Jan Boroń

Jan Boroń
Ilustracja
podpułkownik lekarz podpułkownik lekarz
Data i miejsce urodzenia

8 czerwca 1889
Wola Orzechowska

Data i miejsce śmierci

wiosna 1940
Charków

Przebieg służby
Lata służby

1914–1940

Siły zbrojne

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png Armia Austro-Węgier
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Jednostki

1 Pułk Piechoty Legionów
10 Szpital Okręgowy

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości

Jan Boroń (ur. 8 czerwca 1889 w Woli Orzechowskiej pow. brzozowski, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – lekarz internista, podpułkownik lekarz Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Urodził się w Woli Orzechowskiej jako syn Józefa i Anny z domu Balawajder. Wraz z rodzeństwem został wcześnie osierocone po śmierci rodziców. Ukończył szkołę w pobliskiej Orzechówce. Następnie uczęszczał do gimnazjum w Przemyślu.

Ukończył studia medyczne na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Lwowskiego w 1915. Podczas I wojny światowej od 1915 do 1918 służył w c. i k. armii.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 wstąpił do Wojska Polskiego. Został przydzielony do szpitala okręgowego w Tarnowie. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej pracując w szpitalu polowym. Służąc w szeregach 1 pułku piechoty Legionów został ranny na początku stycznia 1919[1]. Został awansowany do stopnia kapitana ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1919. Ukończył Oficerską Szkołę Sanitarną. W 1926 został starszym ordynatorem w Szpitalu Okręgowym Nr X w Przemyślu. W 1928 w stopniu kapitana był zweryfikowany w korpusie oficerów sanitarnych lekarzy z lokatą 3. Wówczas był przynależny do kadry oficerów służby zdrowia. Pracował jako internista (specjalista chorób wewnętrznych) w Przemyślu; w latach 30. zamieszkiwał przy ulicy Juliusza Słowackiego 67[2]. 2 grudnia 1930 roku został mianowany majorem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931 roku i 23. lokatą w korpusie oficerów sanitarnych, grupa lekarzy[3].

Po wybuchu II wojny światowej, kampanii wrześniowej i agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 został aresztowany przez sowietów i przewieziony do obozu w Starobielsku[4]. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie.

Upamiętnienie

5 października 2007 roku Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie do stopnia pułkownika[5]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[6].

W ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia”, zostały zasadzone Dęby Pamięci honorujący Jana Boronia: 24 września 2009 przy Zespole Szkół w Orzechówce oraz przy Zespole Szkół Ekonomiczno-Rolniczych w Słubicach.

W 2014 ukazała się książka pt. Młyny czasu. Jan Boroń od Orzechówki do Starobielska autorstwa Ewa Kowalskiej[7].

Odznaczenia

Przypisy

  1. Lista ofiar walk za czas od 3 do 10 stycznia 1919 r.. „Gazeta Lwowska”, s. 5, Nr 21 z 26 stycznia 1919. 
  2. Lekarze. „Informator Polski”, s. 26, Styczeń 1935. Stronnictwo Narodowe w Przemyślu. 
  3. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 3 grudnia 1930 roku, s. 331.
  4. Andrzej Leszek Szcześniak: Katyń. Lista ofiar i zaginionych jeńców obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk. Warszawa: Alfa, 1989, s. 291. ISBN 83-7001-294-9.
  5. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 roku w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  6. Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. policja.pl. [dostęp 2014-08-05].
  7. Młyny czasu. Jan Boroń od Orzechówki do Starobielska. granice.pl. [dostęp 2015-03-01].
  8. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 listopada 1938 roku, s. 17.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

PL Epolet pplk.svg
Naramiennik podpułkownika Wojska Polskiego (1919-39).
Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.

It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.

After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Jan Boroń.JPG
Ppłk Jan Boroń