Jakubskie Przedmieście
Część urzędowa Torunia | |
![]() Fragment zabudowy wielorodzinnej przy ulicy Prądzyńskiego | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miasto | |
Data założenia | XIV w. |
W granicach Torunia | XIX w. |
Populacja (2016) • liczba ludności |
|
Strefa numeracyjna | (+48) 56 |
Kod pocztowy | 87-100 |
Położenie na mapie Torunia![]() | |
53°01′12,72″N 18°38′04,20″E/53,020200 18,634500 | |
Portal ![]() |



Jakubskie Przedmieście (dawniej Jakubowe Przedmieście, niem. Jakobsvorstadt) – nazwa dawnego przedmieścia Torunia, przynależącego już od czasów średniowiecza do parafii pod wezwaniem św. Jakuba z Nowego Miasta, części Torunia, założonej w 1264.
Część urzędowa Torunia zlokalizowana na prawobrzeżu.
Przy podziale miasta dla potrzeb rad okręgów (jednostek pomocniczych gminy), teren Jakubskiego Przedmieścia współtworzy okręg „Jakubskie-Mokre”[2].
Lokalizacja
Jakubskie Przedmieście zlokalizowane jest we wschodniej części miasta, od północy graniczy z Mokrem, od wschodu z Rubinkowem, od południa z Winnicą, zaś od zachodu ze Starym Miastem[3].
Ulice
Do głównych ulic przecinających lub stanowiących granice Jakubskiego Przedmieścia zaliczyć należy: Lubicką, Skrzyńskiego, Traugutta, Winnice oraz Wschodnią.
Demografia
Liczba ludności Jakubskiego Przedmieścia na przestrzeni lat[4][5]:
Charakterystyka
Dzielnica w dużej części ma charakter mieszkaniowy jednorodzinny, głównie z XIX i początków XX wieku. Dalej na wschód położone części osiedla mają zabudowę nowszą – nowe budynki wielorodzinne, budowane w ostatnich latach.
Całkowicie na wschodnim skraju Jakubskiego Przedmieścia mieszczą się tereny przemysłowe i handlowe. Jest to kilkanaście dużych firm, w tym kilka międzynarodowych koncernów z siedzibami w Toruniu: Toruńskie Zakłady Materiałów Opatrunkowych, Apator oraz Fabryka Cukiernicza Kopernik, Fabryka Wodomierzy Metron.
Od południa osiedle jest otulone parkiem miejskim, Kopcem Piłsudskiego, skarpą wiślaną i terenem ulicy Winnica, malowniczo schodzącym aż do Wisły.
W południowo-zachodnim skraju osiedla, bezpośrednio przy Rondzie Pokoju Toruńskiego, na obrzeżach Zespołu Staromiejskiego, powstaje obecnie jedno z największych budowanych osiedli w regionie. Trzech toruńskich developerów buduje tam obecnie budynki wielorodzinne na ok. 1500 mieszkań łącznie (częściowo już zasiedlone).
Nazwa
Źródłem nazwy może być brama św. Jakuba – część średniowiecznych fortyfikacji Torunia, jedna z 12 bram miejskich, wychodząca na północny wschód i noszących imię św. Jakuba. W czasie budowy pruskich fortyfikacji Twierdzy Toruń w XIX wieku, nowa, bardziej oddalona od centrum brama i wylot fortyfikacji na Jakubskie Przedmieście oraz dalej na Warszawę i Olsztyn również nosił nazwę Bramy Św. Jakuba.
Dziś nazwa Jakubskie Przedmieście może być myląca. Osiedle w rzeczywistości nie jest przedmieściem, ale śródmiejską dzielnicą (oficjalnie: częścią urzędową) Torunia, położoną praktycznie w jego centrum, oddaloną od granic administracyjnych miasta o 8-9 km.
Ważniejsze obiekty
- Samorządowe Kolegium Odwoławcze
- Kujawsko - Pomorski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych, Oddział rejonowy
- Zespół Szkół Ogólnokształcących i Technicznych nr 13
- Szkoła Mistrzostwa Sportowego, ul. Targowa
- szkolny Teatr Magma
- Archiwum Wojskowe
- Metron, ul. Targowa
- Toruńskie Zakłady Materiałów Opatrunkowych, ul. Żółkiewskiego
- Fabryka Cukiernicza „Kopernik” SA
- Drukarnia Zapolex
- Przedsiębiorstwo Nasiennictwa Ogrodniczego i Szkółkarstwa Torseed
- Galeria Copernicus, największe centrum handlowo-rozrywkowe w Toruniu
- Park Glazja
- Cmentarz św. Jakuba
W północnej części Jakubskiego Przedmieścia istnieje zespół obiektów wojskowych:
Zabytki i atrakcje turystyczne
- Kopiec Piłsudskiego (usypany w okresie międzywojennym, celowo niszczony w PRL)
- Fort św. Jakuba – część ogromnego zespołu pruskich fortyfikacji Twierdzy Toruń
- Cmentarz żydowski XIX wiek (resztki)
- zespół budynków przemysłowych rzeźni miejskiej XIX wieku
- budownictwo szachulcowe
- zabytkowa willa Zakładu Energetycznego
Galeria
Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń „Metron” przy ul. Targowej
Przedsiębiorstwo Nasiennictwa Ogrodniczego i Szkółkarstwa Torseed, ul. Żółkiewskiego
Cmentarz żydowski, fragment ogrodzenia z bramą
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Liczba osób zameldowanych na pobyt stały i czasowy w poszczególnych jednostkach urbanistycznych z podziałem na płeć. Urząd Miasta Torunia, 2016-12-31. [dostęp 2017-01-09]. (pol.).
- ↑ Toruń - podział na okręgi (jednostki pomocnicze gminy), www.google.com [dostęp 2016-09-18] .
- ↑ Dzielnice i osiedla | www.torun.pl, www.torun.pl [dostęp 2016-09-12] .
- ↑ http://bazhum.muzhp.pl/media/files/Acta_Universitatis_Nicolai_Copernici_Nauki_Humanistyczno_Spoleczne_Historia/Acta_Universitatis_Nicolai_Copernici_Nauki_Humanistyczno_Spoleczne_Historia-r1977-t11_(74)/Acta_Universitatis_Nicolai_Copernici_Nauki_Humanistyczno_Spoleczne_Historia-r1977-t11_(74)-s133-155/Acta_Universitatis_Nicolai_Copernici_Nauki_Humanistyczno_Spoleczne_Historia-r1977-t11_(74)-s133-155.pdf
- ↑ Wayback Machine, web.archive.org, 10 stycznia 2017 [dostęp 2019-01-11] [zarchiwizowane z adresu 2017-01-10] .
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Fabryka Cukiernicza "Kopernik" w Toruniu
(c) I, Bogitor, CC-BY-SA-3.0
Armata samobieżna 203-mm 2S7 Pion w Muzeum Artylerii w Toruniu
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Toruńskie Zakłady Materiałów Opatrunkowych22
Autor: Praca własna, Licencja: CC BY-SA 3.0
Lokalizacja części urzędowej Jakubskie Przedmieście na planie Torunia
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Przedsiębiorstwo Nasiennictwa Ogrodniczego i Szkółkarstwa Torseed w Toruniu
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Toruniu
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Garbaty Mostek w Toruniu888
Autor: Ola Zaparucha, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Toruń - cmentarz żydowski, 2 poł. XIX w. (zabytek nr. rejestr. A/553)
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Fragment zabudowy wielorodzinnej przy ulicy Prądzyńskiego w Toruniu
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kopiec Piłsudskiego w Toruniu
Autor: Piotr Kożurno, Licencja: CC BY-SA 4.0
Dawny bank energetyki w Toruniu.
Autor: Ola Zaparucha, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Toruń, ul. Chłopickiego 1-7 - koszary „Bramy Lubickiej”, 1880-93: schron koszarowy (zabytek nr rejestr. A/95/1-5)