Jan II z Avesnes

Jan II z Avesnes
hrabia Hainaut (jako Jan I)
Okres	od 1286 do 1304
Poprzednik	Małgorzata II
Następca	Wilhelm I Dobry
hrabia Holandii i Zelandii (jako Jan II)
Okres	od 1299 do 1304
Poprzednik	Jan I
Następca	Wilhelm III Dobry
Dane biograficzne
Dynastia	z Avesnes
Data urodzenia	ok. 1248
Data śmierci	22 sierpnia lub we wrześniu 1304
Miejsce spoczynku	Valenciennes
Ojciec	Jan I z Avesnes
Matka	Adelajda z Holandii
Żona	Filipina z Luksemburga
Dzieci	Jan, Henryk, Szymon, Małgorzata, Alicja, Izabella, Joanna, Wilhelm, Jan, Maria, Matylda

Jan II z Avesnes (ur. ok. 1248^[1][2], zm. 22 sierpnia^[3][1][4] lub we wrześniu 1304^[5][2]) – hrabia Hainaut jako Jan I od 1280 oraz hrabia Holandii i Zelandii jako Jan II od 1299, pochodzący z dynastii z Avesnes.

Życiorys

Jan II był najstarszym synem Jana I z Avesnes, zmarłego w 1251 syna hrabiny Flandrii i Hainaut Małgorzaty oraz Adelajdy holenderskiej, córki hrabiego Holandii i Zelandii Florisa IV^[3][1][4].

Już w latach 70. XIII w. sprawował faktyczne rządy w części domeny swej babki, Małgorzaty, obejmującej hrabstwo Hainaut. Pozostawał jednak w konflikcie z bratem przyrodnim swego ojca, Gwidonem z Dampierre, który zgłaszał roszczenia do tego kraju. Małgorzata zmarła w 1280 i wkrótce potem Jan został uznany za hrabiego Hainaut^[1][2]. Konflikt z Gwidonem, który został hrabią Flandrii, trwał nadal – w sporze pomiędzy królem Francji Filipem IV Pięknym i Gwidonem Jan wspierał aktywnie francuskiego władcę^[3][1].

W 1276 i 1281 otrzymał od cesarza Rudolfa I Habsburga obietnicę nadania hrabstw Holandii i Zelandii w przypadku bezpotomnej śmierci hrabiego Florisa V. Tę perspektywę odsunęło jednak urodzenie się syna Florisa, Jana I^[3]. Gdy jednak w 1296 Floris został zamordowany, a jego syn był nieobecny, Jan z Avesnes został wezwany do objęcia rządów regencyjnych. Nawet po powrocie Jana I z Anglii nadal aktywnie uczestniczył w sprawach holenderskich, m.in. ścigając morderców jego ojca i zmuszając do podporządkowania się mieszkańców Fryzji Zachodniej. W 1299 Jan I powierzył mu ponownie regencję. Kilka tygodni później młody hrabia zmarł i Jan z Avesnes (mimo podejrzeń o otrucie Jana I)^[1] został uznany przez stany za nowego hrabiego Holandii^[3][1]. W 1300 sukcesję Jana w Holandii potwierdził początkowo niechętny temu rozwiązaniu król Albrecht I Habsburg^[3][1]. Opór stawiła szlachta z Zelandii, która zwróciła się o pomoc do Gwidona z Dampierre^[3].

Najstarszy syn Jana (także Jan) zginął w 1302 w bitwie pod Courtrai^[1][6][7][2], przez co następcą Jana został młodszy syn Wilhelm, który w ostatnich latach życia ojca przejął jego obowiązki^[6][7]. Gwidon zaatakował posiadłości Jana i zdobył większość Zelandii i część Holandii^[3][1]. Wilhelm mimo początkowych porażek zdołał powstrzymać agresora, a następnie połączył się z flotą francuską, która odniosła nad Gwidonem decydujące zwycięstwo w 10 sierpnia 1304 w bitwie pod Zierikzee^[3][1][6][7] – flota flandryjska została rozgromiona, a Gwidon wzięty do niewoli^[1]. Dzięki temu Jan odzyskał utracone wcześniej posiadłości, zmarł jednak wkrótce potem^[3][1], a trony hrabiowskie odziedziczył Wilhelm^[3]. Jan został pochowany w Valenciennes^[3][1].

Rodzina

Żoną Jana była od 1270^[1][2] Filipina (zm. 1311), córka hrabiego Luksemburga Henryka V. Ich dziećmi byli:

• Jan (ur. ok. 1275, zm. 1302),
• Henryk (zm. 1303), kanonik w Cambrai,
• Małgorzata (zm. 1342), żona hrabiego Artois Roberta II,
• Alicja (zm. 1317), żona Rogera Bigod, lorda Norfolk,
• Izabella (zm. 1305), żona Raula II z Clermont, wicehrabiego Chateaudun,
• Joanna (zm. po 1303),
• Wilhelm Dobry (ur. ok. 1285, zm. 1337), hrabia Hainaut, Holandii i Zelandii,
• Jan (ur. 1288, zm. 1356), hrabia Soissons,
• Maria (zm. 1354), żona Ludwika z Clermont, księcia Bourbon,
• Matylda^[4][2],
• Szymon (zm. po 1303) (?)^[4].

Przypisy

Władcy Hainaut Hrabiowie Hainaut Dynastia z Louvain Reginar I (do 898) Sigard (898–908) Reginar I (908–915) Reginar II (915 – po 932) Reginar III (przed 940–958) Godfryd I (przed 958–964) Hrabiowie Bergen Richar (964–973) Reginald (973) Reginar IV (973–974) Godfryd II (974–998) Reginar IV (998–1013) Reginar V (1013–1039) Hermann z Hainaut (1039–1051) Hrabiowie i margrabiowie Valenciennes Amalryk (964–973) Warin (973) Reginar IV (973–974) Arnulf (974–1006) Baldwin I (1006–1035) Baldwin II (1035–1045) Hrabiowie Hainaut Dynastia flandryjska Baldwin I (1051–1070) Arnulf I (1070–1071) Baldwin II (1071–1098) Baldwin III (1098–1120) Baldwin IV z Mons (1120–1171) Baldwin V (1171–1195) Baldwin VI (1195–1205) Joanna Flandryjska (1205–1244) Małgorzata I Flandryjska (1244–1280) Dynastia z Avesnes Jan I (1280–1304) Wilhelm I Dobry (1304–1337) Wilhelm II (1337–1345) Małgorzata II (1345–1356) Wittelsbachowie Wilhelm III (1356–1388) Albrecht I (1388–1404) Wilhelm IV (1404–1417) Jakobina (1417–1432) Jan II (1418–1425, konkurent) Dynastia burgundzka Filip I Dobry (1432–1467) Karol I Śmiały (1467–1477) Maria I (1477–1482) Habsburgowie Filip II Piękny (1482–1506) Karol II (1506–1556) Filip III (1556–1598) Izabela Klara Eugenia i Albrecht II (1598–1621) Filip IV (1621–1665) Karol III (1665–1700) Burbonowie Filip V (1700–1713) Habsburgowie Karol IV (1713–1740) Maria II (1740–1780) Józef I (1780–1790) Leopold I (1790–1792) Franciszek I (1792–1795)

Władcy Hrabstwa Holandii Gerolfingowie Gerulf (885–896) Dirk I (896–939) Dirk II (939–988) Arnulf (988–993) Dirk III (993–1039) Dirk IV (1039–1049) Floris I (1049–1061) Dirk V (1061–1091) Floris II Gruby (1091–1121) Dirk VI (1121–1157) Floris III (1157–1190) Dirk VII (1190–1203) Wilhelm I (1203–1222) Floris IV (1222–1234) Wilhelm II (1234–1256) Floris V (1256–1296) Jan I (1296–1299) Dynastia z Avesnes Jan II (1299–1304) Wilhelm III Dobry (1304–1337) Wilhelm IV (1337–1345) Małgorzata I (1345–1354) Wittelsbachowie Wilhelm V (1354–1388) Albrecht I Bawarski (1388–1404) Wilhelm VI (1404–1417) Jakobina Bawarska (1417–1432) Walezjusze Filip I Dobry (1432–1467) Karol I Śmiały (1467–1477) Maria Burgundzka (1477–1482) Habsburgowie Filip II Piękny (1482–1506) Karol II (1506–1556) Filip III (1556–1581)