Jan Jacoby
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód | |
Odznaczenia | |
|
Jan Jacoby (ur. 31 maja 1909 w Olchowej, zm. 12 września 2003 w Warszawie) – polski reżyser filmów naukowych, scenarzysta.
Życiorys
Urodził się w rodzinie Józefa, inżyniera, i Zofii z Witwickich. W 1928 złożył maturę w Gimnazjum im. Mikołaja Reja w Warszawie.
Student WSH, a po przerwie spowodowanej służbą wojskową w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie, student Wyższej Szkoły Dziennikarskiej w Warszawie – absolwent w 1935.
Działacz akademicki: sekretarz generalny 1929/30 i wiceprezes 1930/31 Bratniej Pomocy Stud. Wyższej Szkoły Handlowej; redaktor czasopisma kół naukowych „Ruch Akademicki”, założyciel i prezes stowarzyszenia „Młoda Prasa” na WSD 1932/33; działacz narodowy, czł. MW i OWP, publicysta „Szczerbca”.
Od roku 1928 należy do P.K!A. Aquilonia, której członkiem jest już starszy brat Zygmunt (1904-1941). Prezes Honorowy P.K!A. Aquilonia.
W latach 1932-1937 pracował jako dyrektor ekonomiczny w rodzinnej fabryce Zakłady Przemysłowe „Kamienna – Jan Witwicki” w Skarżysku-Kamiennej; w latach 1937-44 współzałożyciel Biura Przemysłowo-Handlowego "J. Jacoby i E. Kozłowski" w Warszawie.
Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1933 i 4313. lokatą, a na stopień porucznika ze starszeństwem z 1 stycznia 1937 i 503. lokatą w korpusie oficerów rezerwy piechoty[1]. W kampanii wrześniowej 1939 walczył jako zastępca dowódcy kompanii ckm w 33 Pułku Piechoty. W okresie okupacji więzień obozu niemieckiego (1944-45).
Po wojnie zamieszkał w Gliwicach, gdzie pracował w Centrali Żelaza i Stali. Od 1947 r. organizator Ośrodka Produkcji Filmów Przemysłowych na Śląsku. Jednocześnie zajął się reżyserią filmów technicznych. Reżyser i scenarzysta filmów naukowych w: Wytwórni Filmów Oświatowych, Ośrodku Usług Filmowych, Wytwórni Filmowej "Czołówka" i Studiu Miniatur Filmowych. Wykładowca w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej w Łodzi: st. wykładowca 1952-56, z-ca prof. 1956-63, doc. 1966-74, kier. Zakładu Filmu Naukowego 1956-74, doc. em. 1974. Konsultant w resortach: kultury i sztuki, oświaty, szkolnictwa wyższego, obrony narodowej, w GKKFiT oraz organizacjach społecznych i zawodowych. Prelegent (ponad 400 odczytów prelekcji i odczytów) w: PAN, NOT, wyższych uczelniach, towarzystwach naukowych i społecznych.
W latach 1946–1953 zasiadał w Wojewódzkiej Radzie Narodowej w Katowicach jako przedstawiciel Stronnictwa Demokratycznego.
W dorobku reżyserskim ma ponad 120 filmów naukowych z różnych dyscyplin: medycyna, sportu i nauki. W dorobku naukowym ma 5 książek i ponad 200 publikacji w druku, w tym tłumaczenia na 14 języków. Zmarł w Warszawie, pochowany w grobie rodzinnym na Starych Powązkach (kwatera 24-6-10)[2].
Jego wnukiem jest Marcin Jacoby, sinolog.
Działalność społeczna
- Założyciel Polskiego Stowarzyszenia Filmu Naukowego (sekretarz generalny 1959-68, prezes 1969-87, prezes honorowy 1987).
- Działacz Międzynarodowego Stowarzyszenia Filmu Naukowego w Paryżu (AICS-ISFA), gdzie przez kilkanaście kadencji pełnił funkcje wiceprezesa, w latach 1965/66 prezesa, następnie członka zasłużonego.
- Założyciel Międzynarodowej Filmoteki Naukowej w Brukseli (prezes 1971-87, order honorowy).
- W kraju członek władz naczelnych różnych organizacji społecznych jak SPATIF-ZASP (czł. Zarządu 1952-81, czł. zasłużony 1968), ZAiKS (czł. Zarządu 1967-78, czł. zasłużony 1969, Złota Odznaka), Stowarzyszenie Filmowców Polskich (czł. Zarządu 1969-74) i innych.
- Założyciel Stowarzyszenia Filistrów Polskich Korporacji Akademickich (członek władz 1995-2003)
- Prezes Koła Filistrów P.K!A. Aquilonia
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Komandorski, Oficerski i Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Złoty i Srebrny Krzyż Zasługi
- Medal Komisji Edukacji Narodowej
- Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”
- Złota Odznaka ZAIKS
- Złota Odznaka Zasłużony Działacz Kultury Fizycznej
Przypisy
- ↑ Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 570.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: JACOBY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2019-11-06] .
Bibliografia
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2003. ISBN 83-7188-691-8.
- życiorys własny w Archiwum P.K!.A. Aquilonia
- informacje ze strony Polskiej Korporacji Akademickiej Aquilonia
- "Kto jest kim w Polsce 1984 : informator biograficzny", Warszawa 1984, s. 426-427
Linki zewnętrzne
- Biogram reżysera w serwisie filmpolski.pl
- Zdjęcia z filmów w reżyserii Jana Jacoby'ego w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”
Media użyte na tej stronie
Autor: Ὄνειροι, Licencja: CC BY-SA 4.0
Zasłużony Działacz Kultury – odznaka
Autor: Mateusz Opasiński, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grób reżysera Jana Jacobiego na Starych Powązkach w Warszawie