Jan Drzewiecki (generał)

Jan Drzewiecki

generał brygady
Data i miejsce urodzenia	5 sierpnia 1921 Kraków, Polska
Data i miejsce śmierci	8 marca 2001 Warszawa
Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Czerwona Ludowe Wojsko Polskie
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa, bitwa stalingradzka bitwa pod Moskwą, bitwa pod Lenino
Odznaczenia

Jan Drzewiecki, (ur. 5 sierpnia 1921 w Krakowie pod nazwiskiem Holzer, zm. 8 marca 2001 w Warszawie) – oficer frontowy II wojny światowej, generał brygady Wojska Polskiego, małżonek pisarki i scenarzystki Stanisławy Drzewieckiej.

Grób gen. Jana Drzewieckiego (1921-2001) i jego żony kapitan Stanisławy Drzewieckiej (1920-2000) na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie

Życiorys

Urodzony w żydowskiej rodzinie Adama i Pauliny Holzerów. Do 1936 skończył 4 klasy gimnazjum w Krakowie, a do 1939 był uczniem Szkoły Poligraficznej i Drukarni Narodowej w Krakowie. W 1936 wstąpił do KZMP, a po jego rozwiązaniu przez Komintern w 1938 wstąpił do Organizacji Młodzieżowej TUR, którego w styczniu 1939 został sekretarzem Koła.

Służba wojskowa

Armia Czerwona

W czasie wybuchu wojny obronnej we wrześniu 1939 Drzewiecki był w wieku przedpoborowym. Ewakuowany z Krakowa na tereny Polski wschodniej znalazł się od 17 września we Lwowie, w strefie okupowanej przez sowietów. W Armii Czerwonej od maja 1940 do 29 sierpnia 1943. Słuchacz oficerskiej Szkoły Piechoty w Mińsku, jesienią 1941 mianowany młodszym lejtnantem. Uczestnik bitwy pod Stalingradem, bitwy pod Moskwą i bitwy o Charków; dwukrotnie ranny. W sierpniu 1943 przeszedł na stan 1 Korpusu Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR

Polskie Siły Zbrojne w ZSRR

Od 30 sierpnia 1943 studiuje w Oficerskiej Szkole Piechoty 1 Korpusu w Riazaniu (na terenie radzieckiej Szkoły Oficerskiej im. Klimenta Woroszyłowa). Szkołę ukończył w stopniu podporucznika. Od końca 1943 do marca 1944 był zastępcą dowódcy batalionu do spraw liniowych w 1 samodzielnym batalionie kobiecym im. Emilii Plater. Przeszedł szlak bojowy 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki. Maj 1945 roku zastał go w stopniu majora. Od czerwca 1945 w stopniu podpułkownika.

Wojsko Polskie

Pomiędzy 1947 a 1960 przy Sztabie Głównym Wojska Polskiego. Ostatnie stanowisko przy sztabie jako szef Zarządu Operacyjnego. Odpowiedzialny za planowanie działań w północnej części Europy m.in. w zajęciu Danii i inwazji Bornholmu w ramach ewentualnego konfliktu między Wschodem a Zachodem.

Według materiałów zgromadzonych przez Instytut Pamięci Narodowej był tajnym współpracownikiem Informacji Wojskowej. Nosił pseudonim „Porter”. Został zwerbowany w 1952 r. przez Główny Zarząd Informacji Wojska Polskiego^[1].

W retrospekcji w wywiadzie z 1997 przyznaje, że planowanie Sztabu Generalnego w tamtych latach było charakteru zaczepnego, brakowało planów obronnych. Generał brygady od 1955. W 1956 jako kierownik zespołu był współautorem memorandum Sztabu Generalnego w sprawie powstającego Układu Warszawskiego. W memorandum domagano się większego uniezależnienia operacyjnego polskich sił zbrojnych od sojuszników oraz większego charakteru narodowego Sił Zbrojnych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Po 1962 służył jako dowódca 9 Dywizji Zmechanizowanej a następnie jako szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego, od 1969 w stanie spoczynku. Zmarł w wyniku nowotworu i został pochowany na wojskowych Powązkach (kwatera EII-9-5)^[2].

Awanse

• podporucznik - 1943
• porucznik - 1944
• kapitan - 1944
• major - 1944
• podpułkownik - 1946
• pułkownik - 1950
• generał brygady - 1955

Życie prywatne

Mieszkał w Warszawie. Od 1948 był żonaty ze Stanisławą Sarnowską z domu Kubiak (1920-2000). Małżeństwo było bezdzietne^[3].

Odznaczenia

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1958)
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1945)
• Order Krzyża Grunwaldu III klasy (1945)
• Złoty Krzyż Zasługi
• Medal 10-lecia Polski Ludowej (1954)
• Złoty Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”
• Srebrny Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”
• Brązowy Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”
• Krzyż Bitwy pod Lenino^[4]
• Brązowy Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju”
• Medal „Za obronę Stalingradu”^[4]
• Medal „Za obronę Moskwy”^[4]
• Medal „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945"

Zobacz też

• Stanisława Drzewiecka
• 1 Samodzielny Batalion Kobiecy im. Emilii Plater
• 9 Dywizja Zmechanizowana

Przypisy

Bibliografia

• Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990 t. I:A-H, Toruń 2010, s. 349-351.

Linki zewnętrzne

• Rozmowa z gen. Janem Drzewieckim