Jan Kaldeborn
Jan Kaldeborn (zm. 1416) – dominikanin, biskup tauryski, biskup pomocniczy chełmiński 1398/99-1402, włocławski 1402/04-1411/12, warmiński 1415/1416.
Życiorys
Wywodził się z miejscowości Caldeborn, zwanej później Kaltwasser na Śląsku Opolskim (dziś Zimna Wódka koło Ujazdu). W odniesieniu do czasu nominacji biskupiej, a także tożsamości tego hierarchy pojawiają się poważne wątpliwości. W 1374 prowizję papieska na biskupstwo Tauris uzyskał dominikanin Jan. Jest to postać trudna do zidentyfikowania. W 1390 Jan, biskup tauryski jako sufragana w diecezji szweryńskiej. W 1399 w archidiecezji mogunckiej działał Jan, biskup tauryski jako sufragan na obszarze części tej archidiecezji (Turyngia, Saksonia, Hesja, Westfalia) z siedzibą w Erfurcie[1]. Wzmiankowany także w 1404. 13 I 1396[2] w Krakowie był obecny Jan, biskup tauryski jako jeden z wystawców odpustu dla katedry na Wawelu.
Jan Kaldeborn jako biskup tauryski obecny był w 1399 na terenie diecezji chełmińskiej w poświadczeniu dokumentu tamtejszego ordynariusza Jana Kropidły. W 1400 został odnotowany Jan, biskup tauryski jako dominikanin, sufragan chełmiński. Jan Kaldeborn bez wątpienia był biskupem tauryskim, lecz można sądzić, że były dwa biskupstwa o takiej nazwie. Jan utrzymywał bliskie stosunki z biskupem kilku diecezji Janem Kropidło, opolskim księciem piastowskim. Pobyt Jana Kaldeborna w Krakowie w 1396 wskazuje na jego wcześniejszą obecność na ziemiach polskich. Być może w tym czasie pełnił posługę duszpasterską w diecezji kamieńskiej (gdzie Kropidło był biskupem w latach 1394-1398). Jako biskup sufragan chełmiński był obecny 21 VII 1399 w Wąbrzeźnie, 17 II 1402 w katedrze w Chełmży asystował przy konsekracji nowego biskupa chełmińskiego Arnolda Stapila. W końcu listopada 1402 był na synodzie prowincjonalnym w Łęczycy jako sufragan włocławski, gdzie 29 XI był współwystawcą odpustu dla szpitala św. Trójcy w Płocku, związanego z dominikanami. W diecezji włocławskiej posługiwał na obszarze Pomorza Gdańskiego do listopada 1411, kiedy to został odwołany przez miejscowego ordynariusza. Nie wiadomo gdzie działał w latach 1412-1414, być może obecny był nadal na terenie diecezji włocławskiej. 20 V 1406 uczestniczył w synodzie prowincjonalnym w Kaliszu. Tam nadal przywileje odpustowe dla kościoła Mariackiego w Gdańsku i kościoła parafialnego w Lekowie. 9 XII 1406 w Kościerzynie nadał odpust tamtejszemu Bractwu Ubogich. W 1411 poświęcił kościół katedralny włocławski. Sprawując funkcję sufragana włocławskiego, pełnił jednocześnie urząd wikariusza generalnego na pomorską część diecezji włocławskiej[3]. W 1415 pojawił się na Warmii, dokąd został sprowadzony przez kapitułę katedralną w okresie wakatu po śmierci biskupa Henryka Vogelsanga.
Zmarł w 1416 z powodu zarazy.
Przypisy
- ↑ Piotr Nitecki, Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965-1999. Słownik biograficzny, wyd. II popr. i uzupeł., Warszawa 2000, kol. 191, identyfikuje Jana, sufragana Moguncji z Jana Kaldebornem.
- ↑ Paweł Czaplewski, dz. cyt., s, 111, datuje błędnie na rok 1399.
- ↑ Piotr Nitecki, Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965-1999. Słownik biograficzny, wyd. II popr. i uzup., Warszawa 2000, kol. 191, działalność jako wikariusza włocławskiego i wikariusza generalnego Pomorza datują na lata 1402-1415.
Bibliografia
- Stanisław Chodyński, Biskupi sufragani włocławscy. (Z akt kapituły włocławskiej), Włocławek 1906, s. 30.
- Paweł Czaplewski, Tytularny episkopat w Polsce średniowiecznej, „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego”, t. 43, 1916, s. 110-114.
- Krzysztof Rafał Prokop, Biskupi pomocniczy w diecezjach polskich w dobie przedtrydenckiej (2. poł. XIII – 1. poł XVI w.), Kraków 2002, s. 235-238.