Jan Grzywaczewski (działacz społeczny)

Jan Grzywaczewski
Data i miejsce urodzenia

18 listopada 1901
Warszawa

Data i miejsce śmierci

7 września 1939
Siedlce

Zawód, zajęcie

działacz młodzieżowy i społeczny

Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi
Członkowie Rady Naczelnej Polskiego Związku Młodzieży Demokratycznej podczas obrad 21 września 1930 roku. W środku widoczny Jan Grzywaczewski. Z lewej od góry do dołu widoczni: Janusz Rakowski, Lipińska, Szeleźniak, Sergialis, Klukowski, Bartoszczyk, Łuczyński i Szulc. Z prawej od góry do dołu widoczni: Pogucki, Ostrowski, Franciszek Ursus Siwiłło, Szper, przewodniczący Wydziału Wykonawczego Związku Tomasz Piskorski, Tadeusz Żenczykowski i Maria Piskorska. Ze zbiorów NAC.

Jan Grzywaczewski (ur. w 1901, zm. 7 września 1939 w Siedlcach) – polski działacz społeczny.

Życiorys

Był synem Kazimierza, szewca, i Rozalii z domu Dziugieł, miał starszego brata Stanisława[1]. Uczył się nieregularnie, na skutek trudnych warunków materialnych. W 1926 roku zdał maturę po ukończeniu kursów dla byłych wojskowych i rozpoczął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. Poza tym uczył się w Szkole Nauk Politycznych i na Wolnej Wszechnicy Polskiej[2][3].

W latach 1918–1921 służył w wojsku, skąd wyszedł w stopniu sierżanta[2].

Po wojnie polsko-bolszewickiej rozpoczął pracę w drukarni, gdzie po pewnym czasie został zastępcą kierownika.

Działał w organizacjach ideowych młodzieży akademickiej. Należał do Organizacji Młodzieży Narodowej Szkół Wyższych[4] i brał udział w jej przekształcaniu w Związek Polskiej Młodzieży Demokratycznej (ZPMD), w którym został przewodniczącym okręgu i członkiem Wydziału Wykonawczego, kierującym pracami Związku na wszystkich uczelniach Polski. Był członkiem Komitetu Centralnego (w roku 1931/1932[4]) tajnego Związku Młodzieży Polskiej („Zetu”)[4] oraz Związku Patriotycznego. W tym czasie był również redaktorem „Myśli Akademickiej” i współpracownikiem „Brzasku” (gdzie przeważnie pisał anonimowo)[2].

Interesował się zagadnieniami handlu zagranicznego, emigracji i sprawami morskimi. Był współzałożycielem i pierwszym prezesem Akademickiego Związku Morskiego (AZM)[5]. Jako prezes tego związku reprezentował go na Międzynarodowym Zjeździe „Organizacji Studentów” w Bukareszcie (1932). W latach 1933–1935 był jednym z założycieli i redaktorów kwartalnika AZM-u „Szkwał”. Współpracował również z miesięcznikiem „Morze”. Był organizatorem akademickich obozów letnich nad morzem i członkiem Rady Głównej Ligi Morskiej i Kolonialnej. Czynnie uczestniczył w zjazdach Światowego Związku Polaków za Granicą w latach 1934–1938[2].

W latach 1930–1939 pracował w Departamencie Handlu Zagranicznego Ministerstwa Przemysłu i Handlu[2][4].

W 1938 roku został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi za zasługi w służbie państwowej[6].

W sierpniu 1939 roku został powołany jako podporucznik rezerwy[4] do wojska. Poległ od bomby niemieckiej, pełniąc obowiązki komendanta dworca w Siedlcach[2][7].

Przypisy

  1. ↑ Profil Jana Grzywaczewskiego na stronie Wielkiej genealogii Marka Minakowskiego [dostęp 2016-12-11].
  2. ↑ a b c d e f Dłużewska-Kańska 1960 ↓, s. 127.
  3. ↑ Janusz Rakowski: ZET akademicki w latach 1918–1927. W: Tadeusz Wacław Nowacki (red.): ZET w walce o niepodległość i budowę państwa – szkice i wspomnienia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996, s. 351. ISBN 83-01-12142-4.
  4. ↑ a b c d e Nowacki 1996 ↓, s. 265.
  5. ↑ Antoni Maciejewski: Z dziejów Związku Polskiej Młodzieży Demokratycznej 1927–1939. W: Tadeusz Wacław Nowacki (red.), Józef Pietrusza: ZET w walce o niepodległość i budowę państwa – szkice i wspomnienia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996, s. 390. ISBN 83-01-12142-4.
  6. ↑ M.P. z 1938 r. nr 232, poz. 510
  7. ↑ Zbigniew Czeczot-Nawrat: Wrzesień i po wrześniu w kraju. W: Tadeusz Wacław Nowacki (red.), Józef Pietrusza: ZET w walce o niepodległość i budowę państwa – szkice i wspomnienia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996, s. 493. ISBN 83-01-12142-4.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Zebranie Rady Naczelnej Związku Polskiej Młodzieży Demokratycznej.png
Członkowie Rady Naczelnej Związku podczas obrad. W środku widoczny Jan Grzywaczewski. Z lewej od góry do dołu widoczni: Januz Rakowski, Lipińska, Szeleźniak, Sergialis, Klukowski, Bartoszczyk, Łuczyński i Szulc. Z prawej od góry do dołu widoczni: Pogucki, Ostrowski, Ursus-Siwiłło, Szper, przewodniczący Wydziału Wykonawczego Związku Tomasz Piskorski, Tadeusz Żenczykowski i Maria Piskorska.