Jan IV Laskarys

Jan IV Laskarys
Jan IV Laskarys (miniatura z XV wieku)
Cesarz bizantyński
Okres	od 1258 do 1261
Dane biograficzne
Dynastia	Laskarysowie
Data urodzenia	25 grudnia 1250
Data śmierci	prawdopodobnie ok. 1305

Jan IV Laskarys (ur. 25 grudnia 1250, zm. prawdopodobnie ok. 1305) – cesarz nicejski w latach 1258–1261, syn i następca Teodora II i Heleny, córki bułgarskiego cara, Iwana Asena II.

Życiorys

Jan został władcą imperium nicejskiego po śmierci swego ojca, Teodora II, w 1258, jako ośmioletni chłopiec. Ze względu na jego niepełnoletność faktyczna władza spoczywała w rękach regenta, którym był bliski współpracownik zmarłego cesarza, Jerzy Muzalon. Jerzy był jednak bardzo niepopularny i wkrótce został zamordowany. Jego miejsce zajął cieszący się szerokim poparciem Michał Paleolog, który już w listopadzie 1258 został regentem, a w styczniu 1259 koronował się na współcesarza nicejskiego. Choć Jan pozostał na tronie, faktycznym władcą został Michał Paleolog.^[1]

Po zdobyciu Konstantynopola 25 lipca 1261 Michał Paleolog koronował się na cesarza bizantyńskiego. W dniu swych 11 urodzin Jan IV Laskarys został oślepiony na rozkaz Paleologa i uwięziony w zamku nad morzem Marmara, gdzie został mnichem o imieniu Józef. Z zapisków historycznych wiadomo, iż żył jeszcze pod koniec XIII wieku, ponieważ w 1290 uznał Andronika II jako cesarza.

Jan IV był ostatnim władcą z dynastii Laskarysów, władającej cesarstwem w najtrudniejszym okresie jego istnienia, dążącej do zdobycia Konstantynopola i odbudowania Bizancjum w granicach sprzed 1204.

Przypisy

gwiazdką * oznaczono monarchów nienależących do dynastii Dynastia teodozjańska 395–457 Arkadiusz (395–408) • Teodozjusz II (408–450) • Pulcheria • Marcjan (450–457) Dynastia leońska 457–518 Leon I (457–474) • Leon II (474) • Zenon Izauryjczyk (474–491) • Bazyliskus (475–476)* • Anastazjusz I (491–518) Dynastia justyniańska 518–602 Justyn I (518–527) • Justynian I Wielki (527–565) • Justyn II (565–578) • Tyberiusz II Konstantyn (578–582) • Maurycjusz (582–602) • Fokas (602–610)* Dynastia heraklijska 610–711 Herakliusz (610–641) • Konstantyn III (641) • Herakleonas (641) • Konstans II (641–668) • Konstantyn IV Pogonatos (668–685) • Justynian II Rhinotmetos (685–695 i 705–711) • Leoncjusz II (695–698)* • Tyberiusz III (698–705)* • Filipikos Bardanes (711–713)* • Anastazjusz II (713–715)* • Teodozjusz III (715–717)* Dynastia izauryjska 717–802 Leon III Izauryjczyk (717–741) • Artabasdes (741–743) • Konstantyn V Kopronim (741–775) • Leon IV Chazar (775–780) • Konstantyn VI (780–797) • Irena (797–802) Dynastia Niceforów 802–813 Nicefor I Genik (802–811) • Staurakios (811) • Michał I Rangabe (811–813) • Leon V Armeńczyk (813–820)* Dynastia amoryjska 820–867 Michał II Amoryjczyk (820–829) • Teofil (829–842) • Michał III Metystes (842–867) Dynastia macedońska 867–1057 Bazyli I (867–886) • Leon VI Filozof (886–912) • Aleksander (912–913) • Konstantyn VII Porfirogeneta (913–959) • Roman I Lekapen (920–944) • Roman II (959–963) • Nicefor II Fokas (963–969) • Jan I Tzimiskes (969–976) • Bazyli II Bułgarobójca (976–1025) • Konstantyn VIII (1025–1028) • Roman III Argyros (1028–1034) • Michał IV Paflagończyk (1034–1041) • Michał V Kalafates (1041–1042) • Zoe (1042) • Konstantyn IX Monomach (1042–1055) • Teodora (1055–1056) • Michał VI Stratiotikos (1056–1057) • Izaak I Komnen (1057–1059)* Dynastia Dukasów 1059–1081 Konstantyn X Dukas (1059–1067) • Roman IV Diogenes (1068–1071) • Michał VII Dukas (1071–1078) • Nicefor III Botaniates (1078–1081) Dynastia Komnenów 1081–1185 Aleksy I Komnen (1081–1118) • Jan II Komnen (1118–1143) • Manuel I Komnen (1143–1180) • Aleksy II Komnen (1180–1183) • Andronik I Komnen (1183–1185) Dynastia Angelosów 1185–1204 Izaak II Angelos (1185–1195 i 1203–1204) • Aleksy III Angelos (1195–1203) • Aleksy IV Angelos (1203–1204) • Mikołaj Kanabos (1204)* • Aleksy V Murzuflos (1204)* Dynastia Laskarysów 1204–1261 Teodor I Laskarys (1204–1221) • Jan III Dukas Watatzes (1221–1254) • Teodor II Laskarys (1254–1258) • Jan IV Laskarys (1258–1261) Dynastia Paleologów 1259–1453 Michał VIII Paleolog (1259–1282) • Andronik II Paleolog (1282–1328) • Andronik III Paleolog (1328–1341) • Jan V Paleolog (1341–1391) • Jan VI Kantakuzen (1347–1354)* • Mateusz Kantakuzen (1353–1357)* • Andronik IV Paleolog (1376–1379) • Jan VII Paleolog (1390) • Manuel II Paleolog (1391–1425) • Jan VIII Paleolog (1425–1448) • Konstantyn XI Paleolog (1448–1453)