Jamkowatość pnia jabłoni

Pomological Watercolor POM00001175.jpg

Jamkowatość pnia jabłoni (ang. stem pitting of apple[1]) – choroba jabłoni wywoływana przez wirusa Apple stem pitting virus, ASPV)[2].

Występowanie i szkodliwość

Wirus ASPV jest rozprzestrzeniony na całym świecie. Powszechnie występuje u jabłoni, ale na większości szlachetnych odmian nie wywołuje objawów chorobowych[3]. Powoduje jednak zahamowanie wzrostu młodych drzewek i gorsze przyjmowanie się oczek na okulizowanych drzewkach. U porażonych jabłoni następuje nadmierne rozrastanie się tkanek otaczających miejsce okulizacji lub szczepienia, osłabienie pnia i funkcjonowanie wiązek przewodzących, co prowadzi do wyłamywania się okulantów. Ponadto drzewa porażone jamkowatością pnia są bardziej wrażliwe na uszkodzenia mrozowe[4]. Do wrażliwych na jamkowatość pnia odmian jabłoni należą ‘Charden’, ‘Reinette Clochard’ oraz jabłoń niska ‘Virginia Crab’[3]. Na powierzchni jej drewna tworzą się jamkowate wgłębienia. Odmiana ta jest używana jako roślina wskaźnikowa do rozpoznawania choroby[4]. U wrażliwych odmian wirus ASPV powoduje także epinastię, czyli wyraźne zwijanie się liści spowodowane martwicą głównej żyły, oraz chlorotyczną lub nekrotyczną pasiastość prowadzącą do ich przedwczesnego opadania[3].

Nieznany jest żaden wektor przenoszący wirusa ASPV. Przenoszony jest wyłącznie przez materiał używany do szczepienia jabłoni. W sadach jabłoniowych może się rozprzestrzeniać także przez odrosty korzeniowe. Wirus ten występuje także na gruszach i pigwach. Zapobiega się jamkowatości pnia jabłoni poprzez używanie do nasadzeń zdrowych sadzonek, a do szczepienia i okulizacji podkładek, zrazów i oczek pozbawionych wirusów[3].

Podobne objawy powoduje żłobkowatość pnia jabłoni wywołana przez wirusa ASGV[3].

Przypisy

  1. Apple stem pitting virus(ASPV00), EPPO Global Database [dostęp 2022-09-25].
  2. Zbigniew Borecki, Małgorzata Solenberg (red.), Polskie nazwy chorób roślin uprawnych, wyd. 2, Poznań: Polskie Towarzystwo Fitopatologiczne, 2017, ISBN 978-83-948769-0-6.
  3. a b c d e Apple stem pitting virus, „Virus taxonomy”, 2012 [dostęp 2022-09-25].
  4. a b Mirosława Cieślińska, Choroby jabłoni wywoływane przez wirusy i inne patogeny przenoszone przez szczepienie, Informator sadowniczy, kwiecień 2011 [dostęp 2022-09-25].

Media użyte na tej stronie

Pomological Watercolor POM00001175.jpg
Image of the Ben Davis variety of apples (scientific name: Malus domestica), with this specimen originating in Grand Junction, Mesa County, Colorado, United States. Source: U.S. Department of Agriculture Pomological Watercolor Collection. Rare and Special Collections, National Agricultural Library, Beltsville, MD 20705.