Jamie Lee Curtis
Jamie Lee Curtis podczas Comic-Con w San Diego (2018) | |
Data i miejsce urodzenia | 22 listopada 1958 |
---|---|
Zawód | aktorka, pisarka, aktywistka |
Współmałżonek | Christopher Guest |
Lata aktywności | od 1977 |
Jamie Lee Curtis, Baronowa Haden-Guest (ur. 22 listopada 1958 w Los Angeles) – amerykańska aktorka filmowa i telewizyjna, także autorka książek dla dzieci i aktywistka. Jej pierwszym znaczącym występem na dużym ekranie była rola Laurie Strode w horrorze Halloween (1978) w reżyserii Johna Carpentera. Film ustanowił ją jako królową krzyku, a w 1980 wzięła udział w szeregu horrorów, w tym Mgła, Bal maturalny i Terror w pociągu. Wcieliła się ponownie w rolę Laurie w sequelach Halloween 2 (1981), Halloween: 20 lat później (1998), Halloween: Resurrection (2002) i Halloween (2018).
Życiorys
Wczesne lata
Urodziła się w Los Angeles w Kalifornii jako córka znanej pary aktorskiej, Janet Leigh (z domu Janett Helen Morrison) i Tony’ego Curtisa (właśc. Bernard Schwartz)[1]. Jej ojciec był Żydem aszkenazyjskim[2], synem węgiersko-żydowskich imigrantów[3]. Dwóch jej pradziadków ze strony matki było Duńczykami, podczas gdy reszta przodków jej matki było pochodzenia niemieckiego i szkocko-irlandzkiego[3][4]. Curtis ma starszą siostrę, Kelly Curtis, która jest również aktorką, i kilkoro rodzeństwa przyrodniego (wszystkie z powtórnych małżeństw ojca): Alexandrę, Allegrę, Benjamina i Nicholasa (zm. w 1994 z powodu przedawkowania narkotyków). Rodzice Curtis rozwiedli się w 1962. Po rozwodzie stwierdziła, że jej ojca „nie ma w pobliżu” i że „nie był zainteresowany byciem ojcem”[5].
Curtis uczęszczała do Westlake School (obecnie Harvard-Westlake School) w Los Angeles i Beverly Hills High School[6]. Ukończyła Choate Rosemary Hall. Po powrocie do Kalifornii, w 1976 studiowała na macierzystej uczelni matki, University of the Pacific w Stockton w Kalifornii i studiowała prawo[7]. Porzuciła studia po jednym semestrze, aby rozpocząć karierę aktorską[8].
Kariera
W 1977 wystąpiła gościnnie jako kelnerka w jednym z odcinków serialu kryminalnego NBC Columbo - pt.: „Test na inteligencję” (The Bye-Bye Sky High I.Q. Murder Case) z Peterem Falkiem, Theodore Bikelem i Samanthą Eggar. W sitcomie ABC Operation Petticoat (1977–1978) grała postać porucznik Barbary Duran. Gościła też w serialu Aniołki Charliego (1978) z Kate Jackson, Jaclyn Smith i Cheryl Ladd oraz sitcomie Statek miłości (1978). Debiut kinowy Curtis miał miejsce w horrorze Johna Carpentera Halloween (1978), w którym zagrała rolę Laurie Strode. Film odniósł duży sukces i został uznany za najbardziej dochodowy niezależny film swoich czasów, zdobywając uznanie jako klasyczny horror. Curtis została następnie obsadzona w kilku horrorach, zdobywając tytuł królowej krzyku[9]. Jej następnym filmem była Mgła (1980), którą zrealizował reżyser Halloween John Carpenter. Kolejny film, Bal maturalny, był niskobudżetowym kanadyjskim slasherem wydanym w lipcu 1980. Film, za który otrzymała nominację do nagrody Genie za najlepszą rolę zagranicznej aktorki, był podobny do Halloween, ale otrzymał negatywne recenzje. W tym samym roku Curtis zagrała także w horrorze Terror w pociągu, który miał premierę w październiku i spotkał się z negatywnymi recenzjami podobnymi do Balu maturalnego.
W telewizyjnym dramacie biograficznym NBC Śmierć króliczka (Death of a Centerfold: The Dorothy Stratten Story, 1981) zagrała Dorothy Stratten, kanadyjską byłą modelkę i gwiazdę „Playboya”, która została zastrzelona przez swojego zazdrosnego męża. Jej rola prostytutki Ophelii w komedii Johna Landisa Nieoczekiwana zmiana miejsc (1983) u boku Dana Aykroyda i Eddiego Murphy’ego, pomogła Curtis pozbyć się wizerunku królowej grozy i została uhonorowana Nagrodą Brytyjskiej Akademii Filmowej dla najlepszej aktorki drugoplanowej. Jako Jessie Wilson w melodramacie Jamesa Bridgesa Być doskonałym (1985) z Johnem Travoltą zdobyła niemiecką nagrodę kinową Jupiter Award jako najlepsza aktorka międzynarodowa. Z kolei za kreację Wandy Gershwitz w komedii Charlesa Crichtona Rybce zwanej Wandą (1988) z Johnem Cleese i Kevinem Kline była nominowana do Nagrody Brytyjskiej Akademii Filmowej dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej i Złotego Globu dla najlepszej aktorki w filmie komediowym lub musicalu.
W roku 1994 wystąpiła u boku Arnolda Schwarzeneggera w Prawdziwych kłamstwach, jednym z najbardziej pamiętnych filmów akcji lat 90. Otrzymała za tę rolę Złoty Glob. Była także pomysłodawczynią Halloween: 20 lat później (1998), w którym to filmie ponownie wcieliła się w postać Laurie Strode z Halloween i Halloween 2 (1981). Zagrała w sumie w ponad pięćdziesięciu produkcjach.
Zasiadała w jury konkursu głównego na 45. MFF w Cannes (1992).
Życie prywatne
18 grudnia 1984 roku wyszła za Christophera Guesta, 5. Barona Haden-Guest[10]. Mają dwoje adoptowanych dzieci: córkę Annie (ur. 1986) i córkę transpłciową Ruby (ur. 15 marca 1996 jako Thomas[11])[12].
Wybrana filmografia
- Columbo (odc. Test na inteligencję, 1977)
- Halloween (1978)
- Mgła (1980)
- Terror w pociągu (1980)
- Bal maturalny (1980)
- Halloween 2 (1981)
- Nieoczekiwana zmiana miejsc (1983)
- Być doskonałym (1985)
- Rybka zwana Wandą (1988)
- Zimna stal (1990)
- Moja dziewczyna (1991)
- Wiecznie młody (1992)
- Moja dziewczyna 2 (1994)
- Chłopcy mamusi (1994)
- Prawdziwe kłamstwa (1994), nagroda Złotego Globu za rolę Helen Tasker
- Areszt domowy (1996)
- Lemur zwany Rollo (1997)
- Halloween: 20 lat później (1998)
- Amatorzy w konopiach (1998)
- Wirus (1999)
- Trafiona-zatopiona (2000)
- Krawiec z Panamy (2001)
- Halloween: Resurrection (2002)
- Zakręcony piątek (2003)
- Święta Last Minute (2004)
- Cziłała z Beverly Hills (2008)
- To znowu ty (2010)
- Królowe krzyku (2015) jako Cathy Munsch
- Halloween (2018) jako Laurie Strode
- Na noże (2019) jako Linda Drysdale
- Halloween zabija (2021) jako Laurie Strode
- Wszystko wszędzie naraz (2022) jako Deirdre Beaubeirdre
- Halloween. Finał (2022) jako Laurie Strode
Przypisy
- ↑ Jamie Lee Curtis Biography (1958–). Film Reference. [dostęp 2020-07-11]. (ang.).
- ↑ Jamie Lee Curtis. Jewish Women's Archive. [dostęp 2020-07-11]. (ang.).
- ↑ a b Jamie Lee Curtis What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs. [dostęp 2020-07-11]. (ang.).
- ↑ Jamie Lee Curtis' Religion. The Hollowverse. [dostęp 2020-07-11]. (ang.).
- ↑ Ojca znała z ekranu. Wirtualna Polska. [dostęp 2020-07-11]. (pol.).
- ↑ Jamie Lee Curtis - Actors and Actresses. Film Reference. [dostęp 2020-07-11]. (ang.).
- ↑ Hal Erickson: Jamie Lee Curtis Biography. AllMovie. [dostęp 2020-07-11]. (ang.).
- ↑ Jamie Lee Curtis: porzuciła studia prawnicze, by zostać aktorką. Onet.pl. [dostęp 2020-07-11]. (pol.).
- ↑ Jamie Lee Curtis Biography. TV.com. [dostęp 2020-07-11]. (ang.).
- ↑ Jamie Lee Curtis Dating. FamousFix. [dostęp 2020-07-11]. (ang.).
- ↑ Thomas Guest w bazie IMDb (ang.)
- ↑ Jamie Lee Curtis jest dumna ze swojej transpłciowej córki Ruby. Onet.pl. [dostęp 2021-07-31]. (pol.).
Linki zewnętrzne
- Jamie Lee Curtis w bazie IMDb (ang.)
- Jamie Lee Curtis w bazie Filmweb
- Jamie Lee Curtis w bazie Notable Names Database (ang.)
- ISNI: 0000 0001 2146 1779
- VIAF: 103647389
- LCCN: n90700096
- GND: 124198406
- NDL: 00688671
- BnF: 13892887d, 133366762
- SUDOC: 059739126
- NLA: 35830650
- NKC: xx0015222
- BNE: XX1108859
- NTA: 073469025
- BIBSYS: 90913256
- CiNii: DA19422197
- Open Library: OL395483A
- PLWABN: 9810540993905606
- NUKAT: n2009081187
- J9U: 987007433870105171
- PTBNP: 1304720
- CONOR: 8926051
- BLBNB: 000588930
- KRNLK: KAC200210247
- LIH: LNB:CZ/X;=Bc
- WorldCat: lccn-n90700096
Media użyte na tej stronie
Autor: User:Bryan Derksen, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Stylized silhouette of the Golden Globe award, for use as an icon.
Actress Jamie Lee Curtis at the 2011 National Children's Mental Health Awareness Day.
Actress Jamie Lee Curtis's signature
Autor: Gage Skidmore from Peoria, AZ, United States of America, Licencja: CC BY-SA 2.0
Jamie Lee Curtis speaking at the 2018 San Diego Comic Con International, for "Halloween", at the San Diego Convention Center in San Diego, California.
Please attribute to Gage Skidmore if used elsewhere.