Jan Jerzy Szlichtyng

Jan Jerzy Szlichtyng lub Szlichting herbu własnego (ur. w 1597, zm. w 1658) – sędzia ziemski wschowski w latach 1632-1657, sędzia surogator grodzki wschowski[1], poseł na Sejm, działacz reformacyjny braci czeskich, założyciel miasta Szlichtyngowa.

Życiorys

Rodzina Szlichtyngów była pochodzenia niemieckiego.

Był członkiem konfederacji generalnej zawiązanej 16 lipca 1632 roku[2]. Poseł na sejm konwokacyjny 1632 roku z województwa poznańskiego i kaliskiego[3]. Był elektorem Władysława IV Wazy z województwa poznańskiego w 1632 roku[4]. Jako poseł na sejm koronacyjny 1633 roku wyznaczony deputatem do Trybunału Skarbowego Koronnego z województwa poznańskiego[5]. Poseł sejmiku średzkiego na sejm ekstraordynaryjny 1634 roku[6]. Poseł na sejm zwyczajny 1635 roku, sejm zwyczajny 1637 roku, sejm 1638 roku, sejm 1641 roku, sejm 1645 roku, sejm 1646 roku[7].

W latach 1634–1643 wykupił majątek ziemski na południe od Wschowy z myślą o osadzeniu tam protestantów, prześladowanych na Śląsku. 20 lipca 1644 otrzymał od króla Władysława pozwolenie na założenie miasta, nazwanego Szlichtyngowa od nazwiska założyciela. W mieście osiedlili się głównie niemieccy luteranie, którym Szlichtyng w przywileju lokacyjnym zagwarantował wolność wyznania. W 1645 wzniósł tam kościół luterański. Jako przedstawiciel braci czeskich został delegatem na rozmowę przyjacielską w Toruniu w 1645 roku[8].

Jako poseł na sejm konwokacyjny 1648 roku z województwa poznańskiego był członkiem konfederacji generalnej zawiązanej 31 lipca 1648 roku[9]. Był elektorem Jana II Kazimierza Wazy z województwa poznańskiego w 1648 roku[10], podpisał jego pacta conventa[11]. Poseł na sejm koronacyjny 1649 roku z województw poznańskiego i kaliskiego[12].Poseł na sejm 1649/1650 roku z sejmiku średzkiego województw poznańskiego i kaliskiego[13]. Poseł na sejm 1653 roku z województwa poznańskiego i kaliskiego[14]. Jako poseł na sejm nadzwyczajny 1654 roku wyznaczony do lustracji dóbr królewskich w Prusach[15].

Szlichtyng mieszkał wraz z żoną w pobliskiej Górczynie. Dwór Szlichtynga był ostoją języka i kultury polskiej w przeciwieństwie do w większości niemieckiej Szlichtyngowej. W latach Potopu poparł Szwedów widząc w nich obrońców polskich protestantów. Zmarł bezpotomnie i został pochowany w kościele w Szlichtyngowej.

Przypisy

  1. ↑ Urzędnicy wielkopolscy XV-XVIII wieku. Spisy, oprac. Adam Bieniaszewski, 1987, s. 229.
  2. ↑ Volumina Legum, t. III, Petersburg 1859, s. 352.
  3. ↑ Włodzimierz Kaczorowski, Sejmy konwokacyjny i elekcyjny w okresie bezkrólewia 1632 r., Opole 1986, s. 366.
  4. ↑ Suffragia Woiewodztw y Ziem Koronnych, y W. X. Litewskiego, Zgodnie ná Naiásnieyssego Władisława Zygmunta ... roku 1632 ... Woiewodztwo Krákowskie., s. A2.
  5. ↑ Volumina Legum, t. III, Petersburg 1859, s. 376.
  6. ↑ Przemysław Paradowski, W obliczu „nagłych potrzeb Rzeczypospolitej”. Sejmy ekstraordynaryjne za panowania Władysława IV Wazy, Toruń 2005, s. 256.
  7. ↑ Jan Dzięgielewski, Izba poselska w systemie władzy Rzeczypospolitej w czasach Władysława IV, Warszawa 1992, s. 178.
  8. ↑ Józef Łukaszewicz, O kościołach Braci Czeskich w dawnej Wielkiejpolsce, Poznań 1835, s. 211.
  9. ↑ Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 86.
  10. ↑ Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 99.
  11. ↑ Porządek na seymie walnym elekcyey między Warszawą a Wolą przez opisane artykuły do samego aktu elekcyey należące, vchwalony y postanowiony roku Pańskiego M.DC.XLVIII, dnia VI października, s. 22.
  12. ↑ Stefania Ochmann-Staniszewska, Sejm koronacyjny Jana Kazimierza w 1649 r., Acta Universitatis Wratislaviensis. Historia 45, Wrocław 1985, s. 246.
  13. ↑ Łucja Częścik, Sejm warszawski w 1649/50 roku, 1978, s. 148.
  14. ↑ Tomasz Ciesielski, Sejm brzeski 1653 r., Toruń 2003, s. 276.
  15. ↑ Volumina Legum, tom IV, Petersburg 1860, s. 212.