Jan Albin Goetz
.jpg) Jan Goetz Okocimski (przed 1911) | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 24 kwietnia 1931 |
| Narodowość | polska |
| Odznaczenia | |
 | |
Jan Albin Goetz, Jan Götz-Okocimski, także Götz Edler von Okocim, a 1909–1911 Götz Freiherr von Okocim (ur. 18 lipca 1864 w Okocimiu, Stary Pałac, zm. 24 kwietnia 1931 w Okocimiu, Nowy Pałac) – polski przedsiębiorca.
Życiorys
Syn Jana Ewangelisty i Albiny. Ojciec Antoniego Jana Goetza i Zofii Goetz, żony prof. Jana Włodka i matki Jana Mariana i Zofii Włodków.
Studiował na Wydziale Rolniczo-Leśnym Uniwersytetu w Wiedniu w latach 1883–1885. Od 1897 roku przez 27 lat był marszałkiem Rady Powiatowej, był posłem do austriackiej Rady Państwa w latach 1898–1912, gdzie był prezesem Koła Polskiego. Posłował również na Sejm Galicyjski w latach 1901–1914, prezes Koła Polskiego w Wiedniu[1].
W 1908[2] uzyskał tytuł „Freiherr” (równoważny z tytułem barona) od cesarza austriackiego Franciszka Józefa, z herbem własnym, oraz dewizą herbową „Pracą i Prawdą”. W 1911 ustalił w sposób prawny ostateczne brzmienie swojego nazwiska w języku polskim i odtąd znany był jako Baron Jan Goetz Okocimski. Był konserwatywnym politykiem, działaczem samorządowym, gospodarczym, politycznym i społecznym, oraz filantropem. Wsparł finansowo budowę pomnika Adama Mickiewicza w Krakowie. Był posłem i senatorem w sejmie polskim oraz prezesem Koła polskiego w Wiedniu[3].
Pod koniec XIX w. wraz z małżonką hrabiną Zofią z Sumińskich wybudował w Brzesku, w pobliżu Browaru Okocim kompleks pałacowy wzorowany na architekturze wiedeńskiej, otoczony parkiem utrzymanym w stylu angielskim. Od 1904 aż do śmierci był właścicielem Browaru Krakowskiego i Fabryki Przetworów Słodowych. Odziedziczył go po nim jego syn – Antoni.
Poseł na Sejm Ustawodawczy (1919–1922), brał udział w pracach Klubu Pracy Konstytucyjnej. Prezes Związku Przemysłowców w Krakowie od 19 stycznia 1923 roku do 31 grudnia 1928 roku, prezes Banku Małopolskiego do 31 sierpnia 1928 roku. Prezes Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego w Krakowie w latach 1921–1930[4].
W 1925, za zasługi na polu pracy obywatelskiej oraz około podniesienia przemysłu i rolnictwa został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[5].
Senator II kadencji wybrany w 1928 roku z województwa krakowskiego z Listy BBWR[6].
Pochowany został w krypcie grobowej Goetz Okocimskich kościoła parafialnego w Okocimiu Górnym.
Brama wyjazdowa, widok od strony parku
Widok na Pałac Goetza
Widok na tzw. klomby
Widok na plac zabaw
Brama wjazdowa, widok od strony ulicy
Widok na pałac od oranżerii
Przypisy
- ↑ Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej, redakcja naukowa prof. Jacek M. Majchrowski przy współpracy Grzegorza Mazura i Kamila Stepana, Warszawa 1994, s. 511-512.
- ↑ Odznaczenia jubileuszowe. „Kurjer Lwowski”. Nr 561, s. 2, 1 grudnia 1908.
- ↑ „Z chmielem w herbie” Focus Historia Nr.4 2009
- ↑ Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej, redakcja naukowa prof. Jacek M. Majchrowski przy współpracy Grzegorza Mazura i Kamila Stepana, Warszawa 1994, s. 512.
- ↑ M.P. z 1925 r. nr 102, poz. 434
- ↑ Tadeusz i Karol Rzepeccy, Sejm i Senat 1928–1933. Podręcznik zawierający wyniki wyborów w województwach, okręgach i powiatach, podobizny posłów sejmowych i senatorów, statystyki i mapy poglądowe, Wielkopolska Księgarnia Nakładowa Karola Rzepeckiego, Poznań 1928, s. 169.
Bibliografia
- Jan Marian Włodek, Goetz-Okocimscy Kronika rodzinna 1590-2000, Kraków: „Księgarnia Akademicka”, 2001, ISBN 83-7188-407-9, OCLC 830293521.
- Sławomir Górzyński: Nobilitacje w Galicji w latach 1772–1918. DiG 1997. ISBN 83-85490-88-4
Media użyte na tej stronie
Autor: Sadok Daniel Nalepka, Licencja: CC BY-SA 2.5
Pałac Goetz'a w Brzesku - część parkowa. Widok na pałac - po prawej, pod szklaną kopułą tzw. oranżeria.
Autor: Sadok Daniel Nalepka, Licencja: CC BY-SA 2.5
Pałac Goetz'a w Brzesku - część parkowa. Brama wjazdowa, widok od strony ulicy.
Autor: Original uploader was Sadok (Daniel Nalepka) at pl.wikipedia, Licencja: CC BY-SA 2.5
Pomnik Jana Goetz-Okocimskiego, założyciela Browaru Okocim w Brzesku, filantropa i businessman'a. Pomnik znajduje się na wprost bramy wjazdowej do browaru Carlsberg-Okocim w Brzesku.
Autor: Sadok Daniel Nalepka, Licencja: CC BY-SA 2.5
Pałac Goetz'a w Brzesku - część parkowa. Brama wyjazdowa.
Autor: Sadok Daniel Nalepka, Licencja: CC BY-SA 2.5
Pałac Goetz'a w Brzesku - część parkowa. Widok na tzw. klomby.
Autor: Daniel Nalepka - Sadok; uploaded to Commons by Janmad, Licencja: CC BY-SA 2.5 pl
Park Goetza w Brzesku. Widok na plac zabaw.
Autor: Sadok Daniel Nalepka, Licencja: CC BY-SA 2.5
Pałac Goetz'a w Brzesku - część parkowa. Widok na Pałac Goetza.
Jan Goetz-Okocimski (-1911)
Legitymacja uprawniająca Jana Albina Götza Okocimskiego, posła do parlamentu wiedeńskiego (Reichsratabgeordneter), do przejazdów koleją w cenie 224 koron na rok 1916, za wyjątkiem pociągów ekspresowych i klasy luks, wydana przez c.k. ministerstwo kolei.
Jan Götz Okocimski (1864-1931), syna Jana, założyciela browaru w Okocimiu, był znanym przemysłowcem, zaangażowanym także w działalność samorządową i polityczną. W latach 1892-1918 był posłem do Rady Państwa, a w latach 1901-1918 także posłem na Sejm Galicyjski. Od 31 V 1917 do 1 II 1918 pełnił funkcję przewodniczącego Koła Polskiego w Wiedniu. Pod jego przewodnictwem odbyło się 16 II 1918 r. historyczne posiedzenie 68 posłów polskich, na którym wniesiono deklarację potępiającą stanowisko Austrii w sprawie ziemi chełmskiej, ustalone podczas negocjacji w Brześciu Litewskim. Koło Polskie przeszło wówczas do opozycji wobec rządu. W odrodzonej Rzeczypospolitej zasiadał w sejmie (1919-1921) oraz w senacie (1928-1930). Miejsce: Wiedeń Opis: oryginał; jęz. niemiecki; papier + fotografia; oprawa płócienna; 90x125 mm; sucha pieczęć c.k. ministerstwa kolei wyciśnięta na fotografii; podpisy Jana Götza na dokumencie i fotografii; 12 stron + oprawa (ostatnia strona doklejona do oprawy); adnotacje Jana Götza o datach i trasach odbytych podróży Autor komentarza: Aleksander Korolewicz
Autor fotografii: Wiesław Filipczyk