Jakub Sieklucki

Jakub Sieklucki
Herb rodowy
Trzaska
Data i miejsce urodzenia

ok. 1450
Karwin

Data i miejsce śmierci

28 lutego 1512
pochowany w katedrze krakowskiej

Ród

Karwińscy z Karwin

Rodzice

Dobiesław (Dobek) z Karwin
Anna z Jodłownika

Małżeństwo

Agnieszka Beata z Tęczyna (Tenczyna) oraz Anna z Bieździedzy

Dzieci

Regina, żona Pawła z Filipowic

Administracja

dworzanin królewski, Burgrabia krakowski, starosta biecki, kasztelan biecki i wojnicki

Jakub Sieklucki – rycerz, syn Dobiesława (Dobka) z Karwin (z Wierzbna i Sieklówki i Hanki (Anny) z Jodłownika (ur. ok. 1450 w Karwinie, zm. w 1512 r., pochowany w katedrze krakowskiej) – dworzanin królewski, ochmistrz królewny Elżbiety, burgrabia krakowski, starosta i kasztelan biecki, sygnatariusz przywilejów księstwa oświęcimskiego (1502), kasztelan wojnicki (1505), sygnatariusz intercyzy ślubnej króla Zygmunta i Barbary Zápolyi. Jego pierwszą żoną była Agnieszka Beata z Tęczyna (Tenczyna) (zob. Zamek Tenczyn), drugą: Regina, c. Helwiga z Bieźdiedzy

Rodowód nazwiska

Nazwisko Sieklucki[1] wywodzi się prawdopodobnie „od nazw miejscowych Siekluki, Sieklówka dawniej Siekluka, Sieklucko (kilka wsi)”[2]. Etymolodzy stwierdzają, że istnieje kilka grup rodzin o tym nazwisku. Pierwszą mogła być pochodząca z Jastrzębców rodzina właścicieli Siekluk (być może tych k. Radomia). Kasper Niesiecki wskazuje jednak pewną zbieżność rodziny z inną – herbu Trzaska, sugerując że Tomasz przeniósł się na Litwę po bitwie Chocimskiej. Według legendy rodzina ta miała przybyć z Czech w XIII w., co zważywszy na kierunek może wskazywać na Małopolskę. Protoplastą tej rodziny miał być niejaki Mikołaj (+1385) z Karwin (lub Wawrzyniec z Karwin); synowie: Krystyn (Krzesław z Karwin, Krzystek), Dobek (Dobiesław) z Boturzyna, Jaszek z Boturzyna (+1390)[3] i Erazm (Czader lub Czadr) z Marcinkowic i Karwin. Dobek oraz Anna (Hanka) z Czulic mieli m.in. syna Dobka z Karwin i Sieklówki[4], ojca wymienionego Jakuba z Sieklówki.

Pełnione funkcje

Historia zamku, kasztelanii, wójtostwa i starostwa bieckiego jest powiązana z osobą rycerza Jakuba Siekluckiego, z jego udziałem w kilkunastu wydarzeniach historycznych. W Słowniku Historyczno-geograficznym ziem polskich w średniowieczu znajdują się następujące zapisy:

  • 1499 r. – Jakub Sieklucki, jako starosta biecki zawiadamia radę miasta Bardiowa, że przewoźnicy Wojciech i Grzegorz z Bardiowa oraz z Koszyc obrabowali dwór królewski i zostali złapani w czasie ucieczki[5]
  • 1501 r. – król Jan I Olbracht pozwolił ówczesnemu staroście bieckiemu, Jakubowi Siekluckiemu wykupić wójtostwo bieckie od Erazma Szczepanowskiego.
  • 1501 r. – Jakub Sieklucki prosił radę m. Bardiowa o wydanie rybałtów: Pawła, Piotra piekarza i Ochremyera, którzy uciekli na Węgry;
  • w latach 1502-1503 – Jakub Sieklucki z Siekluki [Sieklówka] – kasztelan[6]
  • 1503 r. – Aleksander Jagiellończyk, zatwierdził akt swego poprzednika (Jana Olbrachta) i równocześnie zaświadczył, że rajcy bieccy: Walentyn Chodorek, Jan Młynarz, Jan Necz oraz kilku mieszczan zawarli w imieniu wszystkich rajców bieckich umowę z Jakubem Siekluckim w sprawie czynszu z domu[7], który Jakub zakupił za zgodą króla od Mikołaja Ozanka i zamienił na siedzibę wójtostwa.
  • 1503 r. – Jakub Sieklucki wniósł skargę do rady m. Bardiowa w sprawie skargi Jana Wielopolskiego, na którego wieś Pieniążek najechali bardiowianie i zrabowali konie, bydło i sprzęty, [w:] „Regesty dokumentów z archiwum w Bardiowie” sporządzone przez F. Kiryka[8];
  • 1503 r. – Jakub Sieklucki jako kasztelan i starosta biecki ma zwrócić w terminie rajcom bieckim 100 fl., a jeśli tego nie uczyni, to da im w zastaw wsie Siekluka (Sieklówka) i Osowina (Sowina, pow. pilzneński)[9]
  • 1505 r. - podpisał konstytucję Nihil novi na sejmie w Radomiu[10].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Sieklucki Jakub h. Trzaska, burgrabia krakowski, kasztelan biecki i wojnicki, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 36: 1996, s. 578–584; zob. Żmuda S., Sowina podkarpacka. Zarys dziejów, Sowina-Kołobrzeg 2013, s. 238-240.
  2. ↑ Ewa Szczodruch wywodzi etymologię ‘nazwiska’ wskazując, że pojawiło się ok. 1422 roku; Zob. http://www.stankiewicze.com/index.php?kat=44; Por. Malec M., Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. Nazwy osobowe pochodzenia chrześcijańskiego, Instytut Języka Polskiego PAN, 1995.
  3. ↑ Po 1357 r. „sołtys” w Sowinie
  4. ↑ Przydomki stanowiły informację, jakich dóbr dana osoba była właścicielem, stąd przy imieniu wymieniane były nazwy posiadanych wsi dziedzicznych, i nabytych
  5. ↑ Regestry dokumentów z archiwum w Bardiowie sporządzone przez F. Kiryka, Op.cit., s. 83.
  6. ↑ Op.cit., s. 87; także: Akta Aleksandra króla polskiego, wielkiego księcia litewskiego 1501-1506, wyd. F. Papee, Kraków 1927, s. 119, 140, 159; Materiały do historii miasta Biecza (1361-1632), wyd. F. Bujak, Kraków 1914, s. 106; Matricularum Regni Poloniae Summaria, t. 1-4, 5, cz. 1, wyd. J. Wierzbowski, t. 5, cz. 2, wyd. J. Płoda, Kraków 1905-1999, s. 3, 42, 319, 345, 358, 426, 609, 656, 891, 1654; Fedorowicz K., Dostojnicy i urzędnicy świeccy województwa krakowskiego w latach 1374-1506, Kraków 1898, s. 38.
  7. ↑ F. Bujak, Materiały do historii miasta Biecza, Kraków 1914, Nr 97.
  8. ↑ Op.cit., s. 85.
  9. ↑ Słownik Historyczno-geograficznym ziem polskich w średniowieczu, red. Tomasz Jurek, Instytut Historyczny PAN. Warszawa 2010, s. 74.
  10. ↑ Volumina Legum, t. I. Petersburg 1859, s. 140.

Media użyte na tej stronie

POL COA Trzaska.svg
Autor:
  • All except interior of shield and peacock faethers Bastianow based on works of Mr. Tadeusz Gajl
  • interior of shield and peacock feathers made by WarX
, Licencja: CC BY-SA 2.5
Herb Trzaska