Jan Neruda

Jan Nepomuk Neruda
Ilustracja
Data urodzenia

9 lipca 1834

Data śmierci

22 sierpnia 1891

Narodowość

Czech

Język

czeski

Dziedzina sztuki

poeta, prozaik, publicysta

Jan Nepomuk Neruda (ur. 9 lipca 1834, zm. 22 sierpnia 1891) – czeski poeta, pisarz i dziennikarz[1].

Jego debiut literacki przypada na początek lat 60. XIX wieku. Debiutował w almanachu „Máj”[2] wydawanym przez grupę poetycką Majowców[1] od 1858. Autor m.in. Opowiadań ze Starej Pragi (Malostránské povídky)[1][2].

Urodził się na praskiej Małej Stranie[2], gdzie mieszkał przez całe życie. W latach 1845–1850 uczył się w Gimnazjum małostrańskim, zaś przez kolejne pięć lat uczęszczał do Liceum Akademickiego. Na życzenie swego ojca, po zdaniu matury Neruda próbował dostać się na Uniwersytet Karola, by rozpocząć studia na wydziale prawa. Nie powiodło mu się jednak, wobec czego z własnej inicjatywy próbował (również bezskutecznie) podjąć naukę na wydziale filozofii[2].

Wkrótce zaczął pisywać w praskiej prasie. Jego artykuły ukazywały się w takich tytułach jak „Národní listy”, „Obrazy domova”, „Čas”, „Květy”. Wraz z V. Hálkiem założył czasopismo „Lumír”. Jako pierwszy czeski dziennikarz pisał felietony.

W 1871 roku powrócił do Czech z podróży po innych krajach Austro-Węgier oraz do Niemiec, Francji, Włoch, Grecji i Egiptu. Jego dzienniki z tych wojaży były pełne gorzkich, ale trafnych uwag wobec ówczesnego społeczeństwa czeskiego, które wywołały wobec niego niechęć w pewnych kręgach inteligencji czeskiej.

Literacka i dziennikarska[2] aktywność Nerudy zapowiadała czeskie odrodzenie kulturalne, jakie nastąpiło w ostatnim dwudziestoleciu XIX w.; nadal uchodzi on za jednego z jego prekursorów.

Przez większość życia walczył z ciągłymi trudnościami finansowymi; miał także problemy związane z nadużywaniem alkoholu.

Zmarł w Pradze i został pochowany na Cmentarzu Wyszehradzkim.

Zainspirowany twórczością Czecha, jego nazwisko przyjął za swój pseudonim chilijski poeta Pablo Neruda[3] (laureat Nagrody Nobla); później zalegalizowano ten pseudonim jako nazwisko własne.

Przypisy

  1. a b c Neruda Jan, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2016-10-28].
  2. a b c d e Józef Magnuszewski: Historia literatury czeskiej. Zarys. Wrocław: Ossolineum, 1973, s. 158-161.
  3. Adam Feinstein: Pablo Neruda. books.google.pl. [dostęp 2016-10-28]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Jan Vilímek - Jan Neruda.jpg
Portréty předních osobností od Jana Vilímka