Jan Petersilge

Johann Petersilge
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

19 września 1830
Drezno

Data i miejsce śmierci

22 lutego 1905
Łódź

Łódzkie Ogłoszenia – Łodźer Anzeiger
Kamienica przy ulicy Piotrkowskiej 86 w Łodzi, należąca niegdyś do Jana Petersilgego
Grób Jana Petersilge na Starym Cmentarzu w Łodzi

Johann Petersilge (ur. 19 września 1830 w Dreźnie, zm. 22 lutego 1905 w Łodzi) – drukarz i wydawca prasy. Założyciel pierwszej łódzkiej gazety, Lodzer Zeitung[1].

Życiorys

Urodził się w Dreźnie w rodzinie pochodzącej z hiszpańskiej emigracji[2]. Jego przodkowie nosili nazwisko Silge, handlowali winem. Podróżując w interesach, związali się z niemiecką reformacją i w obawie przed inkwizycją uciekli ze swej katolickiej ojczyzny. W Niemczech przyjęli nazwisko: Petersilge, stało się tak przez pomyłkę, kiedy urzędnik zapisując nazwisko uchodźców połączył je z imieniem seniora rodu – Pedro.

Ojciec Jana, z zawodu złotnik, osiadł w 1837 z rodziną w Warszawie i tam otworzył swój zakład. Jan jednak nie poszedł w ślady ojca – jeszcze w Warszawie wyuczył się zawodu drukarza i w 1859 przybył do Łodzi, z którą odtąd związał swoje życie. Karierę wydawniczą rozpoczął skromnie – przybywszy do Łodzi, otworzył wraz z Józefem Czaczkowskim zakład litograficzny. Niebawem usamodzielnił się i poszerzył działalność, zajmując się także drukarstwem.

2 grudnia 1863 ukazał się pierwszy numer dwujęzycznego, polsko-niemieckiego czasopisma Łódzkie Ogłoszenia – Łodźer Anzeiger, którego redakcja mieściła się przy ulicy Piotrkowskiej 11[1]. W 1865 gazeta zmieniła tytuł na Lodzer Zeitung i stała się czasopismem wyłącznie niemieckim[1]. W 1877 Petersilge sprowadził pierwszą drukarską maszynę cylindryczną. W 1885 roku zakład drukarza spłonął wraz z całym wyposażeniem, więc Petersilge korzystał z maszyn drukarni „Dziennika Łódzkiego” – czasopisma wyrosłego z dodatku do „Lodzer Zeitung”. W latach 1893–1896 wybudował nową siedzibę wydawnictwa przy ulicy Piotrkowskiej 86 (tzw. kamienica pod Gutenbergiem), gdzie skupione zostały wszystkie działy firmy.

Jan Petersilge dzięki wkładowi w łódzkie drukarstwo i wydawnictwo prasy, a także przez to, że wielu wybitnych łódzkich wydawców wyszło z jego szkoły, został uznany za „ojca łódzkiej prasy”. Zmarł w wieku 75 lat. Spoczął na Starym Cmentarzu Ewangelicko-Augsburskim przy ul. Ogrodowej w Łodzi.

Przypisy

  1. a b c Rynkowska 1970 ↓, s. 125.
  2. Łódzki Gutenberg – Przemysław Waingertner. polskatimes.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-10)]..

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Łódźer Anzeiger 1863.jpg
Erste Seite des Łódźer Anzeiger vom 20. November 1863 (nach russischer Rechnung 2. Dezember).
Grób Petersilge.jpg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to HuBar (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY-SA 2.5
Grób Johanna Petersilge w Łodzi
Łódź - Ulica Piotrkowska 86.jpg
Autor: Lestat (Jan Mehlich), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Kamienica przy ulicy Piotrkowskiej 86 w Łodzi (Polska), należąca niegdyś do Jana Petersilgego założyciela pierwszej łódzkiej gazety.