Jan Cieński

Ten artykuł od 2021-08 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła, najlepiej w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Jan Cieński

Kraj działania	Ukraina
Data i miejsce urodzenia	7 stycznia 1905 Pieniaki
Data i miejsce śmierci	26 grudnia 1992 Złoczów
Biskup pomocniczy lwowski Sufragan Sedi datus-Vacante Sede Metropolitana Leopoliensi
Okres sprawowania	1962 (1967)–1992
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Prezbiterat	26 czerwca 1938
Sakra biskupia	30 września 1967

Jan Cieński (ur. 7 stycznia 1905 w Pieniakach nad Seretem, zm. 26 grudnia 1992 w Złoczowie) – polski duchowny rzymskokatolicki, od 1967 jedyny (tajny) biskup katolicki na Ukrainie. Prawnuk hr. Włodzimierza Tadeusza Dzieduszyckiego.

Życiorys

Pochodził ze szlacheckiej, zasłużonej dla kultury polskiej, rodziny Cieńskich herbu Pomian. Był synem Marii Dzieduszyckiej (wnukiem fundatora Muzeum Przyrodniczego we Lwowie hr. Włodzimierza Dzieduszyckiego) i Tadeusza Cieńskiego, polityka, posła na Sejm galicyjski, działacza społecznego, przewodniczącego Komitetu Obywatelskiego we Lwowie podczas walk o miasto w 1918 roku, senatora II RP.

W 1928 roku ukończył Akademię Rolniczą w Dublanach, po czym zapisał się na studia prawnicze na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, które przerwał. W 1933 wstąpił do seminarium duchownego we Lwowie i 26 czerwca 1938, w wieku 33 lat otrzymał we Lwowie z rąk arcybiskupa Bolesława Twardowskiego święcenia kapłańskie. W latach 1938–1945 był wikariuszem, a od 26 listopada 1945 administratorem i następnie proboszczem w Złoczowie. Pełnił tam posługę duszpasterską aż do śmierci, przez 54 lata.

W okresie II wojny światowej i okupacji, ksiądz Cieński ukrywał i ratował polskich Żydów (m.in. przewoził ich do bezpieczniejszego Lwowa), był kapelanem miejscowego inspektoratu Armii Krajowej pod pseudonimem Skarga, ukrywał polskich mieszkańców Złoczowa i okolicznych wsi przed masowymi rzeziami dokonywanymi przez Ukraińców.

Po masowym morderstwie przeprowadzonym przez rosyjskich enkawudzistów na więźniach zamku złoczowskiego w 1941 ksiądz Cieński odprawiał modlitwy za pomordowanych.

Po rzezi mieszkańców Huty Pieniackiej przez ukraińskich nacjonalistów przy udziale ukraińskich żołnierzy 14 Dywizji Grenadierów SS (28 lutego 1944) pomagał w pochówkach okrutnie pomordowanych, zaopiekował się żyjącymi ofiarami, ofiary chowane w zbiorowych mogiłach żegnał żałobną liturgią w dniu 2 marca 1944.

Po wygnaniu z przedwojennych wschodnich województw II RP ludności polskiej ksiądz Jan Cieński pozostał w rodzinnym Złoczowie pełniąc dalszą posługę kapłańską, mimo stałych szykan i ataków fizycznych

W 1962 roku za prośbą kardynała Stefana Wyszyńskiego papież Jan XXIII mianował ks. Cieńskiego tajnym biskupem. Jednak dopiero 30 września 1967 podczas pobytu w Gnieźnie został on w tajemnicy oficjalnie konsekrowany na biskupa przez prymasa Polski kardynała Stefana Wyszyńskiego. Uczestnikami tej konsekracji, zachowanej w dyskrecji byli biskupi sufragani gnieźnieńscy Lucjan Bernacki i Jan Czerniak.

Po powrocie do Złoczowa biskup Cieński był zmuszony utrzymywać swoją wysoką godność w tajemnicy, m.in. nie używał insygniów biskupich.

Biskup Cieński wyświęcił potajemnie kilku kapłanów greckokatolickich i prawdopodobnie dwóch kapłanów rzymskokatolickich, m.in. obecnego sufragana archidiecezji lwowskiej bpa Leona Małego.

W piątą rocznicę śmierci okoliczni wierni ufundowali biskupowi Cieńskiemu w złoczowskim kościele tablicę pamiątkową, natomiast w dziesiątą rocznicę dzwon nazwany jego imieniem.