Jan Beneš

Jan Beneš (ur. 21 marca 1936 w Pradze, zm. 1 czerwca 2007) – czeski prozaik, publicysta i autor scenariuszy.

Uczył się w Szkole Rzemiosł Artystycznych. W 1956 rozpoczął zasadniczą służbową wojskową, w 1958 został aresztowany za rzekomą kradzież z magazynu wojskowego i skazany na dwa lata kolonii karnej - karę odbywał w kopalni uranu. Po wyjściu na wolność imał się różnych zajęć, w 1963 debiutował jako pisarz. W 1966 został ponownie aresztowany, tym razem za działalność wywrotową i skazano go na 5 lat więzienia. W więzieniu spędził dwa lata, opuścił je 22 marca 1968 na mocy amnestii.

W 1969 wyemigrował, najpierw do Francji, a potem do Stanów Zjednoczonych. Współpracował z prasą i wydawnictwami emigracyjnymi, wykładał na uniwersytecie Harvarda i innych uczelniach. Pracował w departamencie obrony USA, gdzie opracowywał książki o historii, geografii i polityce Czechosłowacji oraz uczył języka czeskiego. Po aksamitnej rewolucji wrócił do ojczyzny. Był autorem opowiadań oraz powieści. W swoich książkach opisywał czechosłowacką rzeczywistość, zwłaszcza lat 50. i 60., wykorzystywał również doświadczenia zdobyte w czasie odbywania wyroków politycznych.

Używał szeregu pseudonimów: Milan Štěpka, Bobisud Mihule, Mojmír Čada, Ing. Čada, JAB, JeBe, Světlana.

Bibliografia

• Opowiadacze. Nie tylko Hrabal (antologia), przeł. Andrzej S. Jagodziński, Jan Stachowski; (opieka red. Krzysztof Lisowski), Wydawnictwo Literackie, Kraków 2012