Jan Budziński

Jan Budziński
podporucznik pilot podporucznik pilot
Data i miejsce urodzenia

22 czerwca 1916
Grudziądz

Data i miejsce śmierci

26 sierpnia 2007
Spring - USA

Przebieg służby
Lata służby

1935 - 1945

Siły zbrojne

Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie
Poland badge.jpg Polskie Siły Zbrojne

Formacja

Roundel of Poland (1921–1993).svg Lotnictwo Wojska Polskiego
RAF roundel.svg RAF

Jednostki

141 eskadra myśliwska,
dywizjon 302,
dywizjon 145 RAF,
dywizjon 605 RAF

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa
kampania wrześniowa,
Bitwa o Anglię

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (od 1941, dwukrotnie) Medal Lotniczy

Jan Budziński (ur. 22 czerwca 1916 w Grudziądzu, zm. 26 sierpnia 2007 w Spring, st. Texas, USA) – podporucznik pilot 4 pułku lotniczego z Torunia, uczestnik kampanii wrześniowej, pilot RAF-u, uczestnik bitwy o Wielką Brytanię (dywizjon 145 i 605), jak również pilot dywizjonu 302.

Życiorys

Syn Juliana i Klary, w roku 1936 ukończył 3-letnią Szkołę Podoficerów Piechoty dla Małoletnich Nr 3 w Nisku nad Sanem. Ochotniczo zgłosił się do służby w lotnictwie. W 4 pułku lotniczym w Toruniu ukończył w 1937 roku kurs pilotażu. Zdecydował się (15 września 1937 r.) na służbę zawodową w lotnictwie. Ukończył Kurs Wyższego Pilotażu, otrzymał przydział do 141 eskadry myśliwskiej 4 pułku lotniczego w Toruniu[1].

We wrześniu 1939 r. walczył w składzie swojej eskadry, która wspólnie ze 142 eskadrą myśliwską tworzyła III/4 dywizjon myśliwski, wspierający wojska Armii „Pomorze”[2]. Już 2 września wziął udział w walkach powietrznych. W kluczu z kpt. Tadeuszem Rolskim i ppor. Władysławem Różyckim uszkodził Dorniera Do 17P, który lądował przymusowo na terenie Prus Wschodnich[3]. Tego samego dnia brał udział w ataku szturmowym na oddziały pancerno-motorowe poruszające się po szosie Radzyń Chełmski-Łasin[4]. Leciał w trzecim kluczu, który zaatakował oddziały 21 Dywizji Piechoty[5]. 3 września, również w kluczu z Rolskim i Różyckim, zaatakował rozpoznawczego Henschela Hs 126 i go uszkodził. Niemiecki samolot rozbił się podczas lądowania na macierzystym lotnisku[6].

Po ataku ZSRR na Polskę ewakuował się przez Rumunię do Francji. Stamtąd w styczniu 1940 r. został przeniesiony do Wielkiej Brytanii. W Wielkiej Brytanii po przeszkoleniu otrzymał przydział 12 sierpnia 1940 r. do 145 dywizjonu myśliwskiego RAF w Westhampnett (service number 780665)[7]. 31 sierpnia 1940 r. przeniósł się do 605 dywizjonu myśliwskiego RAF w Drem[8]. W obu tych dywizjonach walczył podczas „Bitwy o Wielka Brytanię”. 11 września 1940 r. zestrzelił Bf 109, a 27 września tego roku – Bf 110. 7 października 1940 r. miał swój udział w zestrzeleniu Bf 109 (1/2 zestrzelenia). Od 27 kwietnia 1941 r. służył w 302 dywizjonie myśliwskim „Poznańskim”, który stacjonował wówczas w Kenley. 8 sierpnia 1941 r. został oddelegowany do 2 Air Observers School w Millom jako pilot sztabowy, a we wrześniu 1941 r, przeniesiony do 2 Air Gunner School w Dalcross – w tym samym charakterze. Od 28 lipca 1942 r. uczestniczył w kursie instruktorskim w 2 Szkole Instruktorów Pilotażu w Montrose. Po jego ukończeniu był instruktorem pilotażu w 16 Szkole Pilotażu w Newton – do 20 listopada 1945 r.[9]

Po demobilizacji pozostał na terenie Wielkiej Brytanii. W roku 1953 wyjechał do Kanady, gdzie pracował jako inspektor w fabryce produkującej silniki odrzutowe. Od roku 1958 mieszkał w USA, w Kalifornii[10]. W 2012 roku jego prochy sprowadzono do Polski i pochowano w rodzinnej mogile na Cmentarzu Centralnym w Grudziądzu[11].

Zestrzelenia

Na liście „Bajana” zajmuje 106. pozycję z 2 i 1/2 zestrzeleniami pewnymi[12]:

  • Bf 109 – 11 września 1940
  • Bf 110 – 27 września 1940
  • 1/2 Bf 109 – 7 października 1940

Odznaczenia

Przypisy

  1. Zieliński, Matusiak, Gretzyngier 2015 ↓, s. 31.
  2. Pawlak 1991 ↓, s. 107.
  3. Smykowski 2017 ↓, s. 40.
  4. Pawlak 1991 ↓, s. 110.
  5. Smykowski 2017 ↓, s. 42.
  6. Smykowski 2017 ↓, s. 52.
  7. Krzystek 2012 ↓, s. 118.
  8. Zieliński 2005 ↓, s. 23.
  9. Zieliński 2005 ↓, s. 23-24.
  10. Zieliński 2005 ↓, s. 24.
  11. Logonet Sp, Programmer: Marcin 'MiGoo' Gębski, Pogrzeb pilota Jana Budzińskiego - News, Urząd Miejski w Grudziądzu [dostęp 2016-07-21] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-20].
  12. Król 1990 ↓, s. 299.

Bibliografia

  • Robert Budziński: Z Grudziądza nad Anglię : podporucznik Jan Budziński i inni piloci z grudziądzkich szkół lotniczych. Gdańsk: Regnum, 2003, s. 191. ISBN 83-907707-4-1.
  • Wacław Król: Polskie dywizjony lotnicze w Wielkiej Brytanii 1940-1945. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1990. ISBN 83-11-07695-2. OCLC 834110269.
  • Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940-1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-59-7. OCLC 276981965.
  • Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w Wojnie Obronnej 1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1991. ISBN 83-206-0795-7. OCLC 830072566.
  • Bartosz Smykowski: Lotnictwo Armii „Pomorze” w kampanii polskiej 1939 roku. Bydgoszcz: Muzeum Wojsk Lądowych, 2017. ISBN 978-83-64130-16-8. OCLC 1013591351.
  • Józef Zieliński, Wojtek Matusiak, Robert Gretzyngier: Polscy lotnicy polscy w Bitwie o Anglię. Warszawa: Bellona, 2015. ISBN 978-83-11-13984-8. OCLC 924759692.
  • Józef Zieliński: Lotnicy polscy w Bitwie o Wielką Brytanię. Warszawa: Oficyna Wydawnicza MH, 2005. ISBN 83-906620-4-3. OCLC 838825949.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Poland badge.jpg
Poland badge. Second World War period Polish Army (post-1939 Free Polish Army) shoulder title.
Roundel of Poland (1921-1993).svg
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Roundel of Poland (1921–1993).svg
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
RAF roundel.svg
Royal Air Force Roundel
POL Krzyż Walecznych (1941) 2r BAR.svg
Baretka: Krzyż Walecznych (1941) nadany dwukrotnie.
Naramiennik ppor old lotn.svg
Naramiennik podporucznika polskiego lotnictwa wojskowego (do 1952).
POL Medal Lotniczy BAR.svg
Baretka Medalu Lotniczego (za Wojnę 1939-45).