James Bond (seria powieści)

James Bond
Ilustracja
Książki o Jamesie Bondzie autorstwa Iana Fleminga
Autor

Ian Fleming (1953–1966)
Kingsley Amis (jako Robert Markham) (1968)
Christopher Wood (1977–1979)
John Gardner (1981–1996)
Raymond Benson (1997–2002)
Sebastian Faulks (2008)
Jeffery Deaver (2011)
William Boyd (2013)
Anthony Horowitz (od 2015)

Tematyka

sensacyjna

Typ utworu

powieść szpiegowska

Wydanie oryginalne
Miejsce wydania

Wielka Brytania

Język

angielski

James Bond – seria powieści i opowiadań, zapoczątkowana w 1953 roku książką Casino Royale przez brytyjskiego pisarza Iana Fleminga. W sumie w latach 1953–1966 wydano dwanaście powieści i dwa zbiory opowiadań jego autorstwa (jedna powieść i jeden zbiór opowiadań zostały opublikowane po jego śmierci w 1964 roku). Akcja stworzonych przez Fleminga utworów rozgrywa się w latach 1951–1964, czyli we współczesnych mu czasach.

Od czasu śmierci Iana Fleminga tworzenie serii o Jamesie Bondzie kontynuowało wielu innych autorów. Niektóre z napisanych po jego śmierci książek były nowelizacjami filmów o Jamesie Bondzie wyprodukowanych przez EON Productions. Pierwszym autorem, który podjął się kontynuacji serii był Kingsley Amis, który pod pseudonimem Robert Markham napisał powieść Pułkownik Sun, jednak po jej wydaniu zrezygnował z dalszego tworzenia książek. Nie licząc dwóch nowelizacji filmów z lat 1977 i 1979 autorstwa Christophera Wooda, sytuacja ta spowodowała najdłuższą w historii serii, bo aż trzynastoletnią, przerwę w tworzeniu nowych powieści.

Dopiero w 1981 roku serię wznowił brytyjski pisarz John Gardner i w latach 1981–1996 napisał czternaście powieści i dwie nowelizacje filmów EON Productions. Po tym, gdy z powodu złego stanu zdrowia musiał zrezygnować z pisania kolejnych książek, jego miejsce zajął amerykański pisarz Raymond Benson. W latach 1997–2002 napisał on sześć powieści, trzy nowelizacje filmów i trzy opowiadania (jako jedyny autor po śmierci Fleminga). Po jego odejściu upłynęło sześć lat, zanim 28 maja 2008 roku, w setną rocznicę urodzin Iana Fleminga, ukazała się kolejna powieść pt. Piekło poczeka, autorstwa Sebastiana Faulksa. Następnie w latach 2011 i 2013 swoje książki wydali kolejno Jeffery Deaver i William Boyd. Dwie najnowsze powieści, które ukazały się w 2015 i 2018 roku, są dziełem obecnego twórcy książek o Jamesie Bondzie – Anthony’ego Horowitza.

Dzieła Iana Fleminga

Ian Fleming stworzył postać Jamesa Bonda w lutym 1952 roku, podczas wakacji w swej jamajskiej posiadłości zwanej Goldeneye. Nazwisko agenta 007 zapożyczył od amerykańskiego ornitologa Jamesa Bonda, autora książki Birds of the West Indies (Ptaki Indii Zachodnich), którą posługiwał się – jako ornitolog hobbysta – podczas pobytu w swej willi na Jamajce. W napisanym później liście do żony prawdziwego Bonda stwierdził: "Uderzyło mnie, że to krótkie, nieromantyczne, anglosaskie i do tego bardzo męskie nazwisko było tym, czego potrzebowałem. I tak narodził się drugi James Bond"[1].

Po napisaniu pierwszej powieści zatytułowanej Casino Royale, Fleming dał rękopis do przeczytania poecie i swemu przyjacielowi, Williamowi Plomerowi. Tekst spodobał się mu na tyle, że przesłał jego kopię znanemu wydawcy – Jonathanowi Cape’owi, który pomimo pewnych zastrzeżeń zdecydował się na publikację książki, również ze względu na szacunek, jakim darzył starszego brata Iana, Petera Fleminga, znanego pisarza powieści podróżniczych, którego książki wydawał już od wielu lat.

Powieści

Tytuł polskiTytuł oryginalnyData premieryData premiery w Polsce
Casino RoyaleCasino Royale13 kwietnia 19531990 (jako Sam chciałeś te karty, czyli Casino Royale)[2]
Żyj i pozwól umrzećLive and Let Die5 kwietnia 19541991[3]
MoonrakerMoonraker5 kwietnia 19552008[4]
Diamenty są wieczneDiamonds Are Forever26 marca 19561988[5]
Pozdrowienia z RosjiFrom Russia, with Love8 kwietnia 19571990[6]
Doktor NoDr. No31 marca 19581989[7]
GoldfingerGoldfinger23 marca 19591990[8]
Operacja PiorunThunderball27 marca 19612008[9]
Szpieg, który mnie kochałThe Spy Who Loved Me16 kwietnia 19622003 (jako Moja miłość to agent)[10]
W tajnej służbie Jej Królewskiej MościOn Her Majesty’s Secret Service1 kwietnia 19631994[11]
Żyje się tylko dwa razyYou Only Live Twice16 marca 19642003 (jako Żyjesz tylko dwa razy)[12]
Człowiek ze złotym pistoletemThe Man with the Golden Gun1 kwietnia 19651992[13]

Zbiory opowiadań

Tytuł polskiTytuł oryginalnyPolskie tytuły opowiadańOryginalne tytuły opowiadańData premieryData premiery w Polsce
Tylko dla twoich oczuFor Your Eyes OnlyW perspektywie morduFrom a View to a Kill11 kwietnia 19602008[14]
Ściśle tajneFor Your Eyes Only
Wskaźnik ukojeniaQuantum of Solace
RyzykoRisico
Specjał HildebrandaThe Hildebrand Rarity
OśmiorniczkaOctopussy and The Living DaylightsOśmiorniczkaOctopussy23 czerwca 19662008[15]
Własność pewnej damyThe Property of a Lady
W obliczu śmierciThe Living Daylights
007 w Nowym Jorku007 in New York

Dzieła pozostałych autorów

Kingsley Amis (jako Robert Markham)

Powieści

Tytuł polskiTytuł oryginalnyData premieryData premiery w Polsce
Pułkownik SunColonel Sun28 marca 19681996[16]

Christopher Wood

Nowelizacje filmów

Tytuł polskiTytuł oryginalnyData premieryData premiery w PolsceUwagi
James Bond, The Spy Who Loved Me1977nie wydanaNowelizacja filmu Szpieg, który mnie kochał (1977)
James Bond and Moonraker1979nie wydanaNowelizacja filmu Moonraker (1979)
Raymond Benson

John Gardner

Powieści

Tytuł polskiTytuł oryginalnyData premieryData premiery w Polsce
Licence Renewed1981nie wydana[17]
For Special Services1982nie wydana[18]
Icebreaker1983nie wydana[19]
Role of Honour1984nie wydana[20]
Nobody Lives for Ever1986nie wydana[21]
No Deals, Mr. Bond1987nie wydana[22]
Scorpius1988nie wydana[23]
Win, Lose or Die1989nie wydana[24]
Brokenclaw1990nie wydana[25]
The Man from Barbarossa1991nie wydana[26]
Death is Forever1992nie wydana[27]
Never Send Flowers1993nie wydana[28]
SeaFire1994nie wydana[29]
Cold1996nie wydana[30]

Nowelizacje filmów

Tytuł polskiTytuł oryginalnyData premieryData premiery w PolsceUwagi
Licence to Kill1989nie wydanaNowelizacja filmu Licencja na zabijanie (1989)[31]
GoldenEyeGoldenEye19951996Nowelizacja filmu GoldenEye (1995)[32]
Sebastian Faulks

Raymond Benson

Powieści

Tytuł polskiTytuł oryginalnyData premieryData premiery w Polsce
Zero Minus Ten1997nie wydana[33]
The Facts of Death1998nie wydana[34]
High Time to Kill1999nie wydana[35]
DoubleShot2000nie wydana[36]
Never Dream of Dying2001nie wydana[37]
The Man with the Red Tattoo2002nie wydana[38]

Opowiadania

Tytuł polskiTytuł oryginalnyData premieryData premiery w Polsce
Blast From the Past1997nie wydane
Midsummer Night’s Doom1999nie wydane
Live at Five1999nie wydane
Jeffery Deaver

Nowelizacje filmów

Tytuł polskiTytuł oryginalnyData premieryData premiery w PolsceUwagi
Jutro nie umiera nigdyTomorrow Never Dies19971997Nowelizacja filmu Jutro nie umiera nigdy (1997)
Świat to za małoThe World Is Not Enough19992000Nowelizacja filmu Świat to za mało (1999)
Die Another Day2002nie wydanaNowelizacja filmu Śmierć nadejdzie jutro (2002)

Sebastian Faulks

Powieści

Tytuł polskiTytuł oryginalnyData premieryData premiery w Polsce
Piekło poczekaDevil May Care28 maja 20082008[39]

Jeffery Deaver

William Boyd

Powieści

Tytuł polskiTytuł oryginalnyData premieryData premiery w Polsce
Carte BlancheCarte Blanche26 maja 20112012[40]

William Boyd

Powieści

Tytuł polskiTytuł oryginalnyData premieryData premiery w Polsce
SoloSolo26 września 20132013[41]

Anthony Horowitz

Powieści

Tytuł polskiTytuł oryginalnyData premieryData premiery w Polsce
Cyngiel śmierciTrigger Mortis8 września 20152015[42]
Forever and a Day31 maja 2018nie wydana[43]
With a Mind to Kill17 maja 2022nie wydana[44]

Zobacz też

Przypisy

  1. "Niech tak będzie" odpowiedział James Bond, PolskieRadio24.pl [dostęp 2020-05-06].
  2. Casino Royale, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  3. Live and Let Die, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  4. Moonraker, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  5. Diamonds Are Forever, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  6. From Russia with Love, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  7. Dr. No, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  8. Goldfinger, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  9. Thunderball, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  10. The Spy Who Loved Me, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  11. On Her Majesty’s Secret Service, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  12. You Only Live Twice, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  13. The Man with the Golden Gun, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  14. For Your Eyes Only, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  15. Octopussy & The Living Daylights, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  16. Colonel Sun, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  17. Licence Renewed, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  18. For Special Services, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  19. Icebreaker, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  20. Role of Honour, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  21. Nobody Lives for Ever, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  22. No Deals, Mr Bond, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  23. Scorpius, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  24. Win, Lose or Die, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  25. Brokenclaw, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  26. The Man From Barbarossa, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  27. Death is Forever, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  28. Never Send Flowers, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  29. SeaFire, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  30. COLD, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  31. Licence to Kill, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  32. GoldenEye, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  33. Zero Minus Ten, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  34. The Facts of Death, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  35. High Time to Kill, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  36. Doubleshot, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  37. Never Dream of Dying, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  38. The Man with the Red Tattoo, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  39. Devil May Care, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  40. Carte Blanche, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  41. Solo, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  42. Trigger Mortis, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  43. Forever and A Day, Ian Fleming [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  44. Anne, WITH A MIND TO KILL, Ian Fleming, 24 maja 2022 [dostęp 2022-10-18] (ang.).

Media użyte na tej stronie

Fleming's paperback Bonds.jpg
Spines of Ian Fleming's James Bond novels - Pan paperback editions
Raymond Benson.jpg
Autor: Misiu132, Licencja: CC BY-SA 4.0
Zdjęcie Raymonda Bensona w hotelu w Mediolanie
William Boyd.jpg
Autor: Michael Fennell, Licencja: CC BY-SA 3.0
Portrait of the author William Boyd
Sebastian Faulks.jpg
Autor: Elena Torre, Licencja: CC BY-SA 2.0
Sebastian Faulks, September 5, 2008
D03 9467 01 Jeffery Deaver.jpg
Autor: Avery Jensen, Licencja: CC BY-SA 4.0
2018 National Book Festival