Jan (Bulin)

Jan

Nikołaj Bulin
Biskup narewski
Kraj działania	Estonia
Data i miejsce urodzenia	16 marca 1893 Veepsu
Data i miejsce śmierci	lipiec 1941 obwód leningradzki ZSRR
Biskup narewski
Okres sprawowania	1933
Wyznanie	prawosławne
Kościół	Estoński Kościół Prawosławny
Śluby zakonne	1917
Diakonat	1917
Prezbiterat	1919
Chirotonia biskupia	25 kwietnia 1926

Jan, imię świeckie Nikołaj Aleksandrowicz Bulin (ur. 16 marca 1893 w Wepsie, zm. prawdopodobnie w lipcu 1941) – biskup Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego oraz Estońskiego Kościoła Prawosławnego.

Według niektórych źródeł był z pochodzenia seto^[1], według innych – jego rodzina pochodziła znad Donu, a jego przodków przesiedliła na terytorium dzisiejszej Estonii caryca Katarzyna II^[2]. Był synem pobożnego robotnika. Jego ciotka, mniszka Juwenalia, żyła w monasterze św. Jana Chrzciciela w Pskowie. Jako sześciolatek został ministrantem. Po ukończeniu niższej szkoły duchownej wstąpił do seminarium duchownego w Rydze. Ukończył je w 1914. W tym samym roku podjął naukę w Piotrogrodzkiej Akademii Duchownej. W 1916 został wcielony do armii rosyjskiej, ukończył szkołę chorążych i uzyskał stopień oficerski, jednak już w roku następnym został zwolniony z wojska z prawem podjęcia pracy nauczyciela w dowolnej szkole średniej lub wyższej. Powrócił wówczas do Petersburga i w 1917 złożył wieczyste śluby mnisze przed biskupem jamburskim Anastazym. Następnie został wyświęcony na hierodiakona, po czym wrócił na rodzinną ziemię pskowską. W 1918 został na krótko aresztowany. W 1919 przyjął święcenia kapłańskie z rąk biskupa pskowskiego i porchowskiego Euzebiusza^[1]. Według innego źródła na hieromnicha wyświęcił go jeszcze w Piotrogrodzie, 12 sierpnia 1918, metropolita piotrogrodzki i gdowski Beniamin^[2].

Pozostał na stałe w niepodległej Estonii i po roku pracy duszpasterskiej jako proboszcz został, dzięki rekomendacji biskupa Euzebiusza, który także emigrował do Estonii, przełożonym monasteru Pskowsko-Pieczerskiego. W 1921 otrzymał godność archimandryty. 25 kwietnia 1926, pozostając przełożonym monasteru, został wyświęcony na biskupa pieczorskiego. Chirotonię przyjął w soborze św. Aleksandra Newskiego w Tallinnie z rąk metropolity estońskiego Aleksandra, arcybiskupa narewskiego Euzebiusza oraz biskupa Sergiusza^[1].

Przeprowadził w monasterze prace remontowe i budowlane, zbudował gimnazjum rosyjskie oraz obiekty służące działalności charytatywnej mnichów^[1]. Odbudował klasztor po zniszczeniach wojennych^[2].

Był deputowanym do estońskiego Zgromadzenia Państwowego wybranym głosami mniejszości rosyjskiej w Estonii^[2].

Biskup Jan sprzeciwiał się prowadzonej przez władze estońskie estonizacji Kościoła prawosławnego, bronił użycia języka cerkiewnosłowiańskiego w liturgii. Gdy metropolita estoński Aleksander razem z całym Synodem jednostronnie wystąpił z jurysdykcji Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego i przyjął zwierzchność Patriarchatu Konstantynopola, biskup Jan odmówił podporządkowania się tej decyzji. W rezultacie został pozbawiony katedry biskupiej, a 16 czerwca 1932 – także godności przełożonego monasteru Pskowsko-Pieczerskiego. Przeniesiono go na katedrę narewską, w ramach której opiekowałby się parafiami etnicznie rosyjskimi w Estonii, jednak hierarcha nie przyjął urzędu (wiązałby się on z uznaniem jurysdykcji Konstantynopola). W rezultacie w listopadzie 1932 został administracyjnie wysiedlony z monasteru Pskowsko-Pieczerskiego, zaś w końcu roku wykluczono go z kleru Cerkwi Estońskiej^[1]. Mimo protestów miejscowych wiernych został faktycznie przeniesiony w stan spoczynku z wyznaczoną emeryturą^[1].

W 1933 wyjechał do Belgradu i spędził kolejne siedem lat w Jugosławii^[1] i w Bułgarii^[3]. Na powrót do Estonii zdecydował się po jej wcieleniu do ZSRR. Już 18 października 1940 został aresztowany przez NKWD w Pieczorach, wywieziony na teren obwodu leningradzkiego i skazany na śmierć. Prawdopodobnie został stracony w lipcu 1941 (podawana jest data 31 lipca 1941 i Leningrad jako miejsce egzekucji)^[2], według innej wersji w tym samym roku wywieziono go na Syberię^[1].

W 1992 został całkowicie zrehabilitowany^[1].

Przypisy