Jamno

Jamno
Ilustracja
Jamno z wysokości ok. 500 m
Położenie
Państwo

 Polska

Miejscowości nadbrzeżne

Koszalin, Łazy, Mielno, Osieki

Region

Wybrzeże Słowińskie

Wysokość lustra

0,1 m n.p.m.

Morfometria
Powierzchnia

2205,2 – 2239,6 ha

Wymiary
• max długość
• max szerokość


10,1 km
3,4 km

Głębokość
• średnia
• maksymalna


1,4 m
3,9 m

Objętość

31 528,0 tys. m³

Hydrologia
Klasa jakości wody

III (w roku 2006)

Rzeki zasilające

Dzierżęcinka, Unieść

Rzeki wypływające

Jamieński Nurt

Rodzaj jeziora

przybrzeżne

Położenie na mapie gminy Mielno
Mapa konturowa gminy Mielno, po prawej znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jamno”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po lewej znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jamno”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, u góry nieco na prawo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jamno”
Położenie na mapie powiatu koszalińskiego
Mapa konturowa powiatu koszalińskiego, u góry nieco na lewo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jamno”
Ziemia54°16′24″N 16°09′02″E/54,273333 16,150556

Jamnojezioro przybrzeżne na Wybrzeżu Słowińskim, w województwie zachodniopomorskim, w powiecie koszalińskim, w gminie Mielno, odcięte mierzeją od Morza Bałtyckiego.

Charakterystyka

Powierzchnia lustra wody wynosi według różnych źródeł od 2205,2 ha[1] do 2239,6 ha[2][3]. Zajmuje 9. miejsce w Polsce pod względem powierzchni, a 3. w województwie.

Jest jeziorem, gdzie intensywnie uprawia się sporty wodne. Nad akwenem znajdują się liczne przystanie żeglarskie, a w trakcie sezonu pływają tu statki turystyczne („Mila”, „Koszałek”, „Parostatek”).

Jamno jest jeziorem polimiktycznym[2]. Objętość wody w zbiorniku wynosi 31 528,0 tys. m³[3].

Z powodu połączenia z morzem poprzez Jamieński Nurt – Jamno charakteryzuje się znacznym wpływem wód morskich na stan hydrochemiczny[4].

Położenie

Jezioro i widok na Górę Chełmską

Całe jezioro znajduje się w gminie Mielno, w powiecie koszalińskim. Średnia głębokość zbiornika wynosi 1,4 m, a maksymalna głębokość 3,9 m[2][3]. Lustro wody Jamna znajduje się na wysokości 0,1 m n.p.m.[3] Kształt misy jeziornej jest nieregularny, zawężony od zachodu i stopniowo rozszerzający się ku wschodowi.

Jezioro powstało z dawnej zatoki morskiej.

Zlewnia

Całkowita powierzchnia zlewni jeziora wynosi 502,8 km²[2]. Do jeziora uchodzą dwie rzeki: Dzierżęcinka[5], Unieść, struga Strzeżenica oraz Kanał Dobiesławiec, Kanał Łabusz. Jamno jest połączone z Morzem Bałtyckim poprzez kanał zwany Jamieńskim Nurtem, który znajduje się ok. 2 km za Unieściem. Ujście kanału do morza podczas sztormów jest często zasypywane.

Stan sanitarny

W 2006 r. oceniono stan czystości wody Jamna na III klasę, co oznacza, że w porównaniu z badaniem w 1996 r., kiedy jezioro oceniono jako pozaklasowe, stan uległ poprawie[2].

Jamno jest bezpośrednim i pośrednim recypientem ścieków. Do jeziora odprowadzane są wody z oczyszczalni w Unieściu, do której trafiają ścieki z Mielna, Unieścia i Łaz. Z tychże miejscowości bezpośrednio do jeziora odprowadzane są wody deszczowe, a także wody pochłodnicze z gorzelni w miejscowości Osieki.

Do jeziora uchodzi rzeka Dzierżęcinka, która jest odbiorcą wód z komunalnej oczyszczalni Koszalina, wód opadowych z Koszalina oraz ścieków z oczyszczalni wiejskiej w Boninie. Do Jamna wpada także rzeka Unieść niosąca oczyszczone ścieki z miasta Sianów.

Kolejnym zagrożeniem dla czystości wód jeziora są spływy obszarowe z gruntów ornych[2].

Przyroda

Według danych regionalnego zarządu gospodarki wodnej, dominującymi gatunkami ryb w wodach Jamna są: leszcz, sandacz, węgorz europejski. Pozostałymi gatunkami ryb występującymi w jeziorze są: szczupak pospolity, lin, karaś, okoń, płoć, krąp, jazgarz, troć wędrowna. W Jamnie występuje minóg rzeczny, który jest gatunkiem ściśle chronionym w Polsce[1].

W typologii rybackiej Jamno jest zaliczane do typu sandaczowego. Według danych WIOŚ w Szczecinie z 2006 roku wydajność połowowa jest wysoka i wynosi 30–40 kg/ha. W strukturze połowów zdecydowanie przeważa leszcz, którego udział wynosi ok. 82%. Z Jamna odławiane są również: węgorze, sandacze, okonie, szczupaki oraz płocie[2].

Hydronimia

Na mapie z 1789 zapisano nazwę Jamundsche See[6].

Na polskiej mapie wojskowej z 1937 r. podano polski egzonim Jamno przy oznaczeniu jeziora[7]. Nazwę Jamno wprowadzono urzędowo w 1948 roku, zastępując poprzednią niemiecką nazwę Jamunder See[8]. Komisja Ustalania Nazw Miejscowości przyjmując nazwę nawiązała do wyrazu „jama”[9].

Przypisy

  1. a b Wykaz wód powierzchniowych przeznaczonych do bytowania ryb, skorupiaków i mięczaków oraz umożliwiających migrację ryb. Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Szczecinie, s. 12.
  2. a b c d e f g V.3. Jeziora. W: Raport o stanie środowiska w województwie zachodniopomorskim w latach 2006-2007. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Szczecinie, 2008-12-30, s. 87, 93.
  3. a b c d Jerzy Jańczak (red.): Atlas jezior Polski. T. 2. Poznań: Bogucki - Wydawnictwo Naukowe, 1997. ISBN 83-86001-43-7.
  4. Roman Cieśliński. Chemical classifications of waters of chosen lakes of the central coast of the Polish coastline zone of the Southern Baltic. „Limnological Review”. 4, s. 59, 2004. Polskie Towarzystwo Limnologiczne. ISSN 1642-5952 (ang.). 
  5. Jamno, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2022-05-18].
  6. David Gilly: Karte des Königlichen Preussen Herzogthums Vor- und Hinter- Pommern. Berlin: 1789.
  7. Arkusz 32 Kolberg (Kołobrzeg). Mapa operacyjna 1:300 000. Wojskowy Instytut Geograficzny, Warszawa: 1937
  8. Rozporządzenie Ministrów Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 1 października 1948 r. (M.P. z 1948 r. nr 78, poz. 692, s. 21)
  9. Małgorzata Żuchowska, Nazwy miejscowości nadbałtyckich, w: Poznaj swój kraj, nr 4/1986, s.13, ISSN 0832-6151

Media użyte na tej stronie

Relief Map of Poland.svg
Autor: TUBSEmail Silk.svg Gallery, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Poland
Wikimedia Community Logo.svg
Logo społeczności Wikimedia. Proszę zauważyć, że w przeciwieństwie do większości logotypów związanych z ruchem Wikimedia, to logo nie jest zarejestrowane jako znak towarowy.
Legenda jezioro.gif
Autor: Tzugaj, Licencja: CC0
znak graficzny do map, ukazujący przykładowe jezioro
West Pomeranian Voivodeship Relief location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Relief location map of West Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.65 N
  • S: 52.58 N
  • W: 13.95 E
  • E: 17.10 E
Jezioro.Jamno.widok.na.Gore.Chelmska.JPG
Jezioro Jamno, widok na Górę Chełmską
Powiat koszaliński location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu koszalińskiego, Polska
Jamno bird's-eye view 2008-08.jpg
Autor: Oryginalnym przesyłającym był Pa3Widzi z polskiej Wikipedii, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Jamno - jezioro na Wybrzeżu Słowińskim, widok z lotu ptaka
Mielno (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Mielno, Polska