Jan Peszek

Jan Peszek
	; Foto: Paweł Matyka
Imię i nazwisko	Henryk Jan Peszek
Data i miejsce urodzenia	13 lutego 1944 ; Szreńsk
Zawód	aktor, reżyser, pedagog
Współmałżonek	Teresa Peszek (od 1969)
Lata aktywności	od 1966
	Zespół artystyczny
	Teatr Polski we Wrocławiu; (1966–1975); Teatr Nowy w Łodzi; (1975–1979); Teatr im. Stefana Jaracza w Łodzi; (1979–1981); Teatr Polski w Poznaniu; (1981–1982); Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie; (1986–1992, 2003–2010); Teatr Narodowy w Warszawie; (1997–1998)
	Odznaczenia

Zespół MW 2 w dniu 20 lipca 1986 r. na promie z Ystad do Rønne (w drodze na koncert w ramach "Bornholms Musik-Festival"). Jan Peszek - drugi od lewej

Odcisk dłoni i podpis J. Peszka w Alei Gwiazd w Międzyzdrojach

Jan Peszek, właśc. Henryk Jan Peszek^[1] (ur. 13 lutego 1944 w Szreńsku) – polski aktor teatralny, filmowy i telewizyjny, reżyser teatralny i pedagog.

Życiorys

Urodził się w Szreńsku. Dzieciństwo i młodość spędził w Andrychowie. Ukończył krakowską PWST w 1966, w tym samym roku debiutował – na deskach Teatru Polskiego we Wrocławiu. W następnych latach pracował m.in. w łódzkim Teatrze Nowym i krakowskim Starym Teatrze, a w ostatnich latach regularnie pojawiał się na scenach warszawskich (Teatr Narodowy i Teatr Rozmaitości). W swoim dorobku ma role u najsłynniejszych polskich reżyserów teatralnych: Jerzego Krasowskiego, Kazimierza Dejmka, Mikołaja Grabowskiego, Jerzego Jarockiego, Krystiana Lupy, Michała Zadary czy Grzegorza Jarzyny.

Profesor krakowskiej Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego^[2].

Laureat Nagrody im. Aleksandra Zelwerowicza – przyznawanej przez redakcję miesięcznika „Teatr” – za sezon 1986/1987, za rolę w Scenariuszu dla trzech aktorów Bogusława Schaeffera w Teatrze STU w Krakowie oraz za rolę Jakuba w przedstawieniu Republika marzeń Brunona Schulza w Starym Teatrze im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie.

W filmie debiutował już w 1969 w Znakach na drodze, jednak regularnie na ekranach kinowych zaczął się pojawiać dopiero na początku lat 80. Zagrał w kilkudziesięciu polskich filmach, w jego filmografii znajdują się role m.in. w: Był jazz Falka, Trójkącie bermudzkim Wójcika, Ferdydurke Skolimowskiego, Śmierci jak kromka chleba Kutza, Łabędzim śpiewie Glińskiego, Ucieczce z kina „Wolność” Marczewskiego i Darmozjadzie polskim Wylężałka.

W RMF FM czytał kryminalno-polityczne powieści Klary Weritas: W imię Ojca (2007/2008 r.) oraz Trzy dni Pontona (2008/2009 r.)^[3]. W PR3 czyta autobiograficzną książkę noblisty Mario Vargas Llosy Jak ryba w wodzie. Wspomnienia^[4].

Jest ojcem aktorki i piosenkarki Marii (wraz z nią i zespołem Voo Voo nagrał płytę Muzyka ze słowami) oraz aktora, Błażeja.

Filmografia

1969: Znaki na drodze – kierowca Bakalarzewicz
1971: Szerokiej drogi, kochanie – mężczyzna przy poczcie
1975: Żelazna obroża – dziennikarz
1979: Epizod
1979: Podróż do Arabii – Jan Rościszewski
1981: Był jazz – Gajec z UB
1982: Bluszcz – Wojtek
1983: Ostrze na ostrze – zakonnik Stanisław Zgurski
1984: Pismak – Sykstus
1984: Rozalka Olaboga – inżynier (odcinek 6)
1984: Rycerze i rabusie – zakonnik Stanisław Zgurski (odcinek 7)
1986: Na kłopoty... Bednarski – jubiler Johann Gerhard (odcinek 6)
1986: Prywatne śledztwo – Marek, przyjaciel Rafała
1987: Trójkąt bermudzki – Ludwik Włodarski
1988: Łabędzi śpiew – Stefan Dziedzic
1988: Schodami w górę, schodami w dół – Eustachy Lilipowski
1989: Bal na dworcu w Koluszkach – Horacy
1990: Prominent – pisarz Pióro
1990: Korczak – Max Bauer
1990: Pożegnanie jesieni – hrabia Jędruś Łohoyski
1990: Ucieczka z kina „Wolność” – Raskolnikow
1990: Zakład – dyrektor zakładu Wygon
1990: Życie za życie, Maksymilian Kolbe – ojciec gwardian w klasztorze w Niepokalanowie
1991: Ferdydurke – Młodziak
1991: Panny i wdowy – aktor Stanisław Chmurka
1991: Panny i Wdowy – aktor Stanisław Chmurka (odcinek 4 i 5)
1991: V.I.P. – Delekta, wiceminister spraw zagranicznych
1991: Kobieta na wojnie – doktor Emil Breslauer
1992: Kiedy rozum śpi – Kaltfisch
1993: Czterdziestolatek. 20 lat później – Konstanty Zioło, doktor filozofii (odcinek 13)
1993: Straszny sen Dzidziusia Górkiewicza – hrabia Jaromir
1994: Spis cudzołożnic – dziekan
1994: Śmierć jak kromka chleba – major WP, przedstawiciel WRON
1995: Łagodna – lekarz
1995: Les Milles – Alexander Hazenfoeder
1996: Dzień wielkiej ryby – Jan
1996: Ekstradycja 2 – ksiądz Jan, przyjaciel Halskiego (odcinek 8)
1996: Maszyna zmian. Nowe przygody – Pułkownik Matula (odcinek 5)
1996: Nocne graffiti – Rafał Nowak, producent narkotyków
1997: Darmozjad polski – Juliusz
1997: Sława i chwała – Szuszkiewicz, prawnik Bilińskich (odcinki 4, 5 i 7)
1999: Na plebanii w Wyszkowie 1920 – ksiądz Wiktor Mieczkowski
1999: Policjanci – ksiądz Kotlarczyk (odcinek 10)
1999: Rodzina zastępcza – ojciec Romka (odcinek 12)
2001: Eukaliptus – lekarz zmieniający płeć Grzbieta
2001: Listy miłosne – lekarz Jerzy, kochanek Teresy
2001: Marszałek Piłsudski – kapitan Józef Rybak
2003–2005: Defekt – Jan Ginter
2003: Ubu Król – Ubu
2004: Pręgi – redaktor
2004: Spam – ordynator
2005: Boża podszewka II – profesor Witold Romahn (odcinki 6, 11 i 12)
2007: Tajemnica twierdzy szyfrów – profesor Hans Kunze
2013: Dzień wstaje. Ja upadam – ksiądz
2013: Syberiada polska – Korcz, ojciec Sylwii
2014: Hiszpanka – Tytus Ceglarski
2015: Polskie gówno – Roman Bloom
2018: Juliusz – Juliusz Chlebowski senior, ojciec Juliusza
2020: Królestwo kobiet – Jerzy Szpak

Polski dubbing

1973: Robin Hood jako książę Jan
2001: Wakacje. Żegnaj szkoło jako Benedykt
2004: Harry Potter i więzień Azkabanu jako Syriusz Black
2005: Harry Potter i Czara Ognia jako Syriusz Black
2007: Harry Potter i Zakon Feniksa jako Syriusz Black
2008: Kung Fu Panda jako Mistrz Shifu
2008: Opowieści na dobranoc jako Marty Bronson
2009: Gwiazda Kopernika
2009: Opowieść Wigilijna jako Bob Cratchit
2010: Alicja w Krainie Czarów jako Kot
2010: Kung Fu Panda: Święta, święta i Po jako Mistrz Shifu
2010: Kung Fu Panda: Sekrety Potężnej Piątki jako Mistrz Shifu
2011: Kung Fu Panda 2 jako Mistrz Shifu
2011: Auta 2 jako profesor Zundapp
2016: Księga dżungli jako Bagheera

Dyskografia

Odznaczenia, nagrody i wyróżnienia

FPFF (1988)
Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2005)
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2014)^[1]^[5]
ArtPrezydent w latach 2015/2016 na Interdyscyplinarnym Festiwalu Sztuk Miasto Gwiazd w Żyrardowie.

Przypisy

↑ ^a ^b M.P. z 2015 r. poz. 53
↑ Wykaz pedagogów PWST w Krakowie. [dostęp 2014-01-13].
↑ http://20lat.rmf.fm/tiki-index.php?page=Klara+Weritas Klara Weritas w RMF FM.
↑ http://www.polskieradio.pl/9/206/Artykul/281124,Jan-Peszek-wciela-sie-w-Nobliste-w-Trojce Jan Peszek wciela się w Noblistę w Trójce.
↑ Podziękowanie za zasługi w umacnianiu wolności. prezydent.pl, 11 listopada 2014. [dostęp 2014-11-11].

Linki zewnętrzne

Jan Peszek w bazie filmpolski.pl
Jan Peszek, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy). [online] [dostęp 2021-04-09] .
Jan Peszek w bazie IMDb (ang.)
Jan Peszek w bazie Filmweb
Hanna Halek. Szreńsk Jana Peszka. „Zwierciadło”.

[OOP-1] M.P. z 2015 r. poz. 53

[2] Wykaz pedagogów PWST w Krakowie. [dostęp 2014-01-13].

[3] ttp://20lat.rmf.fm/tiki-index.php?page=Klara+Weritas Klara Weritas w RMF FM.

[4] ttp://www.polskieradio.pl/9/206/Artykul/281124,Jan-Peszek-wciela-sie-w-Nobliste-w-Trojce Jan Peszek wciela się w Noblistę w Trójce.

[5] Podziękowanie za zasługi w umacnianiu wolności. prezydent.pl, 11 listopada 2014. [dostęp 2014-11-11].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne