Jan-Krzysztof Duda

Jan-Krzysztof Duda
Ilustracja
Jan-Krzysztof Duda, Dortmund, 2018
Państwo

 Polska

Data i miejsce urodzenia

26 kwietnia 1998
Kraków

Tytuł szachowy

arcymistrz (2013)

Ranking FIDE

2740 (01.08.2022)[1]

Miejsce w kraju

1[2]

FIDE Top 100

18

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi
Gnome-go-next.svg Polscy arcymistrzowie szachowi
Strona internetowa

Jan-Krzysztof Duda (ur. 26 kwietnia 1998 w Krakowie) – polski szachista, arcymistrz od 2013 roku. Zwycięzca Pucharu Świata FIDE w 2021 roku.

Kariera szachowa

Jan-Krzysztof Duda, Kraków 2009

W szachy gra od 5. roku życia. W niedługim czasie zaczął odnosić znaczące sukcesy na arenie krajowej oraz międzynarodowej. W 2005 roku zdobył w Kołobrzegu Puchar Polski juniorów do 8 lat. Na liście rankingowej FIDE zadebiutował 1 października 2006 roku[3]. W tym samym roku zdobył w Kołobrzegu brązowy medal mistrzostw Polski juniorów do 10 lat, w latach 2007 i 2008 (w obu przypadkach w Ustroniu) sięgając w tej kategorii po tytuły mistrzowskie. W 2009 roku zdobył tytuł mistrza kraju, zwyciężając w Łebie w kategorii do 12 lat, natomiast w 2012 roku w Solinie kolejny – w kategorii do 18 lat.

Łącznie zdobył kilkadziesiąt medali w rozgrywkach z cyklu mistrzostw Polski (zarówno w szachach klasycznych, jak i szybkich oraz błyskawicznych) w różnych kategoriach wiekowych.

W 2005 roku zdobył w Sebnitz tytuł międzynarodowego mistrza Niemiec do 8 lat[4]. W 2008 roku zdobył w Vung Tau tytuł mistrza świata do 10 lat. Kolejny międzynarodowy sukces odniósł w 2009 roku w Antalyi, gdzie zdobył tytuł wicemistrza świata do lat 12. W tym samym roku zajął II m. (za Mateuszem Kuziołą) w memoriale Józefa Dominika w Dobczycach. W 2010 roku, podczas rozgrywanych w Chotowej mistrzostw świata juniorów do 20 lat, odniósł pierwsze w karierze zwycięstwo nad arcymistrzem, którym był Wouter Spoelman. W tym samym roku zdobył w Porto Carras brązowy medal mistrzostw świata juniorów do 12 lat. W 2011 roku podzielił II m. (za Vidmantasen Mališauskasem, wspólnie z Aleksandrem Miśtą i Arkadiuszem Leniartem) w międzynarodowym turnieju w Ostródzie[5]. W tym samym roku zdobył w Albenie tytuł wicemistrza Europy do 14 lat. W 2012 roku podzielił I m. (wspólnie z Janem Krejčím) w Ołomuńcu, wypełniając pierwszą arcymistrzowską normę[6], natomiast w Pradze zdobył złoty medal mistrzostw Europy juniorów do 14 lat[7]. W marcu 2013 roku zwyciężył w cyklicznym turnieju First Saturday w Budapeszcie, wypełniając drugą normę arcymistrzowską[8]. Zadebiutował również w finale indywidualnych mistrzostw Polski, zajmując w Chorzowie 10. miejsce. Trzecią normę arcymistrzowską wypełnił w 2013, podczas rozegranych w Legnicy mistrzostw Europy[9]. W tym samym roku zdobył w Mariborze złoty medal drużynowych mistrzostw Europy juniorów do 18 lat. W 2013 roku wystąpił w rozegranym w Tromsø turnieju o Puchar Świata, w I rundzie przegrywając z Wasylem Iwanczukiem[10] oraz zajął VIII m. w mistrzostwach świata juniorów do 20 lat, rozegranych w Kocaeli[11]. W 2014 zdobył w Warszawie brązowy medal indywidualnych mistrzostw Polski mężczyzn oraz zajął IV m. w mistrzostwach świata juniorów do 20 lat w Pune[12], natomiast we Wrocławiu zdobył srebrny medal mistrzostw Europy w szachach błyskawicznych[13] oraz złoty – mistrzostw Europy w szachach szybkich[14][15].

Reprezentował Polskę w turniejach drużynowych, m.in.: czterokrotnie na olimpiadach szachowych (w latach 2014, 2016, 2018, 2022), na drużynowych mistrzostwach Europy (w roku 2013)[16] i na drużynowych mistrzostwach Europy juniorów do 18 lat (w roku 2013), zdobywając wspólnie z drużyną złoty medal[17].

Pierwszym trenerem Jana-Krzysztofa Dudy był Andrzej Irlik, kolejnym – Leszek Ostrowski. Współpracował również z Kamilem Mitoniem i Jerzym Kostro[18].

1 lipca 2017 roku został pierwszym polskim juniorem, który przekroczył barierę 2700 punktów. Najwyższy ranking w swojej dotychczasowej karierze osiągnął w grudniu 2021 roku, a z wynikiem 2760 punktów zajmował 1. miejsce wśród polskich szachistów, 13. miejsce na światowej liście Międzynarodowej Federacji Szachowej i 2. miejsce na tej liście pośród juniorów[3][1].

30 grudnia 2018 roku Duda został wicemistrzem świata w szachach błyskawicznych w turnieju World Blitz Chess Championship, rozegranym w Sankt Petersburgu, przegrywając o pół punktu z Magnusem Carlsenem[19][20].

Jest najwyżej kiedykolwiek sklasyfikowanym Polakiem w światowym rankingu FIDE we wszystkich kategoriach[21]:

  • classic – 15. miejsce (2750 ELO) – 01.04.2022
  • rapid – 4. miejsce (2806 ELO) – 01.04.2022
  • blitz – 12. miejsce (2760 ELO) – 01.04.2022

Jako jedyny z polskich szachistów przekroczył barierę 2800 punktów ELO (styczeń 2019: w kategorii blitz osiągnął 2818 ELO, lipiec 2022: w kategorii rapid 2808 ELO).

W popularnym międzynarodowym turnieju rozgrywanym poprzez internet – Speed Chess Championship – osiągnął półfinał w 2018 roku, przegrywając z arcymistrzem Wesleyem So[22]. W 2019 roku doszedł do ćwierćfinału, gdzie przegrał nieznacznie z jednym z najlepszych w historii graczy w tej dyscyplinie, arcymistrzem Hikaru Nakamurą[23], w 2020 dotarł do ćwierćfinału, gdzie przegrał z arcymistrzem Wesleyem So[24]. 20 maja 2020 roku podczas turnieju Lindores Abbey Rapid Challenge pokonał Magnusa Carlsena w szachach szybkich[25]. 10 października 2020 roku podczas turnieju Altibox Norway Chess w Stavanger wygrał z mistrzem świata Magnusem Carlsenem, przerywając jego serię 125 partii klasycznych bez porażki[26].

W rozgrywkach przez internet gra pod pseudonimem „Polish_fighter3000”[27].

W 2016 roku prezydent Polski Andrzej Duda odznaczył go Srebrnym Krzyżem Zasługi za „wybitne osiągnięcia sportowe w 2016 roku oraz popularyzację dyscypliny”[28]. W 2021 został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi[29][30].

1 maja 2021 roku wygrał turniej w szachach błyskawicznych rozgrywany w Chinach[31].

5 sierpnia 2021 roku jako pierwszy Polak w historii wygrał finał Pucharu Świata FIDE, pokonując Siergieja Karjakina. Dwa dni wcześniej pokonał w półfinale mistrza świata Magnusa Carlsena, zapewniając sobie udział w turnieju pretendentów w 2022 roku[32].

17 grudnia 2021 został mistrzem Europy w szachach błyskawicznych[33]. 28 grudnia 2021 roku zajął 5. miejsce w rozgrywanych w Warszawie mistrzostwach świata w szachach szybkich, natomiast dwa dni później ponownie został wicemistrzem świata w szachach błyskawicznych[34].

28 kwietnia 2022 zajął pierwsze miejsce w turnieju Oslo Esports Cup[35].

23 maja 2022 wygrał turniej szachów szybkich i błyskawicznych Superbet Rapid & Blitz Poland 2022[36][37].

4 lipca 2022 ukończył Turniej Pretendentów w Madrycie na siódmym miejscu[38].

Przypisy

  1. ↑ a b Top 100 Players August 2022 - Archive. Międzynarodowa Federacja Szachowa, 1 sierpnia 2022. [dostęp 2022-08-05].
  2. ↑ Period: August 2022. Rank Poland. Międzynarodowa Federacja Szachowa, 1 sierpnia 2022. [dostęp 2022-08-05].
  3. ↑ a b Rating Progress Chart Duda, Jan-Krzysztof.
  4. ↑ Jan-Krzysztof Duda został Mistrzem Niemiec. szachista.com.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-29)]..
  5. ↑ VIII Międzynarodowy Festiwal Szachowy Ostróda 2011.
  6. ↑ PZSzach.pl: FENOMENALNY JAŚ DUDA!
  7. ↑ PZSzach.org: PODWÓJNIE ZŁOTA PRAGA.
  8. ↑ Duda gra w Budapeszcie. turnieje.chessbrains.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-29)]..
  9. ↑ A. MOISEENKO MISTRZEM EUROPY!
  10. ↑ 2013 World Cup.
  11. ↑ MŚ DO LAT 20 TURCJA – 8 MIEJSCE DUDY.
  12. ↑ Mistrzostwa Świata do lat 20 2014. mistrzostwa.chessbrains.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-08)]..
  13. ↑ David Navara mistrzem Europy w Szachach Błyskawicznych.
  14. ↑ European Rapid Chess Championship 2014: Jan-Krzysztof Duda is the winner.
  15. ↑ European Blitz and Rapid Championships.
  16. ↑ OlimpBase.
  17. ↑ OlimpBase.
  18. ↑ MOS Wieliczka: najmłodszy mistrz Polski.
  19. ↑ Polak wicemistrzem świata w szachach błyskawicznych! Duda przegrał tylko z Carlsenem. przegladsportowy.pl, 2018-12-30. [dostęp 2019-01-01].
  20. ↑ Antoni Szustakowski: Mistrzostwa Świata w Blitzu: srebro Janka Dudy!. infoszach.pl, 2018-12-30. [dostęp 2018-12-31]. (pol.).
  21. ↑ Duda, Jan-Krzysztof - Profile Info, Międzynarodowa Federacja Szachowa, 1 kwietnia 2022 [dostęp 2022-04-09].
  22. ↑ Peter Doggers (PeterDoggers), Nakamura Beats So In Bullet, Wins Speed Chess Championship, Chess.com [dostęp 2021-01-14] (ang.).
  23. ↑ Chess.com (News), Nakamura Defeats So To Repeat As Speed Chess Champion, Chess.com [dostęp 2021-01-14] (ang.).
  24. ↑ Chess com Team (CHESScom), 2020 Speed Chess Championship: All The Information, Chess.com [dostęp 2021-01-14] (ang.).
  25. ↑ Jan-Krzysztof Duda pokonał mistrza świata. Onet Sport, 2020-05-20. [dostęp 2020-05-20].
  26. ↑ Premier pogratulował polskiemu szachiście. Jan-Krzysztof Duda przerwał niesamowitą serię Magnusa Carlsena. onet.pl, 2020-10-11. [dostęp 2020-10-11].
  27. ↑ GM Jan-Krzysztof Duda (Polish_fighter3000) – Chess Profile, Chess.com [dostęp 2020-07-02] (ang.).
  28. ↑ Paweł Panuś: 10 Asów Małopolski. Jan Krzysztof Duda jest arcymistrzem, ale maturę zdawać musi. Dziennik Polski, 2016-12-24. [dostęp 2020-12-21].
  29. ↑ M.P. z 2022 r. poz. 50.
  30. ↑ Jan Krzysztof Duda odznaczony przez Prezydenta RP, prezydent.pl [dostęp 2021-10-17].
  31. ↑ Chiński turniej w szachach. Sukces Dudy, www.tvp.info, 1 maja 2021 [dostęp 2021-05-06] (pol.).
  32. ↑ Jan-Krzysztof Duda wygrał szachowy Puchar Świata!, Onet.pl [dostęp 2021-08-05] (pol.).
  33. ↑ Jan-Krzysztof Duda mistrzem Europy w szachach błyskawicznych. Srebro też dla Polaka, TVN24.pl [dostęp 2021-12-20] (pol.).
  34. ↑ Jan-Krzysztof Duda wicemistrzem świata w szachach błyskawicznych!, worldrapidandblitz.fide.com, 30 grudnia 2021 [dostęp 2022-01-15] (pol.).
  35. ↑ Jan-Krzysztof Duda znowu wygrywa. Wielki triumf Polaka w Lidze Mistrzów, www.sport.pl, 28 kwietnia 2022 [dostęp 2022-04-29] (pol.).
  36. ↑ Szachy. Jan-Krzysztof Duda wygrał prestiżowy turniej w Warszawie, sport.tvp.pl, 23 maja 2022 [dostęp 2022-05-23] (pol.).
  37. ↑ Jack Rodgers (JackRodgers), Superbet Rapid & Blitz Poland 2022 - dzień 5: Zwycięstwo Dudy!, Chess.com [dostęp 2022-05-29] (pol.).
  38. ↑ Wyniki końcowe Turnieju Pretendentów, tylkoszachy.blogspot.com, 4 lipca 2022 [dostęp 2022-07-27] (pol.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Mistrzowie i Mistrzynie Polski w szachach
Mężczyźni
Kobiety

Media użyte na tej stronie