Jan IV Roth
 | ||
| ||
| Data i miejsce urodzenia | ||
|---|---|---|
| Data i miejsce śmierci | ||
| Miejsce pochówku | ||
| Biskup wrocławski | ||
| Okres sprawowania | 1482-1506 | |
| Wyznanie | ||
| Kościół | ||
Jan IV Roth herbu własnego[1] (ur. 30 listopada 1426 w Wemding w Bawarii (Rejencja Szwabia), zm. 21 stycznia 1506 w Nysie) – biskup wrocławski w latach 1482-1506. Starosta generalny Śląska w latach 1490-1497.
Nauki pobierał w Rzymie i w Padwie, został sekretarzem króla Władysława Pogrobowca, a po jego zgonie - rajcą Fryderyka III. Jako biskup Lewantu towarzyszył w 1469 cesarzowi do Rzymu, posłował też do Wenecji i innych państw.
Od 1466 nominalny dziekan kapituły wrocławskiej, wyznaczony na ordynariusza tej diecezji przez króla węgierskiego i czeskiego Macieja Korwina, aż do jego śmierci w 1490 pozostawał pod jego silnym politycznym wpływem, później także powstrzymywał zabiegi korony polskiej o zwiększenie jej wpływów we Wrocławiu i na Śląsku. Niemal stracił życie, kiedy książę opolski i niemodliński Mikołaj II próbował podczas zjazdu w Nysie w 1497 targnąć się na życie jego i królewskiego namiestnika, księcia Kazimierza II cieszyńskiego[2]. W tym samym roku odbył synod miejscowy. Korespondował z Kallimachem (w 1492, 1495), miał spory o koadiutora, którym chciał uczynić Fryderyka cieszyńskiego. Wobec oporu kapituły w 11 marca 1502 r. mianował Jana Thurzo. W 1504 podpisał układ kolowratski[3], powtarzający podjęte wcześniej już decyzje, że wybór przyszłego biskupa wrocławskiego musi zostać dokonany tylko spośród kandydatów pochodzących z Czech, Moraw, Łużyc lub Śląska, oraz że śląskie beneficja kościelne mogą być przekazywane tylko Ślązakom.
Napisał "Annotationes de rebus suis temporibus primariis".
W 1496 r. biskup Jan Roth zamówił w Norymberdze swój nagrobek u Petera Vischera starszego. Ustawiono go w południowej ścianie ostatniego przęsła kaplicy Mariackiej w katedrze wrocławskiej w 1503 r., a po śmierci biskupa uzupełniono o stosowną inskrypcję.
Przypisy
- ↑ Fryderyk III nadał 22 grudnia 1464 r. szlachectwo Seyfridowi von Roth (ojcu biskupa, mistrzowi szewskiemu) i jego potomkom, w uznaniu zasług samego Jana Rotha. Herb został później udostojniony zamianą gwiazd w głowicy tarczy na cesarskiego orła.
- ↑ zamachowiec, pojmany i osądzony przez ławników miejskich, został ścięty przed ratuszem nyskim 27 czerwca 1497
- ↑ zob. Albrecht Kolowrath, pełnomocnik królewski
Literatura
- M. Chmielewska, Dokument herbowy Seyfrida von Rotha z 1464 roku, w: Genealogia. Studia i materiały historyczne, tom 4, Poznań - Wrocław, Wydawnictwo Historyczne, 1994, s. 93-99, ISSN 1231-7837
|
Media użyte na tej stronie
Herb Archidiecezji Wrocławskiej
Autor: Bonio, Licencja: CC BY-SA 3.0
Biskup Jan Roth. Malowidło w katedrze wrocławskiej
Epitaph für Bischof Johann IV. Roth im Breslauer Dom.
