Jamraj

Jamraj
Perameles[1]
É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1804[2][3]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – jamraj nosaty (P. nasuta)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

ssaki niższe

Nadrząd

australotorbowe

Rząd

jamrajokształtne

Rodzina

jamrajowate

Podrodzina

jamraje

Rodzaj

jamraj

Typ nomenklatoryczny

Perameles nasuta É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1804

Synonimy
Gatunki

10 gatunków (w tym 6 wymarłych) – zobacz opis w tekście

Jamraj[10] (Perameles) – rodzaj niewielkiego ssaka z podrodziny jamrajów (Peramelidae) w obrębie rodziny jamrajowatych (Peramelidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Australii[11][12][13].

Morfologia

Długość ciała 17,3–44,5 cm, długość ogona 7–16 cm; masa ciała 165–1400 g[14][12].

Systematyka

Etymologia

  • Perameles (Parameles, Perimeles, Peromeles): gr. πηρα pēra „kieszeń, torba”; rodzaj Meles Brisson, 1762 (borsuk)[15].
  • Thylacis (Thylax): gr. θυλαξ thulax, θυλακος thulakos „kieszonka, woreczek”[16]. Gatunek typowy: Perameles nasuta É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1804.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie i wymarłe gatunki[11][10]:

  • Perameles bougainville Quoy & Gaimard, 1824 – jamraj zachodni
  • Perameles eremiana Spencer, 1897 – jamraj pustynny – gatunek wymarły w połowie XX wieku[17].
  • Perameles pallescens Thomas, 1923 – takson wyodrębniony na podstawie danych morfometrycznych z P. nasuta[18].
  • Perameles nasuta É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1804 – jamraj nosaty
  • Perameles gunnii J.E. Gray, 1838 – jamraj pręgowany
  • Perameles papillon Travouillon & Phillips, 2018 – gatunek wymarły z Nullarbor[19].
  • Perameles allinghamensis Archer & Wade, 1976 – gatunek wymarły z pliocenu Australii[20].
  • Perameles bowensis Muirhead, Dawson & Archer, 1997 – gatunek wymarły z pliocenu Australii[21].
  • Perameles sobbei Price, 2002 – gatunek wymarły z plejstocenu Australii[22].
  • Perameles wilkinsonorum Travouillon, Louys, Price, Archer, Hand & Muirhead, 2017 – gatunek wymarły z pliocenu Australii[23].

Uwagi

  1. ↑ a b Niepoprawna późniejsza pisownia Perameles É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1804.
  2. ↑ Wariant pisowni Thylacis Illiger, 1811.
  3. ↑ a b Nieuzasadniona poprawka Perameles É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1804.

Przypisy

  1. ↑ Perameles, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. ↑ É. Geoffroy Saint-Hilaire. Note sur les genres Phascolomis et Perameles, nouveaux genres d’animaux à bourse. „Bulletin des Sciences, par la Société Philmathique”. 3 (80), s. 150, 1804. (fr.). 
  3. ↑ É. Geoffroy Saint-Hilaire. Sur un nouveau genre de Mammifères à bourse, nommé Péramèles. „Annales du Muséum d’Histoire Naturelle”. 4, s. 56, 1804. (fr.). 
  4. ↑ J.K.W. Illiger: Prodromus systematis mammalium et avium: additis terminis zoographicis utriusque classis, eorumque versione germanica. Berolini: Sumptibus C. Salfeld, 1811, s. 76. (łac.).
  5. ↑ J.G. Fischer von Waldheim: Zoognosia tabulis synopticis illustrata, in usum praelectionum Academiae imperialis medico-chirugicae mosquensis edita. Cz. 3. Mosquae: Nicolai S. Vsevolozsky, 1814, s. v. (łac.).
  6. ↑ L. Oken: Lehrbuch der Naturgeschichte. T. 3. Cz. 2. Jena: August Schmid, 1816, s. xvi, 1128. (niem.).
  7. ↑ J.E. Gray: Synopsis of the species of the class Mammalia. W: E. Griffith (red.): Animal Kingdom arranged in conformity with its organization, by the Baron Cuvier, member of the Institute of France, &c. &c. &c. with additional descriptions of all the species hitherto named, and of many not before noticed. Cz. 5. London: G.B. Whittaker, 1827, s. 194. (ang.).
  8. ↑ H.O. Lenz: Naturgeschichte der Säugethiere, nach Cuvier’s System bearbeitet. Gotha: Becker, 1831, s. 158. (niem.).
  9. ↑ H. Winge: Jordfundne og nulevende pungdyr (Marsupialia) fra Lagoa Santa, Minas Geraes, Brasilien: med udsigt over pungdyrenes slægtskab. Kjøbenhavn: F. Dreyer, 1893, s. 124. (duń.).
  10. ↑ a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 10. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  11. ↑ a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 60–70. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  12. ↑ a b Ch. Dickman: Family Peramelidae (Bandicoots and Echymiperas). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 5: Monotremes and Marsupials. Barcelona: Lynx Edicions, 2015, s. 391–392. ISBN 978-84-96553-99-6. (ang.).
  13. ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (red.): Genus Perameles. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-10-24].
  14. ↑ K. Helgen & E. Veatch: Extinct Marsupials and Monotremes. W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 5: Monotremes and Marsupials. Barcelona: Lynx Edicions, 2015, s. 28. ISBN 978-84-96553-99-6. (ang.).
  15. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 522.
  16. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 677.
  17. ↑ A.A. Burbidge, J. Woinarski, Perameles eremiana, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2017 [online], wersja 2017-2 [dostęp 2017-12-20] (ang.).
  18. ↑ K.J. Travouillon. Investigating dental variation in Perameles nasuta Geoffroy, 1804, with morphological evidence to raise P. nasuta pallescens Thomas, 1923 to species rank. „Zootaxa”. 4114 (4), s. 351, 2016. DOI: 10.11646/zootaxa.4114.4.1. (ang.). 
  19. ↑ K.J. Travouillon & M.J. Phillips. Total evidence analysis of the phylogenetic relationships of bandicoots and bilbies (Marsupialia: Peramelemorphia): reassessment of two species and description of a new species. „Zootaxa”. 4378 (2), s. 224–256, 2018. DOI: 10.11646/zootaxa.4378.2.3. (ang.). 
  20. ↑ M. Archer & M. Wade. Results of the Ray E. Lemley expeditions, Part 1. The Allingham Formation and a new Pliocene vertebrate fauna from northern Queensland. „Memoirs of the Queensland Museum”. 17 (3), 1976. (ang.). 
  21. ↑ J. Muirhead, L. Dawson & M. Archer. Perameles bowensis, a new species of Perameles (Peramelemorphia, Marsupialia) from Pliocene faunas of Bow and Wellington Caves, New South Wales. „Proceedings of the Linnean Society of New South Wales”. 117, s. 165, 1997. (ang.). 
  22. ↑ G.J. Price. Perameles sobbei sp. nov. (Marsupialia, Peramelidae), a Pleistocene bandicoot from the Darling Downs, south-eastern Queensland. „Memoirs of the Queensland Museum”. 48 (2), s. 194, 2002. (ang.). 
  23. ↑ K.J. Travouillon, J. Louys, G.J. Price, M. Archer, S.J. Hand & J. Muirhead. A review of the Pliocene bandicoots of Australia, and descriptions of new genus and species. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 37 (5), s. 7, 2017. DOI: 10.1080/02724634.2017.1360894. (ang.). 

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Perameles nasuta.jpg
Autor: GregTheBusker, Licencja: CC BY 2.0
Perameles nasuta