Jan Kościelecki (zm. 1498)

Jan Kościelecki
Herb rodowy
Ogończyk
Data i miejsce urodzenia1430
Skępe
Data śmierci1498
RódKościeleccy herbu Ogończyk
RodziceMikołaj Kościelecki
MałżeństwoElżbieta Oporowska, Katarzyna z Żurawicy
Dzieci

Mikołaj, Anna

Administracjachorąży inowrocławski
podkomorzy dobrzyński
starosta świecki
starosta bydgoski
kasztelan kruszwicki
kasztelan dobrzyński
starosta dobrzyński
kasztelan brzeski
wojewoda inowrocławski

Jan Kościelecki herbu Ogończyk ze Skępego (ur. 1430, zm. 1498) – chorąży inowrocławski, podkomorzy dobrzyński, starosta świecki w latach 1475–1483, starosta bydgoski w latach 1480–1482, kasztelan kruszwicki od 1481 r., kasztelan i starosta dobrzyński od 1485 r., kasztelan brzeski w latach 1490–1493, wojewoda inowrocławski od 1497 r.

Życiorys

Był drugim synem Mikołaja Kościeleckiego ze Skępegowojewody brzeskokujawskiego, bratankiem Jana Kościeleckiego oraz bratem stryjecznym Mikołaja.

Był gwarantem pokoju toruńskiego 1466 roku[1].

W 1485 r. jako kasztelan i starosta dobrzyński był obecny podczas składania hołdu Kazimierzowi Jagiellończykowi pod Kołomyją przez Stefana Wielkiego hospodara mołdawskiego. Zdobył zaufanie króla Jana Olbrachta i stał się jednym z najbardziej zaufanych jego doradców. W maju 1497 r. towarzyszył władcy w uroczystym wjeździe do Lwowa. W tymże roku otrzymał godność wojewody inowrocławskiego.

Jan Kościelecki był dwukrotnie żonaty. Najpierw ożenił się z Elżbietą Oporowską (ok. 1483), wojewodzianką inowrocławską, z którą nie miał potomstwa. Po jej śmierci ożenił się z Katarzyną z Żurawicy, kasztelanką przemyską. Druga żona wniosła znaczny posag (osiem wsi i pół miasta Kulikowa w województwie ruskim), który umożliwił wykup dwóch wsi królewskich z rąk Jakuba Kostki oraz udzielenie królowi pożyczki w wysokości 2,8 tys. florenów pod zastaw zamku i miasta Koła. Z drugą żoną miał syna Mikołaja, później wojewodę kaliskiego i córkę Annę zamężną za Andrzejem Krotoskim, wojewodą brzeskim. Zmarł około 1498 r.

Zachowane wzmianki pisane z okresu starostwa bydgoskiego

Jan Kościelecki jako starosta bydgoski troszczył się o interes miasta. Popierał dążenia mieszczan bydgoskich do zachowania prawa uprawiania handlu sprawnego na Wiśle. Stał po ich stronie w zatargach z Toruniem i Gdańskiem. W 1480 r. prosił radę miejską Gdańska o niepobieranie od zboża spławianego przez kupców bydgoskich akcyzy, gdyż opłacili ją już na miejscu. Czynnie uczestniczył w wykończeniu murowanego kościoła farnego. W 1480 z woli króla Kazimierza Jagiellończyka wyznaczył miejsce pod lokalizację konwentu Bernardynów w Bydgoszczy, a w latach 1480–1485 wspierał jego budowę.

Znane są następujące o nim wzmianki w dokumentach pisanych:

  • 24 marca 1480 r. – wystawił list z Bydgoszczy do Gdańska w sprawie niepobierania przez to miasto akcyzy przy spławianiu zboża przez kupców bydgoskich,
  • 8 grudnia 1480 r. – asystował przy erygowaniu przez Zbigniewa Oleśnickiego konwentu bernardynów w Bydgoszczy. Wraz z braćmi zakonnymi wybierał miejsce na budowę klasztoru. Wybór padł na ogrody zamkowe w pobliżu zamku,
  • 17 listopada 1481 r. – zwrócił się do rady miejskiej Gdańska w sprawie wypłacenia mieszczaninowi bydgoskiemu Janowi Czegal należnych pieniędzy za sprzedany towar,
  • 1 grudnia 1481 r. – wystawił list z Bydgoszczy do rady miejskiej Torunia w obronie mieszczanina świeckiego,
  • czerwiec 1482 r. – wystawił list do Gdańska z upomnieniem o pieniądze dla Jana Czegal.

Zobacz też

Bibliografia

  • Błażejewski Stanisław, Kutta Janusz, Romaniuk Marek: Bydgoski Słownik Biograficzny. Tom VI. Bydgoszcz 2000. ISBN 83-85327-58-4, s. 49–57
  • Podgóreczny Józef. Niepospolici ludzie Kujaw i Pomorza. Kujawsko-Pomorskie Towarzystwo Kulturalne. Bydgoszcz 1967.
  • Zyglewski Zbigniew. Późnośredniowieczne urzędy i urzędnicy w powiecie bydgoskim. Urzędnicy ziemscy – starostowie, burgrabiowie [w.] Prace Komisji Historii Bydgoskiego Towarzystwa Naukowego, T. 16. Bydgoszcz jako ośrodek administracyjny na przestrzeni wieków. Zbiór studiów pod red. Zdzisława Biegańskiego i Włodzimierza Jastrzębskiego. Bydgoszcz 1998.
  • Jerzy Antoni Kostka, Kostkowie herbu Dąbrowa. Wyd. Z.P. POLIMER Koszalin 2010, ISBN 978-83-89976-40-6, s. 21, 40, 41 i 42
  • Materiały do biografii genealogii i historii rodu Kostków herbu Dąbrowa, praca zbiorowa pod red. Barbary Fabiszewskiej. Wyd. Stowarzyszenie Rodu Kostków, Białystok-Koszalin 2015, ISBN 978-83-927099-0-9, s. 11 i 12

Przypisy

  1. Antoni Gąsiorowski, Polscy gwaranci traktatów z Krzyżakami XIV-XV wieku, w: Komunikaty Mazursko-Warmińskie nr 2-3, 1971, s. 263.

Media użyte na tej stronie

POL COA Ogończyk.svg
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape ., Licencja: CC BY-SA 3.0
Herb szlachecki Ogończyk