Jan Nowak-Jeziorański

Jan Nowak-Jeziorański

Zdzisław Antoni Jeziorański

Data i miejsce urodzenia	2 października 1914 Berlin
Data i miejsce śmierci	20 stycznia 2005 Warszawa
Zawód, zajęcie	polityk, politolog, działacz społeczny, dziennikarz
Alma Mater	Uniwersytet Poznański
Małżeństwo	Jadwiga Wolska (1944–1999; jej śmierć)
Odznaczenia
Strona internetowa

Jan Nowak-Jeziorański

Zdzisław Antoni Jeziorański

Janek, Jan Nowak, Jan Zych

jako podchorąży artylerii (1936)
podporucznik
Data i miejsce urodzenia	2 października 1914 Berlin
Data i miejsce śmierci	20 stycznia 2005 Warszawa
Przebieg służby
Siły zbrojne	Wojsko Polskie Armia Krajowa
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa
Późniejsza praca	polityk, politolog, dziennikarz, żołnierz, działacz społeczny

Jan Nowak-Jeziorański, właśc. Zdzisław Antoni Jeziorański pseud. „Janek”, „Jan Nowak”, „Jan Zych” (ur. 2 października 1914 w Berlinie, zm. 20 stycznia 2005 w Warszawie) – polski polityk, politolog, działacz społeczny, dziennikarz, podporucznik Wojska Polskiego^[1], kurier i emisariusz Komendy Głównej Armii Krajowej i Rządu RP w Londynie^[2], cichociemny, wieloletni dyrektor Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa. Kawaler Orderu Orła Białego.

Życiorys

Dzieciństwo i wczesna młodość

Urodził się w nocy z 2 na 3 października 1914 w Berlinie^[3] (w piśmiennictwie znaleźć można błędną informację podającą jako jego miejsce urodzenia Warszawę^[3]). Był synem Wacława (1869–1918), urzędnika Towarzystwa Ubezpieczeniowego „Przezorność”, i Elżbiety z Piotrowskich (1880–1975). Jego przodek Józef Jeziorański z Buska wraz z żoną Ewą Orłowską byli żydowskimi frankistami (wyznawcami sekty Jakuba Franka) i zostali ochrzczeni w 1759 we Lwowie. Syn Józefa, Ignacy Jeziorański (1746–1846), ożenił się Marianną Lanckorońską (1768–1846) i miał z nią syna Jana Aleksandra (1796–1862; żonatego z Joanną Aleksandrą Teresą Wołowską), który był pradziadkiem Jana Nowaka^[4][5].

Zdzisław Jeziorański największe zasługi i sławę zdobył jako „Jan Nowak”. Pod tym okupacyjnym pseudonimem prowadził wojenną działalność kurierską, a w latach późniejszych używał go także przed mikrofonami Radia Wolna Europa.

Lata przed II wojną światową

Uczęszczał do Gimnazjum Państwowego im. Adama Mickiewicza w Warszawie (był w jednej klasie z Janem Kottem i Ryszardem Matuszewskim). Był harcerzem 3 Warszawskiej Drużyny Harcerzy im. ks. Józefa Poniatowskiego^[6]. Po ukończeniu studiów ekonomicznych w 1936 był starszym asystentem w katedrze ekonomiki Uniwersytetu w Poznaniu. 29 czerwca 1937 ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Artylerii im. Marcina Kątskiego i został skierowany do odbycia dalszej służby wojskowej w 2. Dywizjonie Artylerii Konnej im. gen. Józefa Sowińskiego. Jako bombardier podchorąży artylerii, w 1939 został wzięty do niewoli przez Niemców na Wołyniu.

Okres wojny

Jan Nowak-Jeziorański w 1943 roku

Po ucieczce z niewoli od 1940 działał w podziemiu, od 1941 w ZWZ (przemianowanym w 1942 na Armię Krajową). Brał udział w Akcji „N” – zakonspirowanej komórce rozprowadzającej materiały propagandowe, których celem było obniżenie morale żołnierzy niemieckich. Od 1940 lub 1941 pracował także z polecenia ZWZ w administracji niemieckiej, aby uzyskać dokumenty okupanta pomocne polskim organizacjom konspiracyjnym^[7]. W 1940 zadebiutował jako publicysta polityczny, drukując w podziemnym wydawnictwie „Znak” esej o Konstytucji 3 maja.

W 1943 zgłosił się, jako ochotnik, na funkcję kuriera AK do władz polskich poza krajem. Pod przybranym nazwiskiem Jan Kwiatkowski został wysłany do Poselstwa Polskiego w Sztokholmie. Po przekazaniu poczty wrócił do kraju. Po sukcesie tej wyprawy powierzono mu znacznie poważniejszą funkcję, ponieważ jako emisariusz^[2] miał dotrzeć do rządu RP w Londynie. To właśnie na potrzeby tej misji przybrał pseudonim Jan Nowak. Wyruszył w 1943. W Anglii odbył rozmowy zarówno z przedstawicielami rządu polskiego, jak i władz angielskich, również z premierem Winstonem Churchillem (marzec 1944)^[8].

Z Anglii został przetransportowany do Włoch. W nocy z 25 na 26 lipca 1944 leciał na pokładzie samolotu, który wyruszył z bazy lotniczej w Brindisi, i wylądował w pobliżu Tarnowa (ten sam samolot zabrał na pokład szczątki rakiety V-2 i kilku polskich polityków – akcja Most III), a następnie dotarł do Warszawy jako ostatni emisariusz przed wybuchem powstania warszawskiego^[9]. W przeddzień kapitulacji, działając z rozkazu komendanta AK gen. Tadeusza Bora-Komorowskiego, wyruszył do Londynu. Wywiózł setki dokumentów i zdjęć. Jako emisariusz Armii Krajowej zyskał przydomek Kurier z Warszawy. Używał wówczas fałszywych dokumentów, w których występowało nazwisko Jan Nowak oraz data urodzenia 15 maja 1913, później często błędnie podawana jako faktyczna data urodzin Zdzisława Jeziorańskiego.

Ślub podczas Powstania Warszawskiego

Podczas powstania warszawskiego wziął ślub z Jadwigą Wolską, łączniczką „Gretą”. Ich ślub został odprawiony w przerwie między pogrzebami. Trwał zaledwie siedem minut. Jadwiga Nowak-Jeziorańska zmarła w 1999 w Stanach Zjednoczonych.

Okres emigracji po 1945

Po wojnie pozostał na Zachodzie. Mieszkał w Londynie, Monachium i Waszyngtonie. W latach 1948–1951 pracował w redakcji polskiej brytyjskiej rozgłośni BBC. Jego działalność w Wielkiej Brytanii pomogła w uświadomieniu zachodniej opinii publicznej o skali zbrodni hitlerowskich na terenie Polski. Pracował wówczas dla BBC w Sekcji Polskiej^[10].

Radio Wolna Europa

Jan Nowak-Jeziorański przemawia w Radio Wolna Europa, 3 maja 1952

Pod koniec 1951 podjął się kierowania Rozgłośnią Polską Radia Wolna Europa^[11]. Organizował ją przez kilka miesięcy, tworząc przede wszystkim zespół pracowników. Pierwsza audycja została nadana do kraju 3 maja 1952. Rozgłośnią Polską RWE kierował nieprzerwanie do 1 stycznia 1976, kiedy to zastąpił go Zygmunt Michałowski.

Kongres Polonii Amerykańskiej

Po odejściu z RWE przez 20 lat działał w Kongresie Polonii Amerykańskiej (dyrektor krajowy 1980–1996), był też konsultantem Narodowej Rady Bezpieczeństwa USA. Przez wiele lat był aktywny na forach polonijnych, a dzięki znaczącym wpływom w elitach władzy USA odegrał istotną rolę w przyjęciu Polski do NATO. Członek Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie (od 1985).

Ostatnie lata życia w Polsce

Po raz pierwszy po wojnie przyjechał do Polski w sierpniu 1989 na zaproszenie Lecha Wałęsy. Potem już regularnie odwiedzał kraj, aż do stałego zamieszkania w Polsce w 2002. Przez cały okres pobytu w Polsce, podobnie jak na emigracji, był zaangażowany aktywnie w działalność polityczną.

W wyborach prezydenckich w 1995 Nowak-Jeziorański poparł Lecha Wałęsę, uważając go za gwarancję kontynuacji prozachodniej polityki zagranicznej Polski. Został przez niego zaproszony do debaty telewizyjnej z Aleksandrem Kwaśniewskim, któremu wspólnie z Jerzym Markiem Nowakowskim zadawał pytania.

W czasie kampanii wyborczej w 2000 nie popierał ponownej elekcji Aleksandra Kwaśniewskiego. Ostatecznie poparł kandydaturę Andrzeja Olechowskiego^[12].

Zwycięstwo Sojuszu Lewicy Demokratycznej w wyborach parlamentarnych w 2001 uznał za ważny krok w kierunku integracji z Unią Europejską i, mimo swego sceptycznego podejścia do lewicy postkomunistycznej, w wywiadzie dla polskiego radia powiedział: Ja mogę nie lubić tego rządu, ale on został wyłoniony w wolnych wyborach i jest moim rządem, bo jest rządem polskim^[13].

Powrót do Polski

W lipcu 2002, po 57 latach emigracji, Jan Nowak-Jeziorański wrócił do Polski i zamieszkał na stałe w Warszawie, przy ulicy Czerniakowskiej 178A^[14]. Nawiązując do tytułu książki Polska z oddali, stwierdził wówczas: Przychodzi moment, kiedy nie wolno patrzeć na kraj z oddali. Dlatego postanowiłem patrzeć na Polskę z bliska^[15].

Od początku dyskusji o przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej angażował się po stronie integracji i był przekonany, że nie ma alternatywy dla integracji kraju z Unią^[15]. Współpracował z instytucjami naukowymi i opiniotwórczymi szerzącymi idee jedności i współpracy europejskiej (Polska Fundacja im. Roberta Schumana i Instytut Studiów Strategicznych)^[16][17].

Pogrzeb „Kuriera z Warszawy” – msza w bazylice archikatedralnej św. Jana Chrzciciela, Warszawa 26 stycznia 2005

W listopadzie 2002 prezydent Litwy Valdas Adamkus w uznaniu zasług Jeziorańskiego we wspieraniu Litwy w dążeniu do NATO nadał mu tytuł honorowego obywatela Litwy.

Zabrał głos w debacie, jaka rozgorzała na tle zaangażowania się Polski po stronie USA w konflikcie irackim. Według niego samo wysłanie polskich wojsk do Iraku było błędem^[18], ale kiedy już do tego doszło, Polska – jego zdaniem – powinna stanowczo domagać się od Waszyngtonu konkretnych korzyści w zamian za militarną pomoc w Iraku.

Współzałożyciel, prezes honorowy

Był m.in. współzałożycielem i prezesem honorowym Stowarzyszenia Pracowników Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa w Warszawie oraz współzałożycielem i honorowym przewodniczącym Rady Fundacji Kolegium Europy Wschodniej we Wrocławiu. Od 2004 we Wrocławiu wręczana jest corocznie Nagroda Jana Nowaka-Jeziorańskiego. Jej pierwszym laureatem został Tadeusz Mazowiecki. Przewodnim mottem nagrody jest „myślenie o państwie, jako dobrem ogólnym”. Jej laureatami było wielu międzynarodowych mężów stanu.

Śmierć i pogrzeb

Grób Jana Nowaka-Jeziorańskiego na cmentarzu Powązkowskim, zabytek wpisany do rejestru zabytków

Zmarł 20 stycznia 2005 w szpitalu im. prof. Orłowskiego w Warszawie. Uroczysty pogrzeb odbył się 26 stycznia 2005. Na dziedziniec Zamku Królewskiego w Warszawie, gdzie wystawiono trumnę, przybyli tłumnie mieszkańcy Warszawy i delegacje innych regionów kraju oraz wiele osobistości ze świata kultury i polityki, wśród nich ówczesny Prezydent RP Aleksander Kwaśniewski, premier rządu RP Marek Belka, prezydent Warszawy Lech Kaczyński, marszałkowie Sejmu i Senatu – Włodzimierz Cimoszewicz i Longin Pastusiak, a także Władysław Bartoszewski oraz Tadeusz Mazowiecki. Trumna, w której złożono ciało zmarłego, była pierwotnie przeznaczona dla szczątków ostatniego króla Polski, Stanisława Augusta Poniatowskiego^[19]. Jan Nowak-Jeziorański został pochowany w rodzinnym grobie Jeziorańskich na Powązkach (kwatera 7-4-30)^[20].

Działalność radiowa

Polskie Radio

Przez wiele lat Nowak-Jeziorański był związany z Polskim Radiem. Pierwszy raz wystąpił w latach 30. w audycji harcerskiej, mając 16 lat. Podczas okupacji współpracował z powstańczym radiem „Błyskawica”, przez które przekazywał warszawiakom informacje o najnowszych wydarzeniach z frontu. W 1994 rozpoczął cykl felietonów „Polska z oddali”, nadawanych w Programie I Polskiego Radia. Następnie wygłaszał cykliczne komentarze pod tytułem „Polska z bliska”.

Radio Wolna Europa

Był niezwykle aktywnym działaczem politycznym. Autorem wielu książek, setek artykułów, angażował się w wiele jawnych i mniej jawnych akcji politycznych. Bodaj największym jednak jego osiągnięciem była praca radiowa, a szczególnie jego działalność w kierowaniu Rozgłośnią Polską Radia Wolna Europa. W początkowej fazie organizowania rozgłośni Radio Free Europe szefami sekcji polskiej w Nowym Jorku byli Lesław Bodeński i Stanisław Strzetelski. Po wybuchu wojny koreańskiej władze USA postanowiły reorganizować rozgłośnię RWE i zapewnić jej wysoki standard radiowo-profesjonalny. Służyć temu miało bezpośrednie ulokowanie całej rozgłośni w Monachium i zapewnienie jej należytej obsługi technicznej, finansowej i dziennikarskiej. Po konsultacjach z przedstawicielami Rady Narodowej RP funkcję szefa Rozgłośni Polskiej w Monachium powierzono w grudniu 1951 Janowi Nowakowi-Jeziorańskiemu. Jeszcze przed upływem końca miesiąca Nowak-Jeziorański powołał skład osobowy redakcji, w którym znaleźli się fachowcy z przedwojennego Polskiego Radia, korespondenci PAT, polscy dziennikarze i publicyści polityczni^[21].

Nagrody, odznaki

Po latach Polskie Radio przyznało mu nagrodę Złotego Mikrofonu i odznakę honorową Polskiego Radia. W 2002 Nowak-Jeziorański został uhonorowany Diamentowym Mikrofonem za niepowtarzalną rolę, jaką odegrał, kierując Rozgłośnią Polską Radia Wolna Europa oraz promując przemiany dokonujące się w Polsce, a zwłaszcza przystąpienie Polski do NATO oraz proces integracji z Unią Europejską. W tym samym roku radiowe studio S-4 otrzymało imię „Radia Wolna Europa”.

Publikacje

Był autorem książek o tematyce politycznej i niezliczonych audycji radiowych (w tym słynne pogadanki w RWE), jednocześnie cenionym ekspertem w sprawach politycznych, aż do śmierci aktywnym w mediach.

• Polska droga ku wolności 1952–1973 (Gryf Publications Ltd, Londyn 1974)
• Kurier z Warszawy (Odnowa, Londyn 1978, ISBN 0-903705-184 [oprawa twarda], ISBN 0-903705-656 [oprawa miękka]; wydania krajowe poza cenzurą od 1981, pierwsze krajowe oficjalne: Wydawnictwo Res Publica – Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak” 1989, ISBN 83-7006-102-8)
• Polska pozostała sobą (Polonia Book Fund, Londyn 1980)
• Wojna w eterze. Wspomnienia Tom I 1948-1956 (Odnowa, Londyn 1985, 1986, ISBN 0-903705-56-7)
• Polska z oddali. Wojna w eterze – wspomnienia 1956-1976 (Odnowa, Londyn 1988, ISBN 0-903705-64-8)
• W poszukiwaniu nadziei (Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik” 1993, ISBN 83-07-02295-9)
  

  Zdjęcie z artykułu "Nie ma demokracji bez podziałów" w nr 0 "Dziennika Dolnośląskiego" z lewej Włodzimierz Suleja, z prawej Jan Nowak-Jeziorański
• Rozmowy o Polsce (Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik” 1995, ISBN 83-07-02466-8)
• Polska wczoraj, dziś i jutro (Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik” 2000, ISBN 83-07-02748-9)
• Fakty, wydarzenia, opinie (Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik” 2001, ISBN 83-07-02857-4)
• Jan Nowak-Jeziorański, Jerzy Giedroyc, Listy 1952–1998 (wybór, opracowanie i wstęp Dobrosława Platt; Towarzystwo Przyjaciół Ossolineum 2001, ISBN 83-7095-052-3; seria: „Archiwum Jana Nowaka-Jeziorańskiego w Zakładzie Narodowym im. Ossolińskich”, tom 1)
• Polska z bliska (Wydawnictwo Znak 2003, ISBN 83-240-0296-0)
• Polska droga do NATO / Poland’s road to NATO (wybór i opracowanie Dobrosława Platt; wstęp Jerzy Koźmiński; Towarzystwo Przyjaciół Ossolineum 2006, ISBN 83-7095-079-5; seria: „Archiwum Jana Nowaka-Jeziorańskiego w Zakładzie Narodowym im. Ossolińskich”, tom 2)

Swoje zbiory archiwalne Jan Nowak-Jeziorański przekazał Zakładowi Narodowemu im. Ossolińskich. Część księgozbioru znajduje się także w Bibliotece Centrum Informacji im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego mieszczącego się w tym samym budynku co jego warszawskie mieszkanie – przy ul. Czerniakowskiej 178 a w Warszawie.

Tablica upamiętniająca Jana Nowaka Jeziorańskiego, przy ulicy Władysława IV 59 w Gdyni

Różaniec z białych paciorków, dar Jana Pawła II dla Jadwigi i Jana Nowaków-Jeziorańskich (Centrum Historii Zajezdnia we Wrocławiu)

Odznaczenia i nagrody

Odznaczenia

• Order Orła Białego – 1994^[22]
• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari – 1944^[23]
• Wielka Wstęga Orderu Odrodzenia Polski – 1990; przyznany przez Prezydenta RP na Uchodźstwie^[24]
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski^[23]
• Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej – 1993^[25]
• Krzyż Walecznych^[23]
• Krzyż Armii Krajowej^[26]
• Medal za Odwagę w Sprawie Wolności – Wielka Brytania^[27]
• Wielki Krzyż Komandorski Orderu Wielkiego Księcia Giedymina – Litwa, 1998^[28]
• Prezydencki Medal Wolności – Stany Zjednoczone, 1996^[23]

Nagrody i wyróżnienia

• „Honorowy Złoty Mikrofon” (1993)^[29]
• Nagroda im. Ksawerego Pruszyńskiego, przyznana przez polski PEN Club (1998)^[30]
• „Wiktor” – Nagroda Akademii Telewizyjnej (1999)
• Nagroda Kisiela (1999)
• Medal „Lumen Mundi” (2001)
• „Człowiek Roku Gazety Polskiej” (2001)^[31]
• Nagroda im. księdza Józefa Tischnera (2001)^[32]
• Nagroda „Człowiek Pojednania 2002”, przyznana przez Polską Radę Chrześcijan i Żydów za wkład w dialog chrześcijańsko-żydowski w Polsce
• „Diamentowy Mikrofon” (2002)^[33][34]
• „Superwiktor” – Nagroda Akademii Telewizyjnej (2003)
• Złota Statuetka za zasługi dla rozwoju polskiej demokracji przyznana przez Business Centre Club (2003)

Honorowe obywatelstwa

• Honorowy Obywatel Miasta Gdyni (1995)
• Honorowy Obywatel Miasta Poznania (2000)^[35]
• Honorowy Obywatel Wrocławia (2000)^[36]
• Honorowy Obywatel Miasta Krakowa (2001)^[37]
• Honorowy Obywatel Miasta Gdańska (2002)
• Honorowy Obywatel miasta stołecznego Warszawy (2003)

Doktoraty honoris causa

Jan Nowak-Jeziorański był doktorem honoris causa kilku uniwersytetów, w tym Uniwersytetu Jagiellońskiego, Wrocławskiego, Warszawskiego^[38] oraz im. Mickiewicza w Poznaniu.

Upamiętnienie

Ławeczka Jana Nowaka-Jeziorańskiego przy ul. Czerniakowskiej w Warszawie

Po śmierci został patronem LXVII Liceum Ogólnokształcącego w Warszawie, Gimnazjum nr 1 w Tarnowie, Gimnazjum nr 58 w Poznaniu, XXXVIII Liceum Ogólnokształcącego w Poznaniu, Szkoły Podstawowej nr 162 w Łodzi, Zespołu Szkół Techniczno-Informatycznych w Łodzi^[39], Gimnazjum w Milejewie oraz auli i czternastej promocji Krajowej Szkoły Administracji Publicznej.

W dzień po śmierci, 21 stycznia 2005, imię Jana Nowaka-Jeziorańskiego nadano głównej sali wykładowej w Muzeum Powstania Warszawskiego^[40].

W 2006 roku na Powiślu w Warszawie został odsłonięty pomnik Ławeczka Jana Nowaka Jeziorańskiego autorstwa Wojciecha Gryniewicza^[41].

Ponadto w Kielcach oraz w Warszawie na Gocławiu znajduje się ulica Jana Nowaka Jeziorańskiego, a jego imię nosi jedno z warszawskich liceów ogólnokształcących. W Poznaniu od 2005 roku jedno z rond nazwano na cześć Jana Nowaka-Jeziorańskiego^[42], a dawniej istniało również gimnazjum jego imienia (nr 58). W Gliwicach i Bytomiu droga krajowa nr 88 ma nazwę Aleja Jana Nowaka-Jeziorańskiego.

Uchwałą z 12 grudnia 2013 Senat RP zdecydował o ustanowieniu roku 2014 Rokiem Jana Nowaka-Jeziorańskiego^[43].

Od 2007 plac Kolejowy w Krakowie zmienił nazwę na plac Jana Nowaka-Jeziorańskiego.

W maju 2016 roku w Muzeum „Pana Tadeusza” Zakładu Narodowego im. Ossolińskich otwarto wystawę stałą Misja: Polska^[44]. Na przykładzie życiorysów Jana Nowaka-Jeziorańskiego i Władysława Bartoszewskiego prezentuje losy pokolenia, które dorastało w wolnej po 123 latach zaborów ojczyźnie, ale w 1939 roku stanęło przed koniecznością walki o niepodległość, a następnie o suwerenną obecność Polski w nowoczesnej Europie. Obaj świadkowie historii przekazali Ossolineum bezcenne zbiory dokumentujące ich losy, wydarzenia, w których uczestniczyli, a także kolekcje dzieł sztuki i archiwa^[45]. Autorami wystawy są Mariusz Urbanek, Małgorzata Preisner-Stokłosa i Mateusz Palka^[46].

Filmografia

Role w filmach

• Zdrada – film dokumentalny z 1995 roku poświęcony Ronowi Jeffery’emu, Anglikowi, który w czasie wojny współpracował z AK, reżyseria: John Anderson^[47]
• Świat Luny – film biograficzny o Julii Brystigerowej z 1997 roku, reżyseria: Ignacy Szczepański^[48]

Filmy biograficzne

• Kurier nadziei – film biograficzny o Janie Nowaku-Jeziorańskim z 1991 roku, reżyseria: Zbigniew Kowalewski^[49]
• Świadek historii – film biograficzny o Janie Nowaku-Jeziorańskim z 2001 roku, reżyseria: Ireneusz Engler^[50]

Filmy dokumentalne

• Jan Nowak Jeziorański. Kurier z Warszawy. 60 lat później 1944-2004 – polski film dokumentalny z 2004 roku w reżyserii Andrzeja Wajdy i Andrzeja Kotkowskiego^[51]
• Jan Nowak Jeziorański. Kulisy zdarzeń – film dokumentalny z 2007 roku, reżyseria: Wiesław Dąbrowski, Jerzy Kisielewski^[52]
• Warszawa Jana Nowaka Jeziorańskiego – film dokumentalny z 2007 roku, reżyseria: Krzysztof Korwin-Piotrowski^[53]

Filmy fabularne

• Kurier – film z 2019 roku, reżyseria: Władysław Pasikowski^[54]

Przypisy

Bibliografia

• Jarosław Kurski, Jan Nowak-Jeziorański (wstęp: Władysław Bartoszewski), Świat Książki, Warszawa 2005, ISBN 83-7391-994-5
• red. ks. Alfred Wierzbicki, Jan Nowak Jeziorański (1913-2005) (autorzy: Jacek Taylor, Józef Życiński, Władysław Bartoszewski, Zbigniew Brzeziński, Paweł Machcewicz, Dobrosława Platt, Wydawnictwo Archidiecezji Lubelskiej „Gaudium” 2006, ISBN 83-89659-63-8
• Komiks Kurier z Warszawy, scenariusz: Mariusz Urbanek, Mateusz Palka, rysunki Bartłomiej Stefanowicz, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 2014
• Jan Nowak-Jeziorański. Biografia opowiadana, red. Mateusz Palka i Mariusz Urbanek, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 2014
• Komiks Wojna w eterze. Mówi Radio Wolna Europa, scenariusz: Mariusz Urbanek, Mateusz Palka, rysunki Paweł Janczarek, Wydawnictwo Ossolineum, Wrocław 2017

Linki zewnętrzne

• Strona internetowa poświęcona Janowi Nowakowi-Jeziorańskiemu
• Strona internetowa Stowarzyszenia Pracowników, Współpracowników i Przyjaciół Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Imienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego, którego był współzałożycielem i pierwszym prezesem honorowym
• Strona internetowa fundacji Kolegium Europy Wschodniej, założonej przez Jana Nowaka-Jeziorańskiego
• Serwis internetowy poświęcony postaci Jana Nowaka-Jeziorańskiego, powstały z okazji obchodów Roku Jana Nowaka-Jeziorańskiego 2014
• Życiorys i zdjęcie Jana Nowaka-Jeziorańskiego z Diamentowym Mikrofonem, nagrodą Polskiego Radia
• Archiwum dźwiękowe Radia Wolna Europa, w tym pierwsze przemówienie Jana Nowaka-Jeziorańskiego
• Relacja z odsłonięcia pomnika – ławeczki Jana Nowaka-Jeziorańskiego w Warszawie. wladyslawbartoszewski.blox.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-29)].
• Gabinet Jana i Jadwigi Nowak-Jeziorańskich w Ossolineum