Jan Nepomucen Janowski

Jan Nepomucen Janowski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

17 maja 1803
Konopiska

Data i miejsce śmierci

9 lutego 1888
Juvisy-sur-Orge

Zawód, zajęcie

publicysta

Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Jan Nepomucen Janowski[a] (ur. 17 maja 1803 w Konopiskach, zm. 9 lutego 1888 w Juvisy-sur-Orge[3], we Francji) – polski publicysta i działacz polityczny[4][5], wolnomularz[6]

W swych poglądach za najgroźniejszego wroga narodu uważał arystokrację, a w swych pracach konsekwentnie zwalczał jej polityczno-społeczne koncepcje.

Życiorys

Urodził się jako syn chłopa. W latach 1822–1823 studiował filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim, później prawo na Królewskim Uniwersytecie Warszawskim. W 1827 został magistrem prawa cywilnego i kanonicznego.

Następnie pracował w sądownictwie, skarbowości i Bibliotece Towarzystwa Przyjaciół Nauk. W 1831 urzędował w Komisji rządowej przychodów i skarbu. Na emigracji był sekretarzem i wiceprezesem Towarzystwa Patriotycznego, należał do założycieli Towarzystwa Demokratycznego Polskiego. Pisał artykuły do „Kuriera Polskiego”, „Nowej Polski” i „Demokraty Polskiego”.

Jakiś czas redagował „Gazetę Polską”. Napisał wiele artykułów, z których najważniejsze to „Margrabia Aleksander Wielopolski” (Paryż, 1861)[7], „O początku demokracji polskiej...” (Paryż, 1862), „Les derniers moments de la révolution de Pologne en 1831...” (Paryż, 1833). Wydał „Krótki katechizm polityczny”[8].

Od 1835 współwydawca i redaktor „Przeglądu Dziejów Polski”. Od 1876 r. do śmierci tworzył Notatki autobiograficzne 1803–1853, które uważane są za cenne źródło dotyczące Towarzystwa Demokratycznego Polskiego[4].

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ Spotykana jest literówka w jego nazwisku: „Jankowski”[1][2].

Przypisy

  1. ↑ Jankowski, Jan Nepomucen (1803-1888), NUKAT [dostęp 2022-03-25].
  2. ↑ Tadeusz Łepkowski, Słownik historii Polski. Warszawa 1973, s. 145–146.
  3. ↑ Inventaire Mérimée Tombeau de Janowski.
  4. ↑ a b Janowski Jan Nepomucen, [w:] Julian Krzyżanowski (red.), Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny, t. 1, A-M, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1984, s. 389, ISBN 83-01-05368-2, OCLC 12811084.
  5. ↑ Janowski Jan Nepomucen, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2022-03-25].
  6. ↑ Ludwik Hass, Wolnomularstwo w Europie środkowo-wschodniej w XVIII i XIX wieku, 1982, s. 323.
  7. ↑ Jan Nepomucen Janowski, Margrabia Alexander Wielopolski. Rys biograficzny, polona.pl [dostęp 2019-08-08].
  8. ↑ Jan Nepomucen Janowski, Krótki katechizm polityczny, polona.pl [dostęp 2019-08-08].

Bibliografia

  • Wielka Ilustrowana Encyklopedia Gutenberga (1934-1939)
  • Ilustrowana Encyklopedia Trzaski, Everta i Michalskiego (1924-1927)
  • Wielka Encyklopedia Powszechna PWN (1962-1969)

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Jan Nepomucen Janowski.jpg
Jan Nepomucen Janowski