Jan Leśniak

Jan Leśniak

pułkownik dyplomowany piechoty
Data i miejsce urodzenia	21 listopada 1898 Wampierzów, Austro-Węgry
Data i miejsce śmierci	15 kwietnia 1976 Wiedeń, Austria
Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie, Polskie Siły Zbrojne
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa, II wojna światowa
Odznaczenia

Jan Leśniak^[1] (ur. 21 listopada 1898, zm. 15 kwietnia 1976) – pułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego i Polskich Sił Zbrojnych.

Życiorys

Jan Leśniak urodził się w Wampieszowie niedaleko Gorlic w majątku hr. Skarbka. Był absolwentem cesarsko-królewskiego Gimnazjum w Gorlicach. W 1917 został powołany do armii austro-węgierskiej. Natychmiast po demobilizacji wstąpił ochotniczo do Wojska Polskiego, otrzymując przydział do 16 pułku piechoty i z tym pułkiem uczestniczył w wojnie z bolszewikami. Podczas zdobywania okopów nieprzyjacielskich pod Berezyną został ciężko ranny.

3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 1889. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a jego oddziałem macierzystym był nadal 16 pułk piechoty w Tarnowie^[2][3]. Później został przeniesiony do 9 pułku piechoty Legionów stacjonującego w Zamościu^[4], a w 1923 do Szkoły Podchorążych Piechoty w Warszawie, gdzie pełnił obowiązki adiutanta^[5][6]. Został awansowany na stopień kapitana piechoty ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1928^[7]. W latach 1930–1932 był słuchaczem XI Kursu Normalnego Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie^[8]. Z dniem 1 listopada 1932, po ukończeniu kursu i uzyskaniu dyplomu naukowego oficera dyplomowanego, przydzielony został do Komisji Doświadczalnej Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie. Następnie pełnił służbę w 58 pułku piechoty wielkopolskiej w Poznaniu. Następnie został przydzielony do Oddziału II Sztabu Głównego, gdzie był najpierw referentem, a od 1937 kierownikiem Samodzielnego Referatu Ewidencyjnego „Niemcy”. Uchodził za czołowego specjalistę do spraw związanych z koncentracją sił i planów Wehrmachtu. Wiosną 1936 roku razem z kpt. dypl. Władysławem Steblikiem został przydzielony do zespołu opracowującego studium „Niemcy”, dotyczącego zbrojeń III Rzeszy. Z dniem 1 maja 1939 roku został przeniesiony do dyspozycji szefa Sztabu Głównego na czas nieokreślony.

Ewakuowany ze Sztabem Naczelnego Wodza najpierw do Brześcia, potem przez Kołomyję do Rumunii. Szybko opuścił obóz i dostał się do Constanzy, skąd drogą morską przewieziony został przez Francuzów do Marsylii (20 października 1939 roku), by w kilka dni później w Sztabie Naczelnego Wodza kontynuować poprzednie obowiązki. Po upadku Francji i przetransportowaniu do Anglii nadal pełnił swą funkcję aż do grudnia 1941 roku kiedy to został mianowany dowódcą 2 batalionu strzelców tzw. „kratkowanych lwiątek” stacjonującego wówczas w Cupar w Szkocji. Zmienił na tym stanowisku dotychczasowego dowódcę płka Bronisława Chruściela. Po odbyciu rocznego stażu liniowego powrócił do Londynu do pracy sztabowej, gdzie pozostał do zakończenia wojny. Posiadając wybitne zdolności do pisania i przemawiania, wielokrotnie na falach BBC (pod pseudonimem) wygłaszał przemówienia kierowane do narodu. Po demobilizacji został przeniesiony do polskiej sekcji łącznikowej przy Naczelnym Dowództwie Alianckich Sił Ekspedycyjnych w Europie, w której był najpierw zastępcą, a później szefem komórki we Frankfurcie. Jego głównym zajęciem była wówczas pomoc tysiącom polskich obywateli pozostających w Niemczech (więźniowie obozów i ofiary przymusowych robót).

W 1947 powrócił do Londynu i po odejściu z P.R.C.(Polish Resettlement Corp – Polski Korpus Przysposobienia i Rozmieszczenia) do życia cywilnego podjął zarobkowo pracę zegarmistrza, wykorzystując swoje uzdolnienie, które dotychczas traktował jako hobby. Powtórnie wyjechał do Frankfurtu w 1953 roku i rozpoczął prace kontraktową dla Departamentu Stanu USA. W 1962, po osiągnięciu wieku emerytalnego, powrócił do Londynu i zajął się pracą społeczną w stowarzyszeniach kombatanckich. M.in. brał aktywny udział w życiu Koła Byłych Żołnierzy 2 Baonu Grenadierów „Kratkowane Lwiątka”, uczestnicząc w zjazdach koła i pisząc do wydawanego przez nich kwartalnika „Wiadomości”.

Zmarł 15 kwietnia 1976 po krótkim pobycie w szpitalu, do którego trafił w wyniku wypadku drogowego w Wels w Austrii, w drodze powrotnej z podróży do Włoch.

Jego żoną została Maria (1902-1987, z domu Emeryk, primo voto Czajkowska), komendantka Pomocniczej Służby Wojskowej Kobiet, pułkownik PSZ^[9], która po jego śmierci z myślą o przeniesieniu i pochówku jego prochów oraz w przyszłości własnych, w latach 70. była inicjatorkę stworzenia krypt wybudowanych przy kościele św. Andrzeja Boboli w Londynie^[10].

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski^[11]
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (3 maja 1975)^[12]
• Krzyż Walecznych (1921)^[13][14]
• Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami
• Srebrny Krzyż Zasługi (przed 1928)
• Order Imperium Brytyjskiego
• Legia Honorowa
• Krzyż Kawalerski Orderu Świętego Sawy (przed 1928)
• Brązowa Gwiazda

Przypisy

Bibliografia

• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
• Wiadomości/Wiadomosci-Wypad, Pismo Koła 2 Baonu Grenadierów „Kratkowane Lwiątka” (w późniejszym czasie ... i Komandosów). Kwartalnik wydawany w latach 1962-1996 w Edynburgu na prawach rękopisu. Numer 57, czerwiec 1976, strony 1,2.