Jan Jachowski

Jan Jachowski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia13 grudnia 1891
Jaktorowo
Data i miejsce śmierci18 sierpnia 1977
Poznań
Zawód, zajęcieksięgarz, wydawca
Odznaczenia
Srebrny Wawrzyn Akademicki
Strona tytułowa książki „Pisma ojców kościoła” pod redakcją Jana Sajdaka, wydanej przez Księgarnię Uniwersytecką Jana Jachowskiego, Poznań 1937

Jan Jachowski (ur. 13 grudnia 1891 w Jaktorowie[1], zm. 18 sierpnia 1977 w Poznaniu[2]) – poznański księgarz i wydawca, kierownik, a następnie właściciel Księgarni Uniwersyteckiej w Poznaniu.

Karierę księgarza rozpoczął w roku 1907 od praktyki w księgarni Stefana Rowińskiego w Ostrowie Wielkopolskim. W roku 1918 rozpoczął pracę w późniejszej Księgarni Uniwersyteckiej w Poznaniu. Właścicielem jej był Marian Niemierkiewicz, a następnie L. Fiszer i J. Majewski. Po kilku latach pracy został jej kierownikiem, a następnie, po wykupieniu udziałów firmy, właścicielem[3]. W roku 1929 zmienił jej nazwę z Księgarnia Uniwersy­tecka Sp. z o.o. w Poznaniu na Jan Jachowski Księgarnia Uniwersytecka[3]. Firma Jachowskiego prowadziła również działalność wydawniczą[4] i w roku 1939 oceniana była jako jedna z 3 największych księgarni poznańskich[5].

W roku 1936 został odznaczony Srebrnym Wawrzynem Akademickim „za wybitną działalność wydawniczą w dziedzinie literatury pięknej i zasługi na polu księgarskim”[6].

Po zajęciu Poznania przez Niemców we wrześniu 1939 usunął swój szyld Księgarnia Uniwersy­tecka, co prawdopodobnie sprawiło, że jego firma była najdłużej działającą polską księgarnią w Poznaniu pod okupacją niemiecką. Wiosną 1940 została ona zamknięta, a całe zasoby – z wyjątkiem pojedynczych egzemplarzy przekazanych do biblioteki uniwersyteckiej – oddano na przemiał do fabryki papieru w Czerwonaku. Wartość zniszczonych książek wyceniono na ok. 1,5 mln złotych przedwojennych[5]. Jachowski wyjechał do Generalnego Gubernatorstwa, ostatnie lata wojny spędził w Krakowie[3].

Po zakończeniu wojny wrócił do Poznania i utworzył Spółkę Księgarsko-Wydawniczą „Księgarnia Akademicka”[7]. Przed wojną nie utrzymywał bliższych kontaktów ze środowiskiem księgarskim, natomiast później działał w Związku Księgarzy Polskich – w roku 1945 został członkiem zarządu oddziału poznańskiego tej organizacji[3]. W latach 1939 i 1946–1947 wydawał czasopismo „Przegląd Wielkopolski”, które po reaktywacji w roku 1987 kontynuuje profil wydawniczy wprowadzony przez Jachowskiego[8].

Jego odczyt pt. Wspomnienia poznańskiego księgarza i wydawcy wygłoszony dla Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania z 9 marca 1959 został opublikowany w formie książkowej[2]. Później w czasopiśmie „Księgarz” zamieścił cykl artykułów Wspomnienia o wybitnych księgarzach[3].

Przypisy

  1. Jan Jachowski. Gale Encyclopedia of Occultism & Parapsychology. [dostęp 2013-10-18].
  2. a b Jan Jachowski: Wspomnienia poznańskiego księgarza i wydawcy. Poznań: Towarzystwo Miłośników Miasta Poznania, 1959.
  3. a b c d e Stefan Dippel: O księgarzach, którzy przeminęli. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo, s. 104–105, 174, 215.
  4. Katalog wydawnictw własnych i zakupionych w większych ilościach. Jan Jachowski. Księgarnia Uniwersytecka. Poznań, 1930. [dostęp 2013-10-18].
  5. a b Stanisław Pazyra: Z dziejów książki polskiej w czasie drugiej wojny światowej. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1970, s. 30–33.
  6. Zarządzenie Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego z dnia 7 listopada 1936 r. o nadaniu odznaczenia „Wawrzyn Akademicki”. M.P. z 1936 r. nr 261, poz. 460.
  7. Michał Białkowski. Książka, której nie mieliśmy czytać. „Głos z Torunia”. LII (17 (749)), s. 5, 26 kwietnia 2009. 
  8. Przegląd Wielkopolski. [dostęp 2013-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-06)].

Bibliografia

  • Antoni Gąsiorowski, Jerzy Topolski [red.]: Wielkopolski Słownik Biograficzny. Warszawa-Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981, s. 270. ISBN 83-01-02722-3.

Media użyte na tej stronie

POL Wawrzyn Akademicki BAR.svg
Baretka: Wawrzyn Akademicki.
Jan Jachowski.jpg
Jan Jachowski - polski księgarz i wydawca.
Pisma ojcow kosciola - Jan Sajdak (red.). Tom XIII. Wyd. Jan Jachowski.jpg
Strona tytułowa książki "Pisma ojców kościoła", tom XIII, wyd. Jan Jachowski, Księgarnia Uniwersytecka, Poznań 1937