Jan Bienias (cichociemny)

Jan Bienias

Osterba, Ożoga

podporucznik
Data i miejsce urodzenia	6 września 1920 Krauszów
Data i miejsce śmierci	6 albo 7 września 1944 Warszawa
Przebieg służby
Lata służby	1939–1944
Siły zbrojne	Wojsko Polskie we Francji Polskie Siły Zbrojne Armia Krajowa
Jednostki	1 Brygada Strzelców
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa, powstanie warszawskie
Odznaczenia

Tablica w kościele św. Jacka w Warszawie, upamiętniająca poległych cichociemnych, w tym Jana Bieniasa

Jan Bienias pseud. „Osterba”, „Ożoga” (ur. 6 września 1920 w Krauszowie, zm. 6 albo 7 września 1944 w Warszawie) – podporucznik piechoty, cichociemny, powstaniec warszawski.

Życiorys

Jan Bienias w wieku 5 lat zamieszkał z rodziną w Starym Sączu. Od 1937 roku uczył się w Państwowym Gimnazjum Męskim im. Władysława Orkana w Starym Sączu (maturę zdał dopiero w Szkocji).

We wrześniu 1939 roku nie został zmobilizowany. 19 stycznia 1940 roku przedostał się na Węgry i w lutym wstąpił do Wojska Polskiego we Francji – uczył się w Szkole Podchorążych Piechoty w Camp de Coëtquidan. Po klęsce armii francuskiej został ewakuowany na Wielkiej Brytanii, został przydzielony do 1 Brygady Strzelców. Zgłosił się do służby w kraju. Po przeszkoleniu w dywersji, został zaprzysiężony 4 lipca albo 4 sierpnia^[a] 1943 roku i przyjął pseudonim „Osterba” i następnie przeniesiony do Głównej Bazy Przerzutowej w Brindisi we Włoszech.

Został zrzucony w Polsce w nocy z 10 na 11 maja 1944 roku w ramach operacji lotniczej „Weller 27”, w której dowódcą samolotu Liberator z samodzielnej polskiej eskadry 1586 był kapitan Władysław Krzywda. Razem z ppor. Bieniasem lecieli: ppor. Kazimierz Bernaczyk-Słoński („Rango”), kpt. Bohdan Kwiatkowski („Lewar”), ppor. Zdzisław Straszyński („Meteor”), ppor. Zygmunt Ulm („Szybki”) i ppor. Stanisław Niedbał-Mostowin („Bask”) – kurier Delegatury Rządu na Kraj. Zrzut miał nastąpić na placówkę odbiorczą „Nil 2” położoną 19 km na południowy wschód od Piotrkowa Trybunalskiego, jednak w wyniku walk z Niemcami 9 maja 1944 roku i pacyfikacji pobliskiej wsi Żerechowa konieczne było przeniesienie punktu zrzutu o kilka kilometrów, w okolice wsi Ślepietnica. Nastąpił zrzut z 2 samolotów (z drugiego kontenery z materiałami).

Początkowo Bienias został przydzielony do Inspektoratu Rejonu Piotrków Okręgu AK Łódź, gdzie walczył do 10 czerwca 1944 roku w oddziale partyzanckim „Burza”. W lipcu 1944 roku miał zostać przeniesiony przez Centralę Zaopatrzenia Terenu w Warszawie (Kedywu KG AK) do Inspektoratu Brześć Okręgu Polesie AK, jednak do przerzutu na teren Okręgu nie doszło.

W powstaniu warszawskim należał do Zgrupowania „Radosław”, w batalionie „Czata 49” był dowódcą pododdziału (o sile drużyny–plutonu) w kompanii „Zgody”, następnie w kompanii kpt. „Piotra”. W trakcie walk na Woli został ranny. Przebywał w szpitalu polowym, ale szybko wrócił do walki. Przeszedł kanałami ze Starego Miasta do Śródmieścia Północnego, skąd przedarł się dalej do Śródmieścia Południowego i dalej na Czerniaków. 6 września bronił szpitala św. Łazarza przy ul. Książęcej. 6 lub 7 września 2 czołgi niemieckie zaatakowały teren szpitala. Jednocześnie oddział Bieniasa został wezwany na pomoc po przeciwnej stronie ulicy (Książęca 7 albo 9). Idąc na pomoc, w czasie przedzierania się przez atakujące czołgi, poległ na skarpie ulicy Książęcej. Właśnie ukończył 25 lat.

Odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 13328 (pośmiertnie, 2 października 1944 roku)
• Krzyż Walecznych – czterokrotnie.

Życie prywatne

Jan Bienias był synem Franciszka i Anny z domu Szczepaniak. Wujem Jana Bieniasa był Jan Szczepaniak, legionista Józefa Piłsudskiego i kawaler orderu Virtuti Militari^[1].

Miał 9 rodzeństwa, byli to: Antonina (ur. 9 lipca 1910 roku), Anna (ur. 3 maja 1913 roku), Józef (ur. 10 kwietnia 1921 roku), Władysław (partyzant, zginął w czasie II wojny światowej), Janina (łączniczka w czasie wojny), Czesława, Zuzanna, Helena i Franciszek (ur. 19 kwietnia 1934 roku).

Upamiętnienie

W lewej nawie kościoła św. Jacka przy ul. Freta w Warszawie odsłonięto tablicę Pamięci żołnierzy Armii Krajowej, cichociemnych – spadochroniarzy z Anglii i Włoch, poległych za niepodległość Polski. Wśród wymienionych 108 poległych cichociemnych jest Jan Bienias.

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 2. Rzeszów: Wydawnictwo Abres, 1996, s. 24–25. ISBN 83-902499-5-2.
• Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1984, s. 295. ISBN 83-211-0537-8.
• Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny, s. 221–222.