Jan Poratyński

Jan Poratyński
Jan Piepes-Poratyński
Ilustracja
Jan Poratyński (przed 1908)
Data i miejsce urodzenia

3 stycznia 1876
Lwów

Data i miejsce śmierci

16 lipca 1941
Lwów

Rodzice

Jakub, Józefa

Krewni i powinowaci

Natalia (siostra), Stefan Schoengut-Strzemieński (szwagier)

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Medal Niepodległości Odznaka Honorowa Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej

Jan Piepes-Poratyński (ur. 3 stycznia 1876 we Lwowie, zm. 16 lipca 1941 tamże) – polski farmaceuta, działacz społeczny i polityczny.

Miejsce pochówku Jana Poratyńskiego

Życiorys

Urodził się 3 stycznia 1876 jako syn Jakuba Piepesa-Poratyńskiego (1846–1904) i Józefy z domu Munk[1][2][3]. Był bratem Natalii, żony lekarza Stefana Schoengut-Strzemieńskiego[4].

Ukończył wydział fil. i studia farmaceutyczne Uniwersytetu Jana Kazimierza i uzyskał stopień doktora. Podobnie jak ojciec został farmaceutą[2]. Po ojcu objął prowadzenie lwowskiej „Apteki Pod Węgierską Koroną”[5]. Był przypisany do adresu Plac Bernardyński 1[6]. Prowadził inwestycje w zakresie rozwoju uzdrowiska Morszyn, posiadał tartaki, tworzył laboratorium kosmetyczne, był producentem kremów „Sultanna”, „Krem piękności wschodniej”, „Celeste”[5].

Działał społecznie. W 1912 został członkiem rady nadzorczej zatwierdzonego 23 grudnia 1911 Towarzystwa „Ziemia Polska”, mającego za cel utrzymanie polskiego stanu posiadania w kraju w zakresie własności ziemskiej[7]. W 1913 był współzałożycielem towarzystwa udziałowego „Nasze Zioła” we Lwowie[8]. Był członkiem Komitetu Narodowego Polskiego[2]. W 1918 był członkiem Komitetu Obywatelskiego i Polskiego Komitetu Narodowego we Lwowie w listopadzie 1918[9]. Uczestnik obrony Lwowa (1920).

Został wybrany członkiem zarządu Koła VII im. Bernarda Goldmana Towarzystwa Szkoły Ludowe we Lwowie na rok 1908[10], później był przewodniczącym koła im. Adama Asnyka TSL we Lwowie[11], w maju 1931 został wyróżniony godnością członka honorowego TSL[12]. Był działaczem Polskiego Powszechnego Towarzystwa Farmaceutycznego (PPTF)[13], w 1921 został prezesem lwowskiego wydziału PPTF i pełnił tę funkcję w kolejnych latach, był też prezesem okręgu lwowskiego PPTF[5][14], w dniach 22–23 maja 1937 był przewodniczącym ogólnopolskiego zjazdu PPTF w Krzemieńcu[15]. W 1923 był członkiem zarządu lwowskiego Polskiego Towarzystwa Chemicznego[16]. Był członkiem założycielem, członkiem honorowym (1923), zastępcą prezesa zarządu (1908–1923)[17][18]

i prezesem zarządu Towarzystwa Szkoły Handlowej we Lwowie[19]. Pełnił funkcję wiceprezesa Towarzystwa „Miejskie Ochronki Chrześcijańskie” we Lwowie[20]. Na początku lat 20. był członkiem komisji kontrującej Towarzystwa Polskiego Żałobnego Krzyża dla okręgu lwowskiego[21][22][23], a po przekształceniu organizacji (1925) był członkiem komisji rewizyjnej wydziału wojewódzkiego we Lwowie Polskiego Towarzystwa Opieki nad Grobami Bohaterów[24][25]. 22 maja 1928 został wybrany zastępcą członka zarządu towarzystwa celem budowy Domu Żołnierza Polskiego we Lwowie[26]. W 1928 był członkiem Wydziału Zjednoczenia Stanu Średniego[27]. Działał na rzecz stworzenia kaplicy na Cmentarzu Obrońców Lwowa[2]. W wyborach samorządowych 1934 uzyskał mandat radnego Rady Miasta Lwowa z ramienia listy nr 1 (prorządowej)[28]. Jako magister farmacji i doktor fil. był wykładowcą ustawodawstwa farmaceutycznego oraz historii farmacji w Oddziale Farmaceutycznym Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie w roku akademickim 1936/1937 i 1937/1938[29]. W 1937 był członkiem komisji rewizyjnej Towarzystwa Badania Historii Obrony Lwowa i Województw Południowo-Wschodnich[30]. Do 1939 był członkiem komisji rewizyjnej Towarzystwa Ludoznawczego we Lwowie[31].

Od 1909 był mężem Zofii Ścibor-Rylskiej.

Poniósł śmierć tragiczną w 1941 we Lwowie[2][5][32]. Został pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie w grobowcu rodziny Tomasza Ścibor-Rylskiego[33].

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. ↑ Kronika. „Słowo Polskie”, s. 6, Nr 494 z 20 października 1904. 
  2. ↑ a b c d e Rafał Żebrowski: Piepes (Piepes-Poratyński; od 1900 - Poratyński) Jakub (Jaakow). jhi.pl. [dostęp 2016-12-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-12)].
  3. ↑ Osoby o nazwisku „Rylski” w Genealogii Potomków Sejmu Wielkiego. sejm-wielki.pl. [dostęp 2016-12-08].
  4. ↑ Ś. p. dr. Stefan Strzemieński. „Gazeta Lwowska”, s. 9, Nr 267 z 17 listopada 1932. 
  5. ↑ a b c d e Jurij Smirnow / Józef Wittlin: Tajna apteka. kuriergalicyjski.com, 2014. [dostęp 2016-12-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-20)].
  6. ↑ Aleksander Czołowski: Historia Lwowa. Lwów: 1925, s. Wstęp, 21.
  7. ↑ Kronika. »Ziemia Polska«. „Gazeta Lwowska”. Nr 69, s. 3, 24 marca 1912. 
  8. ↑ Kronika. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 241 z 21 października 1913. 
  9. ↑ Eugeniusz Romer, Pamiętnik Paryski 1918–1919, t. I, Warszawa 2010, s. 34.
  10. ↑ TSL. „Jedność”. Nr 28, s. 7, 8 lipca 1909. 
  11. ↑ Aleksander Czołowski: Historia Lwowa. Lwów: 1925, s. 21.
  12. ↑ Ważniejsze wydarzenia w Polsce. „Głos Jarosławski”. Nr 23, s. 2, 6 czerwca 1931. 
  13. ↑ Zjazd delegatów Polskiego Powszechnego Towarzystwa Farmaceutycznego w Warszawie. audiovis.nac.gov.pl. [dostęp 2016-12-08].
  14. ↑ Sprawozdania. „Czasopismo Towarzystwa Aptekarskiego we Lwowie”, s. 211, 214, Nr 10 z 1936. 
  15. ↑ Zjazd aptekarzy z całej Polski. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 116 z 27 maja 1937. 
  16. ↑ Memoriał. „Przemysł Chemiczny”. 7, s. 193, 1923. 
  17. ↑ Pożądana insytucya. „Nowości Illustrowane”. Nr 5, s. 4, 1 lutego 1908. 
  18. ↑ Towarzystwo Szkoły Handlowej we Lwowie w piętnastolecie 1908–1923. Lwów: 1923, s. 15.
  19. ↑ Towarzystwo Szkoły Handlowej we Lwowie. Sprawozdanie za rok 1930. Lwów: 1931, s. 12, 21–23, 31.
  20. ↑ Miejskie Ochronki Chrześcijańskie we Lwowie. Sprawozdanie z działalności Towarzystwa za rok 1926. Lwów: 1927, s. 11, 23–24, 27.
  21. ↑ Sprawozdanie Towarzystwa Polskiego Żałobnego Krzyża dla okręgu lwowskiego za rok 1923. Lwów: Towarzystwo Polskiego Żałobnego Krzyża, 1924, s. 8.
  22. ↑ Sprawozdanie Towarzystwa Polskiego Żałobnego Krzyża dla okręgu lwowskiego za rok 1924. Lwów: Towarzystwo Polskiego Żałobnego Krzyża, 1925, s. 11.
  23. ↑ Marian Weber: Opieka nad grobami bohaterów na terenie województwa lwowskiego. Lwów: Polskie Towarzystwo Opieki nad Grobami Bohaterów, 1930, s. 30.
  24. ↑ Sprawozdanie Polskiego Towarzystwa Opieki nad Grobami Bohaterów (Towarzystwa Polskiego Żałobnego Krzyża) Zarządu Oddziału Wojewódzkiego we Lwowie za rok 1926. Lwów: Polskie Towarzystwo Opieki nad Grobami Bohaterów, 1927, s. 3, 29, 93.
  25. ↑ Marian Weber: Opieka nad grobami bohaterów na terenie województwa lwowskiego. Lwów: Polskie Towarzystwo Opieki nad Grobami Bohaterów, 1930, s. 31.
  26. ↑ Kronika. Dom Żołnierza Polskiego. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 118 z 24 maja 1928. 
  27. ↑ Obrady Zgromadzenia Obywatelskiego odbytego w dniu 30 grudnia 1928 staraniem Zjednoczenia Stanu Średniego oraz Mieszczańskiego Towarzystwa Strzeleckiego w sali tegoż Tow. we Lwowie, Lwów 1929 s. 42.
  28. ↑ Oficjalne wyniki wyborów do Rady Miejskiej we Lwowie. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 130 z 31 maja 1934. 
  29. ↑ Skład Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie w roku akademickim 1936/1937 i 1937/1938. Lwów: 1937, s. 31.
  30. ↑ Kronika działalności Towarzystwa. „Rocznik Towarzystwa Badania Historii Obrony Lwowa i Województw Południowo-Wschodnich”. Nr II, s. 151, 1937. 
  31. ↑ Kronika. Podziękowanie. Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, 1946, s. 412.
  32. ↑ Kronika. Podziękowanie. Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, 1946, s. 414.
  33. ↑ Stanisław Nicieja: Cmentarz Łyczakowski we Lwowie w latach 1786–1986. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1988, s. 363. ISBN 83-04-02817-4.
  34. ↑ M.P. z 1933 r. nr 110, poz. 139 „za zasługi na polu obrony powietrznej i przeciwgazowej”.
  35. ↑ M.P. z 1933 r. nr 258, poz. 276 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  36. ↑ Piętnastolecie L. O. P. P.. Warszawa: Wydawnictwo Zarządu Głównego Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, 1938, s. 287.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Jan Piepes Poratyński (-1908).jpg
Jan Piepes Poratyński (-1908)
Гробівець родини Томаша Рильського..jpg
Autor: Igor Monchuk, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grobowiec rodziny Tomasza Ścibor-Rylskiego, Jana Poratyńskiego.