83-255-5570-2, s. 228.
- ↑ Vir nobili et docto (mąż szlachetny i uczony). Wspominamy śp. ks. prał. prof. dra hab. Henryka Karbownika (1927-1999). opoczno-top.pl, 30 października 2009. [dostęp 2017-08-30].
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: Elżbieta Sawicka, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2020-03-07].
- ↑ Grażyna Bałtruszajtys, Jakub Sawicki 1899-1979, [w:] Profesorowie Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego 1808-2008, red. Grażyna Bałtruszajtys, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, ISBN 978-82-7334-905-6, s. 187.
Media użyte na tej stronie
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).