Jan Leon Kozietulski

Jan Leon Hipolit Kozietulski
Ilustracja
portret Jana Leona Hipolita Kozietulskiego pędzla nieznanego malarza ok. 1810-1820
pułkownik
Data i miejsce urodzenia

4 lipca 1778 lub 1781
Skierniewice

Data i miejsce śmierci

3 lutego 1821
Warszawa

Przebieg służby
Lata służby

1806–1821

Stanowiska

szef szwadronu
dowódca pułku

Główne wojny i bitwy

wojny napoleońskie
bitwa pod Somosierrą

Odznaczenia
Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari Oficer Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Order Zjednoczenia (Francja) Order Świętej Anny I klasy (Imperium Rosyjskie)

Jan Leon Hipolit Kozietulski herbu Abdank (ur. 4 lipca 1778[1][2] lub 1781[3] w Skierniewicach, zm. 3 lutego 1821 w Warszawie)[3] – pułkownik wojsk polskich, dowódca 3. szwadronu 1 Pułku Lekkokonnego Polskiego Gwardii Cesarskiej (1er Régiment de Chevau-Légers Polonais de la Garde Impériale), dowódca 3 Pułku Eklererów Gwardii Cesarskiej (3e régiment des éclaireurs de la Garde impériale), dowódca 4 Pułku Ułanów Królestwa Kongresowego. Baron Cesarstwa Francuskiego. Pochowany w podziemiach kościoła Świętej Trójcy w Belsku Dużym.

Wywód genealogiczny

4. Rafał Seweryn Kozietulski z Kozietuł   
  2. Antoni Kozietulski z Kozietuł
5. Zuzanna Turowska    
   1. Jan Leon Hipolit Kozietulski
6. Kasper Grotowski z Grotowic  
  3. Marianna Grotowska z Grotowic  
7. Konstancja Dobiecka z Dobiecina   
 

Uczestnik kampanii napoleońskich w latach 1806–1807 i 1808 r. w Hiszpanii. W kwietniu 1807 roku został dowódcą 3 szwadronu szwoleżerów. 30 listopada 1808 prowadził szarżę szwoleżerów na przełęczy Somosierra. Brał udział w kampanii austriackiej, w bitwie pod Wagram (1809), w kampanii rosyjskiej (1812–1813) i niemieckiej (1813–1814). Uczestnik bitwy narodów pod Lipskiem. Jego czyny są opiewane w pieśni Marsz Kozietulskiego. W 1811 roku został baronem Cesarstwa Francji.

Był kawalerem i oficerem Legii Honorowej od 1809. Odznaczony Krzyżem Złotym Orderu Virtuti Militari w 1810[4], Orderem Zjednoczenia i rosyjskim Orderem św. Anny.

Zmarł po długiej chorobie, którą pogłębiło fałszywe podejrzenie o sprzeniewierzenie pułkowej kasy, w wieku 43 lat 3 lutego 1821 w Warszawie. W uroczystościach żałobnych uczestniczyły tysiące mieszkańców stolicy. Pochowany został w kościele parafialnym w Belsku Dużym.

Od jego nazwiska ukuty został w latach zaborów, a następnie powtarzany w latach PRL-u, a nawet w III RP termin Kozietulszczyzna, dla podkreślenia skłonności Polaków do niepotrzebnej brawury prowadzącej do ogromnych strat bez widocznego efektu.

Był członkiem loży wolnomularskiej Zum Tempel der Weisheit (Świątynia Mądrości) w Warszawie i paryskiej Saint Louis de la Martinique des Frères réunis[5].

Jego imieniem nazwano przedwojenny 3 Pułk Szwoleżerów Mazowieckich.

Przypisy

  1. ↑ Castiglione: Kozietulski Jan. [w:] Polacy Cesarza [on-line]. Napoleon.org.pl. [dostęp 2017-07-05].
  2. ↑ Andrzej Zygmunt Rola Stężycki. Fatalna pomyłka. „Okolica”. 11 (19), s. 15, 15.10.2001 i 12 (20), s. 16, 3.12.2001.  [dostęp 2017-07-05].
  3. ↑ a b Kozietulski Jan Leon, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2017-07-04].
  4. ↑ Napoleon i Polacy. Warszawa: Bellona, 2005, s. 242
  5. ↑ Wykaz polskich lóż wolnomularskich oraz ich członków w latach 1738 – 1821 poprzedzony zarysem historji wolnomularstwa polskiego i ustroju Wielkiego Wschodu Narodowego Polskiego: uzupełnienia i aneksy, opracował Ludwik Hass, b.r.w., s. 70

Bibliografia

  • Marian Brandys: Kozietulski i inni. Warszawa: Iskry, 1982. ISBN 83-207-0463-4.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie