Jan Machnik

Jan Eugeniusz Machnik
Data i miejsce urodzenia20 września 1930
Łuka
Zawód, zajęciearcheolog
Tytuł naukowyprofesor nauk humanistycznych
Alma MaterUniwersytet Jagielloński, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski

Jan Eugeniusz Machnik (ur. 20 września 1930 w miejscowości Łuka[1]) – polski archeolog, profesor nauk humanistycznych.

Życiorys

Urodził się w rodzinie nauczycielskiej jako syn Władysława i Katarzyny[2]. Studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim (absolwent archeologii z 1953)[3] oraz na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, gdzie w 1955 uzyskał tytuł zawodowy magistra historii kultury materialnej, broniąc pracy pt. Osada wczesnośredniowieczna w Igołomii koło Krakowa. Rozpoczął następnie pracę w Zakładzie Archeologii Małopolski Instytutu Historii Kultury Materialnej w Krakowie. W następnych latach zajął się badaniami nad problematyką końca neolitu i początków epoki brązu w Europie środkowej, broniąc pracę doktorską Studia nad kulturą ceramiki sznurowej w Małopolsce. W kolejnych latach uzyskał stopień doktora habilitowanego, a w 1976 tytuł profesora nauk humanistycznych[3].

W latach 1966–1990 kierował Zakładem Archeologii Małopolski Instytutu Historii Kultury Materialnej w Krakowie, a później Instytutem Archeologii i Etnologii PAN w Krakowie[4]. Od 1968 był wykładowcą UJ, a od 1976 zajmował stanowisko profesora na tej uczelni. W 1990 został członkiem Międzynarodowej Unii Nauk Pre- i Protohistorycznych (UISPP), a w 1992 członkiem Polskiej Akademii Umiejętności[4]. Pełnił m.in. funkcję wiceprezesa PAU[3]. W 1966 został redaktorem „Sprawozdań Archeologicznych”. Prowadził prace wykopaliskowe w Polsce, na Słowacji, Ukrainie i Francji[4]. Wykładał później również w Instytucie Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego[3].

W 2011, za wybitne zasługi w pracy naukowo-badawczej, za osiągnięcia w działalności dydaktycznej i społecznej, został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[5]. W 2005 otrzymał Krzyż Oficerski tego orderu[6]. W 2013 za zasługi na polu współpracy polsko-słowackiej w dziedzinie archeologii uhonorowano go Medalem św. Gorazda[7].

Życie prywatne

W 1958 zawarł związek małżeński z Anną Dzieduszycką; małżeństwo zostało rodzicami dwóch córek: Dominiki i Michaliny[8].

Wybrane publikacje

  • Studia nad kulturą ceramiki sznurowej w Małopolsce, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1966
  • Materiały do prahistorii ziem polskich Cz. 3, Epoka brązu. Z. 1, Stosunki kulturowe na przełomie neolitu i epoki brązu w Małopolsce (na tle przemian w Europie Środkowej), Instytut Historii Materialnej PAN, Warszawa 1967
  • Frühbronzezeit Polens (Übersicht über die Kulturen und Kulturgruppen), Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1977
  • Kultury z przełomu eneolitu i epoki brązu w strefie karpackiej, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1987
  • Iwanowice, stanowisko Babia Góra, część II. Cmentarzysko z wczesnego okresu epoki brązu (red.), Instytut Historii Materialnej PAN, Kraków 1991
  • Kultura mierzanowicka. Chronologia, taksonomia i rozwój przestrzenny (współautor ze Sławomirem Kadrowem), Oddział PAN, Kraków 1997

Przypisy

  1. ↑ Machnik Jan Eugeniusz, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2019-01-10].
  2. ↑ Jan Eugeniusz Machnik. sejm-wielki.pl. [dostęp 2021-07-19].
  3. ↑ a b c d Prof. zw. dr hab. Jan Eugeniusz Machnik, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2012-10-08].
  4. ↑ a b c Machnik Jan. onet.pl. [dostęp 2012-10-08].
  5. ↑ M.P. z 2011 r. nr 111, poz. 1131
  6. ↑ M.P. z 2006 r. nr 4, poz. 64
  7. ↑ Prof. Stanisław Sroka uhonorowany przez władze Republiki Słowackiej. uj.edu.pl, 18 czerwca 2013. [dostęp 2013-06-19].
  8. ↑ Anna Róża Maria hr. Dzieduszycka z Dzieduszyc h. Sas. sejm-wielki.pl. [dostęp 2021-07-19].