Jan Bokszczanin (pułkownik)

Jan Bokszczanin

pułkownik artylerii
Data i miejsce urodzenia	7 lipca 1887 Syryca, Imperium Rosyjskie
Data i miejsce śmierci	kwiecień 1940 Charków
Przebieg służby
Lata służby	1914–1940
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego, Wojsko Polskie
Formacja	I Korpus Polski III Korpus Polski w Rosji
Jednostki	2 Pułk Artylerii Polowej Legionów 11 Pułk Artylerii Polowej 10 Pułk Artylerii Ciężkiej
Stanowiska	dowódca dywizjonu kwatermistrz pułku zastępca dowódcy pułku dowódca pułku
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa kampania wrześniowa
Odznaczenia

Jan Bokszczanin (ur. 7 lipca 1887 w Syrycy, zm. w kwietniu 1940 w Charkowie) – pułkownik artylerii Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Syn Stanisława i Pelagii z Maciuszewskich^[1].

W czasie I wojny światowej służył w armii rosyjskiej, a po jej rozpadzie dołączył do tworzonego na wschodzie Wojska Polskiego. Był żołnierzem III Korpusu Polskiego oraz I Korpusu Polskiego^[1].

Po zakończeniu wojny został przyjęty do Wojska Polskiego. Pełnił służbę w 2 pułku artylerii polowej Legionów. W dniach 3–5 czerwca 1920 dowodził podgrupą artylerii w obronie rzeki Berezyny^[2]. W sierpniu i wrześniu 1920 dowodził grupą artylerii przydzieloną do XXXIII Brygady Piechoty^[3]. 9 września 1920 został zatwierdzony w stopniu kapitana artylerii z dniem 1 kwietnia 1920, w „grupie byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej”. W latach 1920–1923, na froncie i w garnizonie Kielce, dowodził II dywizjonem 2 pap Leg.^[4][5]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 133. lokatą w korpusie oficerów artylerii. Z dniem 1 sierpnia 1924 został przesunięty ze stanowiska dowódcy II dywizjonu na stanowisko kwatermistrza pułku^[6]. 1 grudnia 1924 awansował na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 i 27. lokatą w korpusie oficerów artylerii^[7]. W marcu 1926 został wyznaczony na stanowisko komendanta Szkoły Podoficerów Zawodowych Artylerii^[8]. W kwietniu 1928 został przeniesiony z Centrum Wyszkolenia Artylerii w Toruniu do 11 pułku artylerii polowej w Stanisławowie na stanowisko zastępcy dowódcy pułku^[9][10]. W marcu 1929 objął dowództwo 10 pułku artylerii ciężkiej w Pikulicach k. Przemyśla i sprawował je przez kolejnych dziesięć lat^[11]. Na pułkownika awansował ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931 i 9. lokatą w korpusie oficerów artylerii^[12].

W czasie kampanii wrześniowej 1939 dowodził artylerią Obrony Przemyśla. Po agresji ZSRR na Polskę w dalszym etapie walk dostał się do niewoli sowieckiej. Przebywał w obozie w Starobielsku. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie. Grób symboliczny na Cmentarzu Starym w Kielcach (kwatera 5-B)^[13].

Postanowieniem nr 112-48-07 Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 5 października 2007 został awansowany pośmiertnie do stopnia generała brygady^[14]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Życie prywatne

Był żonaty z Julią^[15][16].

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 4543 (1921)^[17]
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (10 listopada 1938)
• Krzyż Walecznych (trzykrotnie)
• Złoty Krzyż Zasługi (19 marca 1935)^[18][19]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości

Przypisy

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-02-09].
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Kazimierz Banaszek, Krystyna Wanda Roman, Zdzisław Sawicki: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Kapituła Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2000. ISBN 83-87893-79-X.
• Bolesław Barszczewski: Zarys historii wojennej 2-go pułku artylerii polowej Legionów. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
• Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.