Jan Koziar

Jan Koziar
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

27 lutego 1943
Wola Mielecka

doktor nauk o Ziemi
Specjalność: geologia, geotektonika
Alma Mater

Uniwersytet Wrocławski

Uczelnia

Uniwersytet Wrocławski

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Wolności i Solidarności

Jan Andrzej Koziar (ur. 27 lutego 1943 w Woli Mieleckiej) – polski geolog, orędownik hipotezy ekspandującej Ziemi, pracownik naukowo-dydaktyczny Instytutu Nauk Geologicznych Uniwersytetu Wrocławskiego, w latach 80. XX w. – działacz opozycyjny, w III RP – działacz społeczny, popularyzator wiedzy nt. własności pracowniczej w Polsce, zwolennik dekomunizacji i przeciwnik neoliberalizmu[1][2].

Życiorys

Urodził się w Woli Mieleckiej; uczęszczał do szkoły w Cieszynie i Gliwicach, po czym studiował geologię na Wydziale Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Wrocławskiego. Po ukończeniu studiów (1966 r.) i rocznym stażu został zatrudniony na etacie naukowo-dydaktycznym w Instytucie Nauk Geologicznych. Specjalizował się w dziedzinie tektoniki i geotektoniki, przygotowując autorskie programy dydaktyczne na podstawie wyników własnych badań. Napisał m.in. skrypt do nauki tektoniki. W latach 70. XX  w. prowadził kolportaż wydawnictw drugiego obiegu. Był członkiem NSZZ „Solidarność” od 1980 r. Po wprowadzeniu stanu wojennego zorganizował akcję "Solidarność Zwycięży", w której rozdano pół miliona ulotek. W październiku 1982 r. został rozszyfrowany przez SB i zwolniony z uczelni – działał w ukryciu przez 6,5 roku[3][4] (przez kilkanaście dni ukrywał w swoim domu Władysława Frasyniuka). Prowadził działalność organizacyjną, wydawniczą, programową i publicystyczną. Analizował problematykę sprawnego funkcjonowania społeczeństw (m.in. problemy demokracji gospodarczej) – pisał liczne artykuły i broszury, wydane do początku lat 90. w ok. 30 tys. egzemplarzy. Zorganizował publikację „Biblioteczki Ucznia” i „Biblioteczki Pracownika” przez utworzoną Radę Oświaty Niezależnej[1][2].

W 1989 roku powrócił do pracy na Uniwersytecie Wrocławskim, gdzie kontynuował badania geotektoniczne – zainicjował badania związane z hipotezą ekspandującej Ziemi[5]. Wspólnie z Józefem Obercem i Stefanem Cwojdzińskim nawiązał kontakty z czołowymi naukowcami zagranicznymi, działającymi w tej dziedzinie, w tym z S. W. Careyem z Uniwersytetu Tasmańskiego. W 2008 r. przeszedł na emeryturę[6], założył Wrocławską Pracownię Geotektoniczną; aktywnie popularyzuje tematykę ekspansjonizmu Ziemi, m.in. w internecie[7][8].

Nie przerwał działalności społecznej. W swoich publikacjach sprzeciwia się neoliberalizmowi. Został m.in. członkiem Unii Własności Pracowniczej, Narodowego Centrum Własności Pracowniczej w Stanach Zjednoczonych, ekspertem Polskiego Lobby Przemysłowego im. Eugeniusza Kwiatkowskiego[2], członkiem rady honorowej czasopisma „Obywatel” i nowyobywatel.pl[9].

Publikacje

Tematykę publikacji naukowych lub dydaktycznych z dziedziny geologii reprezentują np.[10]:

  • Koziar J. (1976), Ćwiczenia z geologii dynamicznej cz. III: Kompas geologiczny. Technika i analiza pomiarów. Uniwersytet Wrocławski im. Bolesława Bieruta, Wrocław
  • Koziar J. (1980), Ekspansja den oceanicznych i jej związek z hipotezą ekspansji Ziemi (Expansion of the ocean floors and its connection with the hypothesis of an expanding Earth), Sprawozdania Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego, ser. B., 35:13–19,
  • Koziar J. (1985), Rozwój oceanów jako przejaw ekspansji Ziemi, Geologia 8, Katowice, p. 109–114,
  • Koziar J. (1993), Rozwój Pacyfiku i jego znaczenie dla współczesnej geotektoniki (Development of the Pacific and its significance for contemporary geotectonics), PTG Oddz. Poznański, Streszczenie referatów 1991–92, IGU AM Poznań 1993, s. 45–56.
  • Koziar, J. (1994), Principles of plate movements on the expanding earth, [W:] F. Selleri, L.M. Barone (red.), Proceedings of the International Conference: Frontiers of Fundamental Physics, Olympia, Greece, September 27–30, 1993, Plenum Press, New York, s. 301-307

oraz liczne materiały dydaktyczne publikowane w internecie (m.in. autorskie wykłady uniwersyteckie)[11][12][13][7].

Problematyki społecznej i gospodarczej dotyczą np.:

  • Wydawnictwa książkowe i broszury z lat 80., m.in.[14]:
– Tezy o Marksie: skrypt dla szkół średnich i wyższych (1982),
– Komunizm i faszyzm (1985),
– Czym są i czym się zajmują nowoczesne związki zawodowe (1989),
– Dokąd zmierzamy?: W obronie samorządów i własności pracowniczej (1991),
  • Stanisław Szczepanowski, twórca polskiego przemysłu naftowego, wybitny przedstawiciel polskiej filozofii czynu (2009)[15],
  • Republika przemysłowa Veblena (2009)[16],
  • Społeczna gospodarka rynkowa i Samorządna Rzeczpospolita. Programy aktualne i obowiązujące (2011)[17].

Odznaczenia i opinie

Za postawę społeczną i obywatelską oraz za niepodważalne zasługi dla odzyskania niepodległości przez Polskę Jan Koziar został odznaczony przez prezydenta RP – Lecha Kaczyńskiego – Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. W 2015 odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności[18]

W Biuletynie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego z 2005 r. zamieszczono tekst dotyczący tematyki badawczej J. Koziara[19]:

Idea rozszerzającej się Ziemi – choć sprzeczna z obecnie obowiązującą teorią globalnej tektoniki płyt – budzi coraz większe zainteresowanie i zyskuje zwolenników na całym świecie. Badania nad teorią ekspansji Ziemi rozwijane są m.in. w Australii, Nowej Zelandii, USA, Rosji, Niemczech. W Polsce takie prace prowadzone są we wrocławskim środowisku geologicznym – zwłaszcza przez Jana Koziara z Uniwersytetu Wrocławskiego oraz Stefana Cwojdzińskiego. Jan Koziar – najwybitniejszy dziś polski ekspansjonista, opracował większość globalnych zagadnień związanych z tą teorią. Wykładane są one w ramach specjalnego seminarium uniwersyteckiego.

autor, Andrzej Markert, Biuletyn MNiSzW 2005, „Ziemia – puchnąca planeta?”

Według Władysława Frasyniuka Jan Koziar był „intelektualnym zapleczem” Regionalnej Komisji Wykonawczej NSZZ "Solidarność"[2]. Profesor Tadeusz Kowalik w książce „Współczesne systemy ekonomiczne. Powstanie, ewolucja, kryzys” wyraził opinię, że jest drugą osobą w Polsce (obok Krzysztofa Ludwiniaka) zasłużoną w dziedzinie popularyzacji problemów własności pracowniczej[2].

Przypisy

  1. ↑ a b Spotkanie z Dr Janem Koziarem, ox.pl, 7 września 2009 [dostęp 2012-07-10] [zarchiwizowane z adresu 2009-09-09] (pol.).
  2. ↑ a b c d e Jan Koziar, życiorys opozycyjny (pol.). W: Tekst zredagowany w sierpniu 2003 dla Ośrodka „Karta”, publikowany w biuletynie Krajowej Sekcji Nauki NSZZ „Solidarność” 2008/9-10, uzupełniony o nazwiska osób współpracujących [on-line]. www.solidarnosc.uni.wroc.pl. [dostęp 2012-07-10].
  3. ↑ Rekordzista ukrywał się przed SB przez 6,5 roku (pol.). W: Rzeczpospolita [on-line]. wiadomosci.wp.pl, 2009-12-10. [dostęp 2012-07-10].
  4. ↑ Nieznany rekordzista stanu wojennego (pol.). W: Rzeczpospolita; Wiadomości » Kraj » Historia [on-line]. rp.pl. [dostęp 2012-07-10].
  5. ↑ In Memory; Józef Oberc, July 28, 1918 – No vem ber 22, 2008 (pol.). W: Geologia Sudetica, 2009, 41: 85–100 [on-line]. rp.pl. [dostęp 2012-07-11].
  6. ↑ Na 6,5 roku zapadł się pod ziemię, Onet.pl, 13 grudnia 2011 [dostęp 2012-08-28] [zarchiwizowane z adresu 2013-05-03] (pol.).
  7. ↑ a b Jan Koziar: Ekspansja Ziemi a tektonika płyt (pol.). W: Materiały dydaktyczne (Wrocławska Pracownia Geotektoniczna, 2009) [on-line]. geoinfo.amu.edu.pl. [dostęp 2012-07-09].
  8. ↑ Jan Koziar‘s papers on the Expanding Earth, accessible in digital edition (pol.). W: Strona internetowa Wrocławkiej Pracowni Geotektonicznej [on-line]. www.wrocgeolab.pl. [dostęp 2013-10-05].
  9. ↑ Rada honorowa, Jan Koziar (pol.). W: nowyobywatel.pl [on-line]. [dostęp 2012-07-10].
  10. ↑ Zob. prace Jana Koziara, cytowane przez Andrzeja Pawułę, np. w: Ewolucja Ziemi w świetle pomiarów GPS (Andrzej Pawuła, Uniwersytet im. A. Mickiewicza, Instytut Geologii), T.IX, 25–38, Poznań (pol.). www.staff.amu.edu.pl. [dostęp 2012-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-08)].
  11. ↑ Jan Koziar (Instytut Nauk Geologicznych Uniwersytetu Wrocławskiego): Dowody ekspansji (pol.). W: Materiały dydaktyczne, pdf [on-line]. ns3.za11.pl/koziar/wyklad. [dostęp 2012-07-09].
  12. ↑ Jan Koziar (Instytut Nauk Geologicznych Uniwersytetu Wrocławskiego): Argumenty przeciwko ekspansji (pol.). W: Materiały dydaktyczne, pdf [on-line]. ns3.za11.pl/koziar/wyklad. [dostęp 2012-07-09].
  13. ↑ Jan Koziar (Instytut Nauk Geologicznych Uniwersytetu Wrocławskiego): Wprowadzenie (pol.). W: Materiały dydaktyczne, pdf [on-line]. ns3.za11.pl/koziar/wyklady. [dostęp 2012-07-09].
  14. ↑ hasło inauthor:"Jan Koziar" (pol.). W: Wyszukiwarka books.google.pl [on-line]. [dostęp 2012-07-10].
  15. ↑ Jan Koziar, Stanisław Szczepanowski twórca polskiego przemysłu naftowego, wybitny przedstawiciel polskiej filozofii czynu, [w:] Demokracja finansowa. Solidaryzm społeczny w ekonomii i polityce Nr 11 [online], 12 listopada 2009 [dostęp 2012-07-10] [zarchiwizowane z adresu 2011-07-19] (pol.).
  16. ↑ Jan Koziar, Republika przemysłowa Veblena, [w:] Demokracja finansowa. Solidaryzm społeczny w ekonomii i polityce Nr 10 [online], 10 listopada 2009 [dostęp 2012-07-10] [zarchiwizowane z adresu 2011-07-19] (pol.).
  17. ↑ Jan Koziar, Społeczna gospodarka rynkowa i Samorządna Rzeczpospolita. Programy aktualne i obowiązujące, [w:] Demokracja finansowa. Solidaryzm społeczny w ekonomii i polityce Nr 14 [online], 10 września 2011 [dostęp 2012-07-10] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-28] (pol.).
  18. ↑ Krzyż Wolności I Solidarności
  19. ↑ Ziemia – puchnąca planeta? (pol.). W: Biuletyn Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego [on-line]. www.sprawynauki.waw.pl. [dostęp 2012-07-09].

Media użyte na tej stronie