Jan Kanty

Święty
Jan Kanty
Jan z Kęt
Jan Wacięga
prezbiter
Ilustracja
Obraz Tadeusza Żukotyńskiego z kościoła św. Jana Kantego w Chicago
Data i miejsce urodzenia

23 lub 24 czerwca 1390
Kęty

Data i miejsce śmierci

24 grudnia 1473
Kraków

Czczony przez

Kościół katolicki

Beatyfikacja

27 września 1680
przez bł. Innocentego XI

Kanonizacja

16 lipca 1767
przez Klemensa XIII

Wspomnienie

20 października

Atrybuty

toga, biret, lilia

Patron

Polski i Litwy, archidiecezji krakowskiej, archidiecezji lubelskiej, diecezji bielsko-żywieckiej, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Krakowa, Kęt, profesorów, nauczycieli i studentów

Szczególne miejsca kultu

kościół św. Anny w Krakowie

Jan Kanty (również Jan z Kęt lub Jan Wacięga; ur. 23 lub 24 czerwca 1390 w Kętach, zm. 24 grudnia 1473 w Krakowie) – prezbiter, polski święty Kościoła katolickiego.

Witraż św. Jana Kantego we wrocławskiej archikatedrze

Życiorys

Mając 23 lata, udał się do Krakowa na studia, które ukończył w 1418 ze stopniem magistra sztuk; potem przyjął święcenia kapłańskie w Kościele Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Tuchowie, obecnie sanktuarium ojców redemptorystów. Od 1421 przez osiem lat prowadził szkołę klasztorną u miechowskich bożogrobców. Tam również zaczął przepisywać rękopisy, co robił przez resztę życia, oraz głosił kazania. W 1429 zaczął wykładać na Akademii Krakowskiej, równocześnie studiując w niej teologię – magisterium otrzymał w 1443. W tym czasie został kanonikiem i kantorem w Kościele św. Floriana w Krakowie. Zaproponowano mu także probostwo w Olkuszu, z czego jednak szybko zrezygnował. Był zwolennikiem koncyliaryzmu[1].

Pochowany w kościele św. Anny w Krakowie[2].

Kult

Jan Kanty został beatyfikowany 27 września 1680 (razem z Józefem Kalasantym) przez bł. Innocentego XI, a kanonizowany 16 lipca 1767 przez Klemensa XIII.

Dzień obchodów

Jego wspomnienie liturgiczne (w Polsce obowiązkowe) obchodzone jest 20 października.

Relikwie

Relikwie Jana Kantego spoczywają w barokowym grobowcu – konfesji w kościele św. Anny w Krakowie.

Ikonografia

W ikonografii bywa przedstawiany w todze, birecie, z lilią (którą dostał w czasie wizji od Matki Boskiej), a także ze studentem, którego okrywa profesorską togą.

Patronat

W 1737 roku został ogłoszony przez Klemensa XII patronem Polski i Litwy. Został także patronem Akademii Krakowskiej[3][4].

Jest patronem Kęt, Krakowa, archidiecezji krakowskiej, archidiecezji lubelskiej[5], diecezji bielsko-żywieckiej[6], profesorów, nauczycieli i studentów, szkół katolickich, „Caritasu” i Papieskiego Kolegium Polskiego w Rzymie[7], tradycyjnego zgromadzenia Kanoników Regularnych Św. Jana Kantego (SJC)[8] oraz stowarzyszenia studenckiego Bratnia Pomoc Akademicka im. św. Jana z Kęt „Cantianum” w Krakowie.

Zobacz też

Przypisy

  1. koncyliaryzm, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2020-01-26].
  2. Julian Bukowski, Kościół akademicki św. Anny : monografia historyczna: (z 2 rycinami), Kraków 1900, s. 13.
  3. dr Maciej Zdanek: Święty Jan Kanty – patron Uniwersytetu Jagiellońskiego. archiwum.uj.edu.pl, 24 grudnia 2017. [dostęp 2021-09-04].
  4. Alina Świeży-Sobel: Po prostu święty. opoka.org.pl. [dostęp 2013-01-21].
  5. Informacje podstawowe (patroni archidiecezji). archidiecezjalubelska.pl. [dostęp 2022-12-03].
  6. Patronowie – Diecezja. diecezja.bielsko.pl. [dostęp 2016-09-03].
  7. Patron Kolegium – św. Jan Kanty. kolegium.opoka.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-03-06)]. na stronie Papieskiego Kolegium Polskiego w Rzymie
  8. Sanctus.pl, Kanonicy Regularni św. Jana Kantego SJC + Msza trydencka + SANCTUS.pl, sanctus.pl [dostęp 2017-12-26].

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Tadeusz Żukotyński - Święty Jan Kanty w Krakowie.jpg
Święty Jan Kanty w Krakowie - Obraz ołtarzowy w kościele św. Jana Kantego w Chicago
Witraż św. Jana Kantego w archikatedrze św. Jana Chrzciciela we Wrocławiu.jpg
Autor: Aw58, Licencja: CC BY-SA 4.0
Witraż św. Jana Kantego w archikatedrze św. Jana Chrzciciela we Wrocławiu