Jan Kanty Galasiewicz

Jan Kanty Galasiewicz
Galos
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1 września 1849
Przeginia Duchowna

Data i miejsce śmierci

16 marca 1911
Warszawa

Zawód, zajęcie

aktor, dramatopisarz

Grób Jana Kantego Galasiewicza na cmentarzu Powązkowskim

Jan Kanty Galasiewicz (ur. 1 września 1849 w Przeginia Duchowna – zm. 16 marca 1911 w Warszawie) – polski aktor i dramatopisarz.

Jego prawdziwe nazwisko brzmiało Galos, spotykana była również forma Galosiewicz. Pochodził z rodziny chłopskiej. Uczył się w gimnazjum, którego jednak nie ukończył. Następnie podjął pracę w drukarni. Od 1869 występował w wędrownym zespole aktorskim W. Sztengla, od 1870 w teatrze poznańskim, zaś od 1874 w teatrze krakowskim. W kolejnych latach przeniósł się do Warszawy, gdzie do 1890 grał w Teatrach Rządowych. W 1890 zakończył karierę aktorską z powodu amputacji nogi i został kasjerem w warszawskim Teatrze Małym.

Literacko debiutował w 1880 melodramatem Czartowska ława[1]. W dramacie Wspólne winy (1882)[2] opisał konflikt wzbogaconego chłopa z ziemianinem, zakończony pojednaniem i wybaczeniem. Za sztukę Ciarachy otrzymał w 1890 nagrodę w konkursie „Echa Muzycznego, Teatralnego i Artystycznego”. Dramat ten przedstawiał walkę młodej wiejskiej inteligencji zarówno z konserwatywnym środowiskiem, jak i demoralizującym wpływem miasta. Wspólnie z Zofią Mellerową tworzył sceniczne przeróbki dzieł Józefa Ignacego Kraszewskiego (Chata za wsią) i Henryka Sienkiewicza (Szkice węglem)[3].

Pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 71-3-27)[4]. W 1913 roku staraniem Wojdałowicza na jego grobie postawiono pomnik. Autorem projektu był Stanisław Lewandowski[5].

Przypisy

  1. ↑ Czartowska ława : dramat ludowy w 4 aktach ze śpiewami, polona.pl [dostęp 2019-05-16].
  2. ↑ Wspólne winy : obraz dramatyczny w pięciu aktach, osnuty na tle stosunków wiejskich, polona.pl [dostęp 2019-05-16].
  3. ↑ Dawni pisarze polscy. Tom 2 2001 ↓, s. 442–443.
  4. ↑ Cmentarz Stare Powązki: ALEKSANDRA HENRYKA GALOSOWA - GALASIEWICZOWA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2020-02-14].
  5. ↑ Ku czci zmarłego artysty i pisarza Nowości Illustrowane 1913 nr 14 s. 15 ( zdjęcie pomnika s.9) [1]

Bibliografia

  • Dawni pisarze polscy od początków piśmiennictwa do Młodej Polski. Przewodnik biograficzny i bibliograficzny. T. Tom drugi I–Me. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 2001, s. 442–443. ISBN 83-02-08101-9.
  • Henryk Markiewicz: Pozytywizm. Wyd. VII - 2 dodruk. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008, s. 331-332, 456, seria: Wielka Historia Literatury Polskiej. ISBN 978-83-01-13849-3.
  • Galasiewicz Jan Kanty. W: Encyklopedia WIEM [on-line]. [dostęp 2014-06-04].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Jan Kanty Galasiewicz - grób.jpg
Autor: Krzem Anonim, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Jana Kantego Galasiewicza na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 71, rząd 3, grób 27)