Jan Krzysztof Glaubitz

Kościół św. Jana Chrzciciela i św. Jana Apostoła i Ewangelisty w Wilnie

Jan Krzysztof Glaubitz (niem. Johann Christoph Glaubitz; ur. ok. 1700 na Śląsku, zm. 30 marca 1767 w Wilnie)^[1] – architekt niemieckiego pochodzenia, przedstawiciel późnego baroku, od 1737 działał w Wilnie; luteranin.

Urodził się prawdopodobnie na Śląsku (wg innego poglądu w którymś z miast Prus Królewskich, być może było to Chełmno, Elbląg lub Toruń)^[2]). W latach 1732–1733 był czeladnikiem murarskim w Gdańsku u mistrza Gottfryda Forstera^[3]. W 1737 roku wzmiankowany jest w Wilnie jeszcze jako prosty murarz. Stopień mistrzowski osiągnął zapewne około 1736-1737^[2]. Pierwsza jego potwierdzone dzieło to odbudowa kościoła ewangelickiego w Wilnie w latach 1739–1743.

Dzieła

• odbudowa po pożarze kościoła ewangelickiego w Wilnie, lata 1739-1743^[2]
• pałac Antoniego Michała Paca w Jeźnie,
• pałac w Struniu w 1749^[4],
• kościół w Stołowiczach (po Józefie Fontanie od 1743) oraz ołtarz w tym kościele^[2],
• po pożarach w latach 1737, 1748 i 1749 odbudowywał domy mieszkalne Wilna,
• odbudowany kościół św. Katarzyny w Wilnie (1741-1744) i Kaplica Opatrzności w 1746^[2],
• kopuła i szczyty kościoła Wizytek pw. Serca Jezusowego w Wilnie
• od 1748 roku fasada kościoła św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Wilnie (jako murarz pracował przy kościele wcześniej w latach 1739–1743)^[2],
• restauracja kościoła św. Anny w Wilnie (1747); m.in. budowa trzech barokowych ołtarzy,
• ikonostas w cerkwi Świętego Ducha w Wilnie; umowa z 1753, projekt z 1761^[2],
• fasada, szczyt, ambona i ołtarz główny w Soborze unickim w Połocku (1738–1765)^[5],
• Kościół Świętego Ducha w Wilnie w tym kopuła i szczyty (1753–1770)^[2], ołtarze zaprojektował w latach 1775–1776 Franciszek Ignacy Hoffer,
• kościół Dominikanów w Zabiałłach-Wołyńcach w 1749 roku, ale bez wież zbudowanych w latach 1764–1766^[2]
• projekt kopuły kościoła św. Kazimierza w Wilnie (autorstwo niepewne, jej autorem był raczej Tomasz Żebrowski),
• kościół jezuitów w Dyneburgu (Dźwińsku) na Łotwie (autorstwo niepewne, kościół nie istnieje),
• pałac Łopacińskich (Olizarów) w Wilnie (zaułek Bernardyński),
• kopuła kościoła Jezuitów pw. św Józefa w Witebsku (1760)
• klasztor Bazylianów w Wilnie po 1761 (bez Bramki Bazyliańskiej przypuszczalnie projektu Antonio Paracca)^[2].
• pałac arcybiskupów prawosławnych w Mohylewie (1772–1785)

Galeria - potwierdzone atrybucje

Przypisy

Bibliografia

• Stanisław Lorentz: Jan Krzysztof Glaubitz – architekt wileński XVIII wieku. Warszawa: 1937.
• Pałubicki Jerzy, Informacja o pobycie Jana Krzysztofa Glaubitza w Gdańsku, Biuletyn Historii Sztuki, XLII: 1980, nr 1.
• Drema Vladas, Materiały do historii sztuki Wielkiego Księstwa Litewskiego. Jan Krzysztof Glaubitz, Jan Hedel, Jan Melich, Biuletyn Historii Sztuki, XLII: 1980, nr 1.
• Mariusz Karpowicz, Wileńska odmiana architektury XVIII wieku, Muzeum Pałac w Wilanowie, Warszawa 2012; ISBN 978-83-63580-10-0