Jan Łomnicki

Jan Łomnicki

Jan Łomnicki w latach 60.
Data i miejsce urodzenia	30 czerwca 1929 Podhajce
Data i miejsce śmierci	18 grudnia 2002 Warszawa
Zawód	reżyser scenarzysta
Lata aktywności	1951–2000

Grób Jana Łomnickiego na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie

Jan Łomnicki (ur. 30 czerwca 1929 w Podhajcach, zm. 18 grudnia 2002 w Warszawie^[1]) – polski reżyser i scenarzysta filmów dokumentalnych i fabularnych.

Życiorys

Studiował prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim i WSNS. W 1954 ukończył studia na Wydziale Reżyserii PWSTTviF w Łodzi, a w 1957 uzyskał dyplom. W czasie studiów w łódzkiej filmówce tworzył nieformalną grupę określaną jako "Kolektyw", do której należeli również Stanisław Bareja, Janusz Weychert, Janusz Morgenstern, Lech Lorentowicz i Kazimierz Kutz. Na początku studiów miał być relegowany z uczelni z powodu wybryku, jakim było skracanie trasy podczas marszobiegu mającego służyć tężyźnie fizycznej, a który nabrał znaczenia politycznego. Ponieważ do udziału w tym wybryku przyznał się również Bareja, zrezygnowano z tak silnej sankcji. Wyrzucenie ze studiów dwóch osób mogłoby spowodować większe zainteresowanie uczelnią ze strony UB^[2].

W latach 1989–1991 był członkiem Komitetu Kinematografii. Jako reżyser debiutował w 1954 krótkim filmem dokumentalnym pt. Ziemia czeka, w którym agitował do osiedlania się na ziemiach odzyskanych. W następnych latach zrealizował szereg kolejnych dokumentów, z których największe uznanie zdobył obsypany międzynarodowymi nagrodami film Narodziny statku (1961) opowiadający o końcowych pracach przy montażu i wodowaniu statku w Stoczni Gdańskiej. W 1963 wyreżyserował swój pierwszy film fabularny; dramat obyczajowy pt. Wiano, w którym swoją pierwszą główną rolę w karierze zagrał Roman Wilhelmi. Często w swoich późniejszych filmach poruszał tematykę wojenną; były to m.in. Ocalić miasto (1976), Akcja pod Arsenałem (1977) czy Jeszcze tylko ten las (1991). W zrealizowanych w latach 90. filmach Wielka wsypa (1992) i Szczur (1994) poruszał współczesną tematykę opisując nową polską rzeczywistość po upadku komunizmu oraz zmieniające się wartości i obyczaje. Jednak największą popularność i uznanie przyniósł mu 25-odcinkowy serial obyczajowy Dom, którego realizacja z przerwami zajęła mu 20 lat. Opowiadający o powojennych losach mieszkańców warszawskiej kamienicy serial cieszy się od lat niesłabnącym zainteresowaniem widzów.

Zmarł 18 grudnia 2002 po długiej i ciężkiej chorobie w szpitalu w Aninie. Jest pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 131-5-12)^[3].

Życie prywatne

Brat aktora Tadeusza Łomnickiego.

Jego synem jest reżyser Marcin Łomnicki (ur. 1958). Miał także córkę Jadwigę (ur. 1982)

Filmografia

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Jan Łomnicki w bazie Filmweb
• Jan Łomnicki na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”