Jan Kamieński
![]() | |
Data i miejsce urodzenia | 17 czerwca 1906 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 29 maja 1987 |
Przebieg służby | |
Lata służby | 1931–1946 |
Siły zbrojne |
|
Jednostki | 62 Pułk Piechoty (II RP) |
Stanowiska | oficer sztabu, oficer Oddziału i szef Oddziału III KG AK, komendant Obszaru Zachodniego NIE, inspektor Inspektoratu Południowego NSZ |
Główne wojny i bitwy | II wojna światowa |
Późniejsza praca | zarządca części majątku rządu RP na uchodźstwie |
Odznaczenia | |
![]() ![]() ![]() |
Jan Kamieński pseud. „Frant”, „Cozas” (błędnie „Cozaś”), „Konar”, „Litwin”, „Klimaszewski” (ur. 17 czerwca 1906 w Klewinowie, zm. 29 maja 1987 w Spring Hill na Florydzie) – oficer Wojska Polskiego II RP, Armii Krajowej, NIE i NSZ, dyplomowany podpułkownik piechoty służby stałej, cichociemny.
Życiorys
W latach 1922–1928 uczył się w Gimnazjum Państwowym im. T. Kościuszki w Słonimiu, gdzie zdał maturę. Od lipca 1928 do maja 1929 roku uczył się w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty w Berezie Kartuskiej, Szkole Podchorążych Saperów oraz Szkole Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej (1 września 1929 – 15 sierpnia 1931). Od 1931 roku służył w 62 pułku piechoty. W latach 1937–1939 studiował w Wyższej Szkole Wojennej (XVIII promocja).
We wrześniu 1939 roku walczył jako oficer operacyjny w 4 Dywizji Piechoty. 17 września przekroczył granicę polsko-węgierską. Na Węgrzech był internowany. W styczniu 1940 roku znalazł się we Francji, gdzie walczył w 1 Dywizji Grenadierów jako oficer sztabu w Oddziale III sztabu. Był ranny. W tym czasie był 4-krotnie odznaczony Krzyżem Walecznych. W okresie 21 czerwca – 16 września 1940 roku przebywał w szpitalu w niewoli niemieckiej. Po ucieczce, od 21 września przez rok organizował nielegalną ewakuację polskich żołnierzy z Lyonu do Wielkiej Brytanii, był w tym czasie kierownikiem placówki ewakuacyjnej. Od kwietnia 1941 roku pod pseudonimem „Frant” kierował również placówką wywiadowczą Oddziału II w Lyonie. W styczniu 1942 roku przez Hiszpanię, Portugalię i Gibraltar przedostał się do Wielkiej Brytanii. 16 lutego został przydzielony do 3 kompanii strzeleckiej I Oficerskiego Baonu Szkolnego i wyznaczony na stanowisko wykładowcy na kursie dowódców kompanii[1]. Następnie pełnił służbę w Oddziale VI Sztabu Naczelnego Wodza, w którym do listopada 1943 roku był szefem Wydziału Wyszkolenia.
Został zaprzysiężony 16 maja 1942 roku, po listopadzie 1943 roku został przeniesiony do Głównej Bazy Przerzutowej w Brindisi we Włoszech. Zrzutu dokonano w nocy z 8 na 9 kwietnia 1944 roku w ramach operacji „Weller 7”, którą dowodził kpt. Kazimierz Wünsche. Zrzut przyjęła placówka odbiorcza „Jodła 1” położona 12 km na północny wschód od Dobieszyna, w powiecie kozienickim. Po skoku Kamieński dostał przydział do Oddziału III Operacyjnego Komendy Głównej AK jako oficer oddziału.
W czasie powstania warszawskiego należał do I rzutu Komendy Głównej AK, był oficerem oddziału. Przeszedł szlak bojowy Wola – Stare Miasto – kanały – Śródmieście Północ – Śródmieście Południe. Po kapitulacji powstania wyszedł z miasta z ludnością cywilną. Od października 1944 roku był szefem Oddziału III KG AK.
Po rozwiązaniu AK przeszedł do NIE: do 21 marca 1945 roku na stanowisku komendanta Obszaru Zachodniego tej organizacji. Do 6 sierpnia 1945 roku był komendantem Okręgu Kraków Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj. Jednocześnie działał w NSZ: był inspektorem Inspektoratu Południowego NSZ (województwa: krakowskie, rzeszowskie, kieleckie, śląsko-dąbrowskie i wrocławskie). Działał wtedy pod pseudonimami: „Litwin” (w DSZ) i „Klimaszewski” (w NSZ).
Po rozwiązaniu DSZ na Kraj 6 sierpnia 1945 roku „Litwin” opuścił Polskę i przedostał się do 2 Korpusu we Włoszech, a następnie przybył do Londynu i 7 września 1945 roku zameldował się w Oddziale VI Sztabu Naczelnego Wodza. Został ponownie skierowany do kraju, gdzie przybył na początku 1946 roku. Mieszkał m.in. w Zakopanem. Zagrożony aresztowaniem, po kilku miesiącach wyjechał i 17 sierpnia 1946 roku przyjechał do Wielkiej Brytanii, później osiedlił się we Francji (farma Maynadarie), i ostatecznie w Stanach Zjednoczonych.
W pierwszych latach powojennych (od 1946 do co najmniej 1955 roku) Jan Kamieński był dysponentem części funduszy, którymi gen. Władysław Anders finansował kilka kolejnych rządów RP na uchodźstwie[2][3].
Awanse
- podporucznik – ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1931 roku
- porucznik – ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1934 roku
- kapitan – 19 marca 1939 roku
- major – ze starszeństwem z dniem 1 marca 1944 roku
- podpułkownik – 1 września 1945 roku.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Walecznych – czterokrotnie
- Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami[4]
- Medal Wojska[5]
- Znak Spadochronowy Armii Krajowej[5]
- Krzyż Wojenny (Francja) ze srebrną gwiazdą.
Życie prywatne
Jan Kamieński był synem Michała i Amelii z domu Matel. W 1935 roku ożenił się z Aliną Konarzewską. Mieli dwie córki, jedną z nich była Halina Teresa (ur. w 1937 roku).
Jego ciało po śmierci zostało sprowadzone do Polski i pochowane na cmentarzu w Tryczówce.
Upamiętnienie
We wsi Grabów nad Pilicą, gdzie znajdował się rejon zrzutu cichociemnych, w tym Jana Kamieńskiego, odsłonięto pomnik w postaci głazu z tablicą upamiętniającą operację „Weller 7”.
Przypisy
- ↑ Rozkazy dzienne 1942 ↓, s. 40.
- ↑ Andrzej Fedorowicz. Andersa skok na kasę. „Wprost”. 38 (1595), 2013.
- ↑ Tadeusz Skarzyński „Bończa”: Płk NSZ „Bohun” Dąbrowski – Skarbek cz. 2. [dostęp 2013-11-09].
- ↑ Pozbawiony odznaczeń wobec późniejszych zarzutów natury finansowej postawionych przez emigracyjną Radę Polityczną w Londynie, Tucholski, 1984, s. 333. Według innego źródła jednak: wykonał uchwałę Rządu RP z dn. 8 września 1952 r. o przejęciu i likwidacji mienia państwowego znajdującego się w tym czasie w jego posiadaniu, rzetelnie i zgodnie z dyspozycjami Rządu, pomimo stwierdzenia poważnych strat, jakie powstały na przestrzeni lat (vide strona poświęcona 68. rocznicy operacji „Weller 7”).
- ↑ a b Kamienski, Jan "Frant" - TracesOfWar.com, www.tracesofwar.com [dostęp 2021-11-23] .
Bibliografia
- Rozkazy dzienne. I Oficerski Baon Szkolny, 1942.
- Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 3. Zwierzyniec – Rzeszów: Obywatelskie Stowarzyszenie „Ostoja”, 2002, s. 44–46. ISBN 83-902499-5-2.
- Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1984, s. 333. ISBN 83-211-0537-8.
- Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Warszawa: Wojskowy Instytut Historyczny, 1982, s. 187–188.
- Powstańcze biogramy. [dostęp 2013-11-09].
- Jan Kamieński. [dostęp 2013-11-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-09)].
Linki zewnętrzne
- Biogram. elitadywersji.org
Media użyte na tej stronie
Naramiennik podpułkownika Wojska Polskiego (1919-39).
Poland badge. Second World War period Polish Army (post-1939 Free Polish Army) shoulder title.
Autor: Lestatdelc, Licencja: CC BY-SA 3.0
Illustration of a silver Award star ribbon device used for military decorations.
Baretka: Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami – II RP (1942).
Autor: Mzungu, Licencja: CC BY 3.0
Pomnik w Grabowie nad Pilicą upamiętniający zrzut Cichociemnych
Autor: Lowdown, Licencja: CC BY-SA 3.0
Znak Narodowych Siły Zbrojnych (NSZ) na tablicy pamiątkowej w Sanoku
Autor: Boroduntalk, Licencja: CC BY 3.0
Ribbon bar: Croix de Guerre 1914-1918 (France)
Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape .