Jan Beyzym

Błogosławiony
Jan Beyzym SJ

prezbiter
Data i miejsce urodzenia	15 maja 1850 Beyzymy Wielkie, Wołyń
Data i miejsce śmierci	2 października 1912 Marana, Madagaskar
Czczony przez	Kościół katolicki
Beatyfikacja	18 sierpnia 2002 Kraków przez Jana Pawła II
Wspomnienie	12 października
Szczególne miejsca kultu	Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Krakowie (ul. Kopernika)

Jan Beyzym (ur. 15 maja 1850 w Beyzymach Wielkich^[1], zm. 2 października 1912 na Madagaskarze^[1]) – polski duchowny katolicki (prezbiter), jezuita, misjonarz, błogosławiony Kościoła katolickiego.

o. Jan Beyzym prowadzący pogrzeb podopiecznego swojego zakładu na Madagaskarze

Życiorys

Był najstarszym synem z pięciorga dzieci Jana, właściciela dóbr Onacków, herbu własnego i Olgi z hrabiów Stadnickich, herbu Szreniawa^[2]. Gdy miał 13 lat, w wyniku upadku Powstania styczniowego jego ojciec został zaocznie skazany na karę śmierci. Należący do Beyzymów dwór w Onackowcach spalili Kozacy. Matka razem z dziećmi przeniosła się do Kijowa, gdzie Jan Beyzym w latach 1864–1871 ukończył II Gimnazjum. W 1872 roku przedostał się do Galicji, gdzie wstąpił do nowicjatu OO. Jezuitów w Starej Wsi 11 grudnia 1872. Odbył w kolegium starowiejskim studia humanistyczne i filozoficzne, a następnie teologiczne w Krakowie. Święcenia kapłańskie przyjął 26 lipca 1881 z rąk biskupa Albina Dunajewskiego i powrócił do Tarnopola, gdzie był znów wychowawcą, aż do zamknięcia tutejszego konwiktu (1881–1887). Po złożeniu ostatnich ślubów zakonnych (2 lutego 1886), jesienią 1886 roku przybył do Chyrowa, by przez 10 lat w słynnym Zakładzie naukowo-wychowawczym Ojców Jezuitów być wychowawcą młodzieży. Jako misjonarz podjął pracę wśród trędowatych na Madagaskarze, co wymagało wielu wysiłków. Leprozorium w Ambahivorace składało się z 4 budynków, w których 150 chorych pozbawionych opieki medycznej wegetowało w skrajnej nędzy, niekiedy umierając częściej z głodu niż z powodu samej choroby: "Katolicy i poganie, mężczyźni, kobiety, dzieci, stłoczeni razem, jak zwierzęta". Beyzym podjął ciężką i rozpaczliwą pracę, chcąc poprawić stan zdrowia i morale chorych, a także zwalczyć ich stygmatyzację społeczną.

Postanowiwszy wybudować w Maranie szpital dla 200 chorych, przedłożył jego projekt zwierzchnikom. Koszt projektu wynosił 30 000 franków, na co misja jezuicka nie miała funduszy, więc Beyzym rozpoczął szeroko zakrojoną kampanię listowną, prosząc rodaków z Polski, Austrii i Niemiec o datki, i do końca 1900 roku zebrał 25 000 franków.

Budowa szpitala trwała 8 lat. Do prac Beyzym włączył wszystkich podopiecznych na tyle, na ile pozwalał ich stan zdrowia. W 1911 roku oddano do użytku obiekt wyposażony w bieżącą wodę, zatrudniono personel medyczny. Szpital istnieje do dziś pod wezwaniem Matki Boskiej Częstochowskiej.

Prócz pracy z chorymi, o. Beyzym stworzył także słownik polsko-malgaski i pisywał artykuły do prasy misyjnej. W ostatnim okresie życia planował udać się na Sachalin by tam nieść pomoc więzniom^[3]. Wyczerpany pracą ponad siły, zmarł 2 października 1912 roku na Madagaskarze.

Pamiątki

Pamiątki po bł. Janie Beyzymie – ryngraf odziedziczony po rodzicach, jego alba, sznur, różaniec, wyroby z drewna jego autorstwa (w tym m.in. krucyfiks, plakieta z Matką Boską Częstochowską, relikwiarzyk), przybory medyczne i wiele innych – przechowywane są w zbiorach Muzeum Towarzystwa Jezusowego Prowincji Polski Południowej w Starej Wsi koło Brzozowa (woj. podkarpackie).

Kult

Beatyfikacji o. Jana Beyzyma dokonał Jan Paweł II 18 sierpnia 2002 w Krakowie.

Wspomnienie liturgiczne bł. Jana obchodzone jest 12 października.

Teksty

• O. Jan Beyzym T. J. i Trędowaci na Madagaskarze (wyd. 1904)
• Listy O. Jana Beyzyma T. J. (wyd. 1927)

Zobacz też

• beatyfikowani i kanonizowani przez Jana Pawła II
• kult świętych
• modlitwa za wstawiennictwem świętego
• polscy święci i błogosławieni

Przypisy

Bibliografia

• Ks. Czesław Drążek SJ: Bł. o. Jan Beyzym. opoka.org.pl. [dostęp 2013-01-29].
• Jan Beyzym (1850-1912) (pol.). Oficjalna strona Watykanu. [dostęp 2013-01-29].
• Marian Pelczar: Beyzym Jan. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 2. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1936, s. 1–2. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków, 1989. ISBN 83-04-03291-0.

Linki zewnętrzne

• Błogosławiony Jan Beyzym, prezbiter - Internetowa Liturgia Godzin
• Wybór listów ojca Jana Beyzyma na opoka.org.pl (oprac. ks. Czesław Drążek, SJ)
• Homilia Jana Pawła II podczas beatyfikacji, Kraków – Błonia, 18.08.2002 (opoka.org.pl)
• Zapomniany Syn Ziemi Wołyńskiej na mateusz.pl (autor: ks. Witold Józef Kowalów)